Medeniyetten istifam, sizi düşündürecek. Evet, böyle istibdat ve sefahete ve zilletle memzuç medeniyete, bedeviyeti tercih ediyorum. Bu medeniyet, eşhası fakir ve sefih ve ahlâksız eder. Fakat hakikî medeniyet, nev-i insanın terakkî ve tekemmülüne ve mahiyet-i nev’iyesinin kuvveden fiile çıkmasına hizmet ettiğinden bu nokta-i nazardan medeniyeti istemek, insaniyeti istemektir.
Hem de mana-yı meşrutiyete ibtilâ ve muhabbetimin sebebi şudur ki:
Asya’nın ve âlem-i İslâmın istikbalde terakkîsinin birinci kapısı meşrutiyet-i meşrua ve Şeriat dairesindeki hürriyettir. Ve tâli ve taht ve baht-ı İslâmın anahtarı da meşrutiyetteki şûrâdır. Zira şimdiye kadar üç yüz yetmiş milyon İslâm ecânibin istibdad-ı manevîsi altında eziliyordu. Şimdi hâkimiyet-i İslâmiye, âlemde, bahusus bundan sonra Asya’da hükümferma olduğu halde her bir ferd-i Müslüman hâkimiyetin bir cüz-ü hakikîsine mâlik olur. Ve hürriyet üç yüz yetmiş milyon İslâmı esaretten halâs etmeye bir çare-i yegânedir. Farz-ı muhâl olarak; burada yirmi milyon nüfus, tesis-i hürriyette çok zarardide olsalar da feda olsunlar. Yirmiyi verir, üç yüzü alırız.
Yazık! Eyvahlar olsun! Bizdeki unsurlar, ırklar, hava gibi muhtelittir. Su gibi memzuç olmamışlar. İnşaallah, elektrik-i hakaik-ı İslâmiyetle imtizâc ederek, ziya-i maarif-i İslâmiye hararetiyle kuvvet tevlid ederek bir mizac-ı mutedile-i adalet vücuda gelecektir.
Yaşasın meşrutiyet-i meşrua! Sağ olsun hakikat-ı Şeriat terbiyesinden tam ders alan neyyir-i hürriyet!
İstibdadın Garibüzzamanı,
Meşrutiyetin Bediüzzamanı,
Şimdikinin de
Bid’atüzzamanı
Said Nursî
Tarihçe-i Hayat, s. 87
LÛGATÇE:
bedeviyet: göçebelik, ilkellik.
bid’atüzzaman: zamanın yeni çıkmış
harikulâdesi.
ecânib: yabancılar.
eşhas: şahıslar.
halâs: kurtulma, kurtuluş.
ibtilâ: mübtelâ olmak, bırakamayacak derecede bağlanmak.
istibdat: kanuna ve nizâma tâbî olmayan, keyfî, baskıcı yönetim; zulüm ve tahakküm.
memzuç: karışmış.
mizac-ı mutedile-i adalet: adaletin sevimli ve yumuşak yapısı, huyu.
muhtelit: karışık, farklı nitelikteki unsurların bir arada bulunması, karma halde olması.
neyyir-i hürriyet: parlak hürriyet.
sefahet: dinen yasak olan zevk ve eğlenceler.
tâli: talih, baht.
tekemmül: olgunlaşma, kemâle doğru gitme.
tembih: ikaz, uyarı.
terakkî: ilerleme, gelişme.
ziya-i maarif-i İslâmiye: İslâmî bilgi ve eğitimin ışığı.