İhlâs, kısaca safi ve samimî olmak, ciddî gayret içerisinde vazife yapmaktır. Dini mana olarak da, sırf Allah için hareket etmek, O’nun rızası için çalışmaktır. Üstad Bediüzzaman Hazretleri’nin tarifiyle: “Sırf bir emr-i İlâhî ve neticesi rıza-i İlâhî olduğunu düşünmeli ve vazife-i İlâhiyeye karışmamalıdır” 1 “Amel-i sâlihin hayatı olan ihlâs” 2 mü’min olan insanın olmazsa olmazıdır. Bu yüzden “ihlâsı kazanmak çok mühimdir” Çünkü “medar-ı necat ve halas, yalnız ihlâstır.” 3 Hem de “Cenab-ı Hakk’ın rızası ihlâs ile kazanılır” 4 Evet, “İhlâs ve rıza-i İlâhî yolunda zerre, yıldız gibi olur” 5 Bu sebepledir ki, Üstad Bediüzzaman Hazretleri, Yirmi birinci Lem’a olan İhlâs Risalesi’nin başında “Bu Lem’a her on beş günde bir defa okunmalı” 6 buyurmaktadır. İhlâsın bu ehemmiyetindendir ki, Yirminci ve Yirmi birinci Lem’a olarak iki İhlâs Risalesi ve onlara ek olarak Uhuvvet Risalesi, İktisad Risalesi, Hücumat-ı Sitte Risalesi ve de Onuncu Lem’a olan Şefkat Tokatları Risalesi telif edilmiştir.

 Üstad Bediüzzaman Hazretleri, Yirminci Lem’a ile âlem-i İslâm’a, yani bütün Müslümanlara, Yirmi birinci Lem’a ile de Risale-i Nur cemaatine hitap etmektedir. Bilhassa İslâmî cemaatlerin ihtilâf marazının merhemi ve ilâcının da ihlâs olduğunu belirtmektedir. 7 Hususan Risale-i Nur cemaati, Yirmi birinci İhlâs Lem’asının hakikatlerini ve düsturlarını hayatlarıyla ortaya koymakla mükelleftirler. Biz bu risalenin ilk giriş kelime ve cümlelerine biraz dikkat çekmek istiyoruz. Meselâ daha ilk cümlelerden olan “Ey Ahiret kardeşlerim ve ey hizmet-i Kur’âniyede arkadaşlarım”8 hitabı, Risale-i Nur’un kardeş ve talebe dairesini muhatab aldığını ve bu manada, kardeş ve talebe dairesinin mutlaka ihlâsı kazanmaya mecbur ve mükellef olduğunu beyan etmektedir. Bir başka dikkat çeken cümle ise, “Bilirsiniz ve biliniz” 9 ifadesidir. Ve çok yönlü manaları şamildir. Anladığımız kadarıyla “Bilirsiniz” ifadesinde, Nur Talebeleri nezihane ihlâsa teşvik edilmektedir. “Biliniz” ifadesinde ise emir vardır. Bir başka mana; “Bilirsiniz” ifadesiyle Nur Talebelerinde bilkuvve halinde olan ihlâsa işaret edilip; “Biliniz” ifadesiyle de bilkuvve halinde olan ihlâsın, bilfiile dönüşmesi emredilmektedir. Yani çekirdek halinde olan ihlâs, ağaç haline getirilmelidir. Başka bir mana da; “Bilirsiniz” ifadesiyle taklidi olan ihlâsı, “Biliniz” emriyle tahkiki ihlâsa çeviriniz, şeklinde anlaşılabilir. Yine, “Bilirsiniz”le niyet halinde olan ihlâsı, “Biliniz” emriyle amele tebdil ediniz, hayatınıza hayat yapınız olarak da anlaşılabilir. Bir başka mana, “Bilirsiniz”le ferdî veya enfüsî âlemde ihlâslı olmak; “Biliniz” emriyle de cemaat olarak ihlâslı olmak ve ihlâsı esas almak ve “Bütün kuvvetinizi ihlâsta ve hakta bilmelisiniz” 10 ve “Sizler ara sıra İhlâs’ı ve İktisad Lem’alarını ve bazan Hücumat-ı Sitte Risalesi’ni mabeyninizde beraber okumalısınız. Sizin şimdiye kadar fevkalâde sebat ve metanet ve tesanüd ve ittifakınız, bu memlekete medar-ı iftihar olacak ve istikbalini kurtaracak derecededir. Dikkat ediniz! Bu yeni fırtına, sizin tesanüdünüzü bozmasın” 11 olarak anlayabiliriz. Bütün bu manalar ışığında, Yirminci İhlâs Lem’asındaki dokuz emir ile Yirmi birinci İhlas Lem’asındaki dokuz hassa ve dört düsturu Risale-i Nur Talebesiyim diyen herkes, hayatlarıyla ihya, icra ve ilân etmekle mecbur ve mükelleftirler. Böylece, ihlâsı ve ihlâsın sırrı olan uhuvveti ve sırrının sırrı olan muhabbet ile ihlâs-ı tamme muvaffak olacaklardır inşaallah. Bu noktada Üstad Bediüzzaman Hazretleri’nin, “Risale-i Nur’un talimatı dairesinde ve bizlere bahşettiği hizmet noktasında feyizli makamlara kanaat etmeliyiz. Haddinden fazla fevkalâde hüsn-ü zan ve müfritane âli makam vermek yerine, fevkalâde sadâkat ve sebat ve müfritane irtibat ve ihlâs lâzımdır. Onda terakki etmeliyiz” 12 İfadeleri de emir telâkki edilmelidir. Risale-i Nur’un bu talimatları dairesinde hareket edilmedikçe sıkıntılar da bitmeyecektir maalesef.

Üstad Bediüzzaman Hazretleri’nin saff-ı evvel talebelerinden Molla Hamid Ekinci Ağabeyin bu meseledeki bir hatırasını da hatırlatmakta fayda var. Üstad Hazretleri’ne sormuş, “efendim, İhlâs Risalesi’nin on beş günde bir okunmasını emretmişsiniz. Bu İhlâs Risalesi duâ değil, salâvat değil acaba hikmeti nedir? dedim. “Kardeşim, mümkünse hergün okuyun. Bütün ibadetlerin başı, mayası ihlâstır! Buyurdu.” 13 “Cenab-ı Erhamürrahiminden bütün Esma-i Hüsna’sını şefaatçi yapıp niyaz ediyoruz ki, bizleri ihlâs-ı tamme muvaffak eylesin. Âmin.” 14

Dipnotlar: 

1- Lem’alar 148. 

2- age.167. 

3- age.148. 

4-age.170. 

5- age.173. 

6- age.177. 

7- age.167. 

8- age.177. 

9- age.177. 

10- age.179. 

11- Kastamonu Lâhikası 231. 

12- age.93. 

13- Molla Hamid Ekinci – İ. Atasoy 219, 

14- Lem’alar 184.