Samimi her mümin, bilhassa Nur talebesi, Risâle-i Nur tefsirinin ortaya koyduğu içtimâi, siyasi ölçülerini de “anlayarak ve kabul ederek okumak”1 ve tebliğ etmekle mükelleftir.
Bunlar da Eski Said Dönemi Eserler’i Muhakemat, Münâzârât, İşârâtü'l İ'câz, Talikat vs. ile Yirmi Yedinci Mektub olan Lâhikalar’dır. Zaten ESDE, mânâ ve muhteva olarak Risale-i Nur’da işlenmiş; külliyata dahil edilmiştir. Ayrıca, Risale-i Nur Külliyatı taranarak Beyanat ve Tenvirler isimli eserde de toplanmıştır.
Bediüzzaman’ın içtimai, siyasi görüşleri hakkında fikir beyan etmek isteyen, öncelikle bu eserleri “anlayarak ve kabul ederek” okumalı. Ancak okumak yetmez! “Herkes kendi kendine bir derece istifade eder; fakat herkes herbir meselesini tam anlamaz.”2 Çünkü, Risâle-i Nur’da başta tefsir, hadis, kelâm, fıkıh, tasavvuf, ahlâk ve sâir İslâm ilimleri literatüründe geçen kelime ve mefhumlar kullanılır. Herkes bu kelime ve kavramları, ıstılahı mânâ ve teknik tabirleri bilemez. Öyle ise, cemaat halinde müzakere, münâzârâ ile müdavele-i efkâr da etmeli.
Buna mecburuz. Zira, “Şu zaman cemaat zamanıdır, şahıs zamanı değil. Şahıs ne kadar dâhi ve hattâ yüz dâhi derecesinde olsa… mağlûptur.”3 Fert dâhi de olsa, cemaatin şahs-ı manevisini karşı sivrisinek kadar kalır.”4 “Şahıs ne kadar güçlü ve dahi de olsa şahs-ı maneviye karşı mağlüp düşebilir.”5 “Cemaatte olan kuvvet, fertte yoktur.”6 Onun için şahıslar, özellikle bu zamandaki “yalancı, gaddar, canavar siyaset” karşısında aldanır ve savrulur.
Bunlardan kurtulmak için de, “Risale-i Nur şakirtlerinin bir şahs-ı mânevîsi var; şüphesiz o şahs-ı mânevî bu zamanın bir âlimidir."7 Ona sormalı. “Zaman, şahıs zamanı değil, şahs-ı mânevî zamanıdır. Ehemmiyet ve kıymet, şahs-ı mânevîye göre olur. Maddî ve ferdî ve fânî şahsın mahiyeti nazara alınmamalı.”8 Yani, Birisi, “allâme ve müçtehid” de olsa mahiyeti nazara alınmaz. “Bu zamanın alimi şahs-ı manevi, meşveret ve içtimai, siyasi ölçü ve kararları şahs-ı manevi, meşveret tesbit edip almalıdır. Çünkü, “Nur cemaatinde meşveret ve istişare esastır.”
Şahs-ı mâneviye teslim olan fikir dağınıklığı, kafa karışıklığı ve savrulmaktan kurtulur!
Dipnotlar:
1-Lem’âlar, Enst./intr, s. 171.; 2-Emirdağ Lahikası, s. 445.; 3-Mektubat, s. 425.; 4-Sünühat, s. 52.; 5-Emirdağ Lahikası, s. 120.; 6-İşaratü'l-İ'caz, s. 162.; 7-Lem’alar, s. 171.; 8-Kastamonu Lâhikası, s. 8.