DİLERİZ Kİ, ENDİŞELERİ HAKLI ÇIKARMAZ

Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu: “AİHM Başkanı keyfî gazeteci tutukluluğunun, ‘düşman’ ceza hukukunun artık tarihte kalması gerektiğini açıkça söylemezse Türkiye ziyareti yaşadıklarımızı hafife alma gibi algılanır.”

HAK İHLALLERİNE KARŞI TAVRINI KOYMALI

AİHM eski üyesi Rıza Türmen: “2019’da AİHM, Türkiye ile ilgili olarak, ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine dair 35 karar kabul etmiş. Sayın Spanó, ‘47 taraf devlet arasında Türkiye ifade özgürlüğünü en çok ihlal eden ülke’ demeyi yeğler mi?”

***

AİHM Başkanına çağrı

AİHM Başkanına Ankara ve İstanbul ziyaretlerinde Türkiye’de yaşanan hak ihlallerinin altını çizmesi gerektiği çağrısında bulunuldu.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) yeni başkanı Róbert Ragnar Spanó, çeşitli etkinliklere katılmak üzere 3-4 Eylül tarihlerinde Türkiye’yi ziyaret edecek. 18 Mayıs 2020’de yeni görevine atanan Spanó, ziyaretinin ilk günü Ankara’da Türkiye Adalet Akademisi’nde hâkim ve savcı adaylarına ‘‘insan hakları’’ başlıklı bir konuşma yapacak ve Adalet Bakanlığı yetkilileriyle görüşmede bulunacak. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin yeni başkanı birçok yargı kararının tartışıldığı bir döneme denk geliyor. Temmuz ayının ilk yarısında Türkiye’deki baroların büyük çoğunluğunun karşı çıkmasına rağmen kamuoyunda ‘‘çoklu baro yasası’’ olarak bilinen düzenleme yasalaştı, Avukat Ebru Timtik 238 gün sürdürdüğü ölüm orucu sonucunda geçen hafta öldü, çok sayıda gazeteci tutuklu olarak yargılanıyor, işadamı Osman Kavala ise 1035 gündür tutuklu. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Başkanı’nın, 4 Eylül’de İstanbul’a geçerek İstanbul Üniversitesi’nin kendisine vereceği fahri doktorayı alması bekleniyor.

‘Hak ihlallerine dikkat çekin’

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin başkanı Róbert Ragnar Spanó’nun Türkiye ziyareti kamuoyunda çok sayıda tepkiye de neden oldu.

Sınır Tanımayan Gazeteciler örgütü (RSF) Türkiye Temsilcisi ve Bianet Medya Özgürlüğü Raportörü Erol Önderoğlu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Başkanı’nın Ankara ve İstanbul ziyaretlerinde Türkiye’de yaşanan hak ihlâllerinin altını çizmesi gerektiğini söyledi. VOA Türkçe’ye değerlendirmelerde bulunan Önderoğlu, ‘‘Dileriz ki ziyareti, AİHM’in Türkiye’de son beş yıllık ‘tarafsızlık’ sorununu ağırlaştırmaz; ileriye dönük olarak ihlalleri meşrûlaştıracağına dair endişeleri haklı çıkarmaz. Güvenlikçi üst siyasetin yargıya tutum empoze ettiği bir süreçte Adalet Bakanlığı ve Adalet Akademisi üzerinden temel haklarda iyileşmeye gidilebileceğine doğrusu inanmıyoruz” dedi.

Onlarca gazeteci hapiste

AİHM Başkanına çağrıda bulunan Önderoğlu, “AİHM Başkanı, keyfi gazeteci tutukluluğunun ve haber sitelerinin sansür edilmesinin, ‘düşman’ ceza hukukunun artık tarihte kalması gerektiğini açıkça söyleyemeyecekse Türkiye ziyaretleri yaşadıklarımızı hafife alma gibi algılanacaktır. Hatırlatmak isteriz ki yetkililer, İnsan Hakları Strateji Belgesi’ni Avrupa’da yere göğe sığdırmazken Barış Pehlivan, Murat Ağırel gibi onlarca gazeteci hapiste, internette kamu yararı olan haberlerin sansürü günlük işlerden oldu; ömrünü gazetecilikle geçirenlerin basın kartları iptal ediliyor. Cumhuriyet gazetesi eski köşe yazarı ve yetkililerinin hapse girme riskleri var. Gazeteci-yazar Ahmet Altan hapiste 4 yıldır AİHM’den karar bekliyor. Bu vahim şartlarda AİHM Başkanı eğer temel değerlerinin altını çizmeyecekse bilinmelidir ki ziyareti, hazin bir PR çalışmasına kurban gidecektir” ifadelerini kullandı.

***

Bu ne biçim hukuk devleti?

1998-2008 yılları arasında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde yargıçlık yapan CHP eski milletvekili Rıza Türmen de bugün T24 internet sitesinde yayınlanan makalesinde AİHM Başkanı’nı Türkiye’deki hak ihlalleri ile ilgili tutum almaya çağırdı. Türmen, ‘‘Sayın Spanó, Osman Kavala, yaklaşık üç yıldır tutuklu. Kendisini susturmak için keyfi ve siyasal nedenlerle tutuklandığını ve derhal serbest bırakılmasını öngören AİHM’in kesinleşmiş kararı var. Ama uygulamıyorsunuz. Uygulamamak için yeni suçlar icat edip tutuklamayı sürdürüyorsunuz. Bu ne biçim hukuk devleti? Aynı şekilde Selahattin Demirtaş kararı... Daire kararı, Demirtaş’ın siyasal nedenlerle tutuklandığını ve derhal serbest bırakılması gerektiği yönünde. Bu karar da uygulanmadı. Şimdi Büyük Daire kararını bekliyoruz. Büyük Daire’den de aynı yönde karar çıkarsa uygulayacak mısınız?’ İstatistiklere göre, 2019 yılında AİHM, Türkiye ile ilgili olarak, ifade özgürlüğünün ihlâl edildiği 35 karar kabul etmiş. Sayın Spanó, ‘47 taraf devlet arasında Türkiye ifade özgürlüğünü en çok ihlâl eden ülke’demeyi yeğler mi?’’ dedi.