Emek ve Adalet Platformu ile Tarlabaşı Dayanışma Topluluğunun birlikte düzenlediği Sokak Mektebi söyleyişisinde “Göçmen karşıtlığı” konusunda konuşan Sosyolog Ferhat Kentel, “Hepimiz göçmeniz. Kendi içimizde göçmeniz. Hepimiz bir göç hikâyesi yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.  Kentel, göçmenlere yönelik karşıt hissiyatın oluşturduğu atmosferi anlamayabilmek için tarihte yaşanmış hadiselere hatırlattı. Kentel, “Bu topraklar her zaman göç toprağı. Bu topraklar medeniyetler bakımından çok zengin. Bu yüzden burası cemaatleşmenin çok güçlü olduğu topraklar.”

Irkçılığı kendi tramvatik halimiz besliyor

Sürekli biz ve öteki diye tanımlanan toplumlardaki göçmenlerin durumuna değinen Kentel, “Göçmenler, bu topraklarda yaşayan insanların güvensizlik duygusunu en çok tetikleyen meselelerden biridir. Öteki ile ilgili olan korkudan kaynaklanan ırkçılık meselesi dünyanın her tarafında olabilen bir şey. Irkçılığı tektikleyen  günah keçisi” teorisi var. Kendinizi zayıf ve altta hissediyorsanız, sizden başka daha zayıf görünen birisi her zaman için sizin nefretinizi yansıtabileceğiniz bir takım insanlar sizin günah keçinizdir. Suriyeliler bu memleketin vatandaşı olmadıkları ve sizinle en temel hakka sahip olmadıkları için onları linç etmek her zaman mümkündür. Yani ırkçılığı besleyen bizim kendi zayıflık, tramvatik halimiz diri ve bu yüzden göçmenler öfkemizi yansıtabileceğimiz birileridir. Kendini rahatlatmak açıdan göçmenler böyle bir işlev görürler. 

Ahlâkî yapıları yeniden düşünmeliyiz

Bu işin içinde inanılmaz bir kötülük var. Yani Suriyeliyi 1600 liraya çalıştırıyorum diyen adam ne kadar kötü olduğunun bile farkında değil. Gayet seküler bir zamandayız. Ahlâkî kurallar, vicdan, doğruluk gibi bir takım kıstasların tamamen kaybolduğu dünyadayız. Dolayısıyla artık hayatta var olabilmek için her şey mübah düşüncesi hakim. ANAP zamanında “çalıyorlar ama çalışıyorlar” idi bugün “çalışıyorlar ama besmeleyle çalıyorlar” düşüncesi var. Bu da ahlakın yıprandığını gösteriyor. Ne yazık ki göçmenler de buna alet ediliyor. Kötülüğümüzün önüne geçmek için ciddi engeller var. Yeniden bu ahlâkî yapıları düşünmek zorundayız. 

Göçmenlik pozitif bir şey

Kentel, kendi içimizde göçmen olduğumuzu vurgulayarak göçmenliğin pozitif yanlarından şu şekilde bahsetti: “Hepimiz göçmeniz. Hepimiz bir yerlerden geldik. Kendi içimizde göçmeniz zaten. Hepimiz bir göç hikaye yaşıyoruz gelenekseldik modern olduk. Göçmenliğin kendisinin bizzat pozitif bir şey olduğunu da konuşmak lazım. Göçmenler sayesinde bugün Avrupa var, Türkiye var. Göçmenler sayesinde Avrupa vatandaşlığını yeniden tanımlamak zorundayız. Irk temelli bir Alman vatandaşlığı varken, toprak temelli bir Fransız vatandaşlığı varken bugün göçmenler Avrupa vatandaşlığını ileri bir yere götürüyor. Göçmenler, kimliğimizi yeniden düşünmemizi, tartışmak için zengin ufkumuzun açılmasını, kapalı cemaatler olmamamız sağlıyor. Yoksa biz kendi kendimizi ha bire birbirimizi yiyeceğiz. Elbette sorunlar olacak adapte olamayan, travmalar yaşayan insanlar olacak. Ve siz onlara insan gibi davranmazsanız, onun yaşamış olduğu her şey muhtemelen bir gün sizin kapınıza gelecek. O yüzden çözüm onu tanımaktan geçiyor. Göçmeni tanırsak o zaman entegrasyonu yeniden düşünebiliriz.”

Herkesi ikna eden bir argüman ortaya konulmalı

Programda konuşan Psikolog Şükrü Atsızelti gözlemlediği durumları şu şekilde anlattı:

“Aşmamız gereken iki temel sorun var. Bunlar eşitlik sorunu ve ikna problemi. Eşitlik sorunu tıkanıklık vatandaşlık meselesinde ortaya çıkıyor. Hükümet Suriyelileri almaya başladığında herhangi bir toplumsal mutabakat gözetmedi.” Sosyal medyadan Suriyelilerin duygu yoğunluğunu gözlemleyen Atsızelti, nasıl bir ikna çabası yürütülmeli sorusuna yönelik, “Herkesi ikna eden bir argüman koyamadığımız için gerilim yükseldikçe aradaki düşmanlık keskin hale geliyor. Yapılacak en ideal şey halkın içerisinden konuşmak” dedi. 

SÜREYYA NUR İŞLER - İSTANBUL
sureyyanurisler@gmail.com