DÜNYADA turizmin en cazip merkezlerinden, Güney Asya ülkesi Tayland, kendine has tarihi, kültürü ve yaygın Budist inancının dışında büyük bir Müslüman nüfusa evsahipliği de yapıyor. Tayland’ın başşehri Bangkok’ta 55 civarında cami olduğu kaydediliyor. Şehirdeki camilerin birinde ise bir Osmanlı izi var.
Bangkok’un varoşlarının bulunduğu Caran Kurun bölgesinde ara bir sokakta bulunan cami 1916 senesinde inşa edilmiş. Tarihî kayıtlara göre doğrudan bir Osmanlı etkisi görülmese de başşehir Bangkok’taki neredeyse yüz yıllık Bang Uthit Camii'nin girişinde dev bir Osmanlı Arması işlenmiş.
SULTAN ABDÜLHAMİD'İN HATIRASI
Camide bulunan Osmanlı arması dikkatli incelendiğinde armanın üzerinde Sultan II. Abdülhamid’in tuğrası dikkati çekiyor. Osmanlı’nın yıkılış dönemine denk gelen ve Sultan II. Abdülhamid’in hal’inden 7 sene sonra inşa edilen camideki Devleti Aliyye armasının ilginç bir hikâyesi bulunuyor.
Osmanlı Devletinin son hükümdarlarından Sultan II. Abdülhamid Osmanlı’nın uyguladığı İttihad-ı İslâm siyaseti çerçevesinde (Dünya Müslümanlarını Hilâfet çatısı altında birleştirme, Pan-İslâmizm) bütün dünyadaki Müslümanlara ya ilim adamları göndermiş, ya da kurduğu Hafiye Teşkilâtının mensuplarını göndererek Osmanlıyı ve Hilâfeti anlatmıştı. Bu siyaset sayesinde dünya Müslümanları Osmanlı halifesine biat etmiş, Çin’den Afrika’nın birçok noktasına kadar camilerde hutbeler Osmanlı halifesi adına okunmaya başlamıştı.
Cami cemaati ve çevredeki Müslümanlar o dönem, bugünkü Tayland olan Siam Krallığında yaşayan Müslümanlar olarak İslâm’a ve hilâfete bağlılıklarını yinelemek için 20. yüzyılın başlarında Sultan ve Halife II. Abdülhamid’den bir nişane talep edildiğini ve bu taleplerinin kabul gördüğünü ifade ediyor.
HİLÂFETE BAĞLILIK İFADESİ
BU talebin ardından Osmanlı’nın Siam krallığı Müslümanlarına kendilerine numune olacak bir Osmanlı arması gönderdiği kaydediliyor. Armanın ellerine ulaşmasının ardından ülkedeki Müslümanların yeni yapılan camilerinin giriş kapılarının üzerine bu armanın aynısını yapmaya başlayarak Hilâfete olan bağlılıklarını ifade etmeye çalıştıkları ifade ediliyor.
Osmanlı’nın yıkılışı ve hilâfetin ilgasının ardından ise Taylandlı Müslümanların bu uygulamaya son verdiği kaydediliyor. Bangkok’ta Müslümanların yoğun olarak yaşadığı bölgede bulunan cami bugüne kadar yıkılmadan ve önemli bir tahribat görmeden sade mimarisi ve girişte bulunan Osmanlı Arması ile hâlâ ayakta. Caminin avlusunda bulunan külliyesinde bulunan okulda halen eğitim verilirken, okulda armanın tarihçesi ve anlamını da anlatan bir pano bulunuyor.
TAYLAND'DA İSLÂMIN GEÇMİŞİ
UZMANLAR Tayland’da İslâmiyetin 700 yıllık geçmişi olduğunu kaydediyor. İslâmiyetin ülkede Sukothai Krallığı döneminde yayılmaya başladığı ve günümüze kadar artarak devam ettiği belirtiliyor. Ülkede Müslümanların sayıları hakkında net bir bilgi verilmiyor. 2009’da Tayland’da bulunan Pew Araştırma Merkezi adlı bağımsız bir kuruluş araştırmasında ülkede 4 milyon Müslüman bulunduğu belirtilirken, bazı bilim adamları da bu sayının 8 ila 10 milyon arasında olduğunu iddia ediyor. Ülkede yaşayan Müslümanların yüzde 90’ının Sünnî olduğu belirtilirken, halkın inancını özgür bir şekilde yaşadığı söyleniyor.
Bangkok ve Tayland’da bütün camilerden kralın tanıdığı yetkiyle ezanlar cehri (sesli) olarak okunuyor. Tayland’da helâl gıdanın yaygın olduğu gözlenirken, bölgede bulunan Müslüman tüccarlar ve yerel Müslümanlar sayesinde helâl gıdaya ulaşmanın kolay olduğu belirtiliyor. Tayland’da ağırlıklı olarak çevresindeki ülkelerden ve Arap tüccarlar sayesinde İslâmiyetin yayıldığı kaydedilirken, ülkede Müslümanların büyük çoğunluğunun güneyde yaşadığı kaydediliyor. Ülkenin güneyindeki Yala, Pattani and Narathiwat bölgelerinde Müslüman nüfusun yoğun olarak yaşadığı belirtilirken, o bölgelerdeki nüfusun merkezi hükümetle birçok konudaki anlaşmazlıkları istikrarı olumsuz etkiliyor.