Tecrübe. Tecrübeli. Tecrübe sahibi olmak... Bu kelimeye bazıları deneyim diyorlar. Sanki ayakkabıcıdan ayakkabı alıyor da ayağına giyip deneyecek. Ya da Anadolu tabiriyle buğday tanesi yerine “dene” tabiri kullanılır. Denemek fiilinin birinci tekil şahış çekimini tecrübe ismi yerine kullanıyorlar. (Dene-y-im) Bu yeni kelimeyi de maalesef çevremizde bir çok insanda kullanmaya başladı. Öğrenme metotlarından deneme-yanılmayı çağrıştırıyor. Tecrübe; Arapca isim olarak kullanılan bir kelime fakat, Türkçe’de uzun yıllar kullanılmış ve kullanılıyor. Mehmed Doğan Türkçe sözlükte “deneyim” kelimesi için kural dışı uydurma notunu düşmüş.
Tecrübe kelimesi için ise; Arapça, isim.
1- Deneme, sınama (uyd.deney).
2- Bilgi ve görgüyü artıracak vasıfta karşılaşılan hal. Bunun dışında sekiz ayrı kelime daha var tecrübe kökünden türeyen.
Montaigne’nin mimarı olduğu söylenen deneme türü de acaba gerçekten Fransızca’daki karşılığı tecrübe mi, deneme mi? Merak ediyorum.
Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Büyük Lügatta tecrübe kelimesin karşısında şu karşılıklar var.
Rahmetli Cemil Meriç: “Kamus, namus.” demişti.
Aslında her değiştirilen İslamî kelimeyi Arapça olduğu için değil, İslamı hatırlattığı için değiştirme ihtiyacı hissediyor kelimeleri değiştirenler.
Allah’a şükürler olsun ki İslamla bin yıldır şereflenen bu milletin hertürlü kültür değerleri ile birlikte İslami kelimeleride Risale-i Nurlar muhafaza etmiştir. Sadeleştirmecilerin yanıldığı bir nokta var. Hani Üstad hazretleri İhlas Risalesinde, “Şimdi bizden ayrılanların dinsizlik cereyanına (tehlike) hizmet etme ihtimali var.” ikazıyla ile de Risale-i Nur’un kelimelerine ilişenleri de ikaz etmektedir. Bilgisayar, sporun değişik dallları, teknoloji, sağlık (ilaç) ile ilgi binlerce kelime sadeleştirilmiş mi ki, Risale-i Nurları sadeştirmeye çalışıyorlar.