Kütüphaneye, kitaba ve elbette kitap okuyana her türlü yardım, destek ve teşvikin verilmesi icap eder.

Resmî rakamlara göre Türkiye’de 28 binden fazla kütüphane var. Kütüphaneciler Derneği Başkanı Ali Fuat Kartal, kütüphaneciliğin önündeki engelleri sansür ve kitap yasakları olarak saymış.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) paylaştığı 2017 verilerine göre Türkiye’de biri millî, 1.146’sı halk, 564’ü üniversite, 26.415’i örgün ve yaygın eğitim kurumu olmak üzere toplamda 28.126 kütüphane bulunuyor. (www.dw.com, 12 Mayıs 2019)

Kütüphaneciler Derneği Başkanı Kartal’ın dikkat çektiği bir nokta da okul kütüphanelerinin durumu: “Pek çok okulda kütüphane olduğu söylense de aslında yok. Okul kütüphanelerinin kapıları ya kilitli ya da yetersiz. Ayrıca okul kütüphanelerinde kütüphaneciler de istihdam edilmiyor.”

Bu noktada Millî Eğitim Bakanlığı’nın yapması gereken işler olsa gerek. Mümkün olduğu kadar her okulda kütüphane ve tabiî ki öğrencilerin istifade edebileceği kitaplar olmalı. Hele hele okul kütüphanelerinin ‘kapalı’ olması eğitim açısından bir zaaf olarak görülmeli.

Ve tabiî ki kütüphanelerin ‘ders çalışılan sakin yer’ olarak görülmesi de isabetli değil. Elbette buralarda ders de çalışılır ve çalışılmalı, ama esasta yeni bilgiler öğrenmek için kitap okunan ve araştırma yapılan yerler olarak görülmeli.

15 Temmuz’un (2016) ardından ilân edilen olağanüstü hal döneminde daha önce halk kütüphanelerine yerleştirilmiş olan 135 bin kitabın ‘toplatıldığı’ ifade ediliyor ki yapılan büyük yanlışlardan biridir. Hatırlanacağı üzere o günlerde pek çok kitap ‘suç aleti’ olarak afişe edilmişti. Kitapların ‘suç aleti’ olarak ilân edildiği bir yerde kitap dostu çocukların ve gençlerin yetişmesi mümkün olur mu?

Hele hele kitapları yayınlayan yayınevi ya da yayınevi sahiplerine göre ‘iyi’ ya da ‘kötü’ olarak sınıflandırmak mümkün mü? Kitapların faydalı olup olmadığı tek başlarına değerlendirilebilir. Aksi halde iki farklı yayınevi aynı kitabı yayınlamış olsa bunlardan biri ‘iyi’ biri ‘zararlı’ sayılabilir ve OHAL döneminde bu yanlışlar yaşandı.

Meselâ, ikibin yıl önce (M.Ö) yaşamış bir yazarın, Beydeba’nın “Kelile ve Dimne” adlı eseri, sırf yayınlayan yayınevi sebebiyle kütüphanelerden atılmış, ‘yasak yayın’ muamelesi görmüş- tür. Böyle bir muamele ‘kitap dostluğu’ ile izah edilebilir mi? Şaka gibi gelebilir, ama Kur’ân mealleri ve Peygamberimizin (asm) hayatını anlatan kitaplar dahi, taşıdığı yayınevi imzaları sebebiyle suçlu ilân edilmiştir.

Türkiye kitapları suçlu ilân etme yanlışından vazgeçmeli. Tabiî ki gençleri sefahate sürükleyen, onları yanıltan kitaplar da vardır ve olabilir. Bunlara karşı da yine iyi kitaplarla karşı koymak gerekir. Kitapları sevip, okuyan ve öğrenen gençler en nihayet ‘iyi kitaplar’a da kavuşabilir. Bunun için en başta ‘kitap dostu gençler’ yetiştirmek icap eder. 

Asıl sorumluluğun eğitim sisteminde ve okullarda olduğunu unutamayız. Her vesileyle tekrarlamak gerekir ki kitap okuyan öğrenciler mutlak surette ‘pozitif desteği’ hak etmeli. Kitap okuyan öğrencileri ne kadar desteklesek, ne kadar teşvik etsek yine de azdır. Para, seyahat, yüksek not... Kitap okuyanları el üstünde tutsak yeridir...