Anayasa Mahkemesi eski raportörü Prof. Dr. Osman Can, gündemdeki hukuki konuları Gazete Duvar’a değerlendirdi. Can, AYM’ nin Selahattin Demirtaş ve Osman Kavala hakkında vermiş olduğu tahliye kararlarına rağmen bu iki ismin içeride tutulmaları ile ilgili, “Devlet vatandaşıyla özel olarak uğraşamaz, ona tuzak kuramaz. Vatandaşıyla ilgili meseleyi kişisel, psikolojik, duygusal bir mesele olarak göremez. Falanca mahkeme tahliye veya beraat kararı verse de “ben ona ne yapacağımı biliyorum” şeklinde yaklaşım olamaz. Bunu yapan bir devlet olamaz, devlet bunu yaparsa devlet değil bir kabile organizasyonuna dönüşür. Anayasa’nın 14. Maddesi devletin asla bur tür yollara tevessül edemeyeceğini, yetkilerini kötüye kullanamayacağını net olarak söylüyor. Devlet yetkilerini kötüye kullanamaz. Kullanırsa yasalara aykırı davranmış olur ve dolayısıyla suç işler” dedi. 

Hukuk kuralları çiğnenemez

Devletlerin OHAL dönemlerinde de Anayasa’ya uygun hareket etmesi gerektiğini anlatan Can, “Olağanüstü dönemlerde dahi uluslar arası yükümlülüklere aykırı davranmayacak, yaşam hakkına müdahale edilmeyecek, işkence yapılmayacak, suçlar ve cezalar geçmişe yürütülemeyecek, masumiyet karinesi ihlal edilmeyecek, kişisel kanaatlerinden dolayı kimse suçlanamayacak, bu kanaatleri açıklamaya zorlanamayacak. Bunların hepsi zaten Anayasa’da var. Devletin sertleşmesi gerekiyorsa sertleşmenin nasıl olacağını anayasa söyler. Eğer sertleşmeden kasıt yazılı hukuk kurallarını bir kenara atmak ise bu sertleşme ve istisnai yollara başvurmak değil bunun dışına çıkmak demektir, hukuksuzluk demektir. Yasanın yorum- lanması, hukuk kurallarının yorumlanması her zaman değişebilir. Devletin tehdit ve risk algısına göre tabiî ki tedbirler değişecektir, bu siyasal yerindelikle ilgili bir husus. Ama bunun sınırını ve meşrû gerekçesini anayasa ve yasalar söyler” ifadelerini kullandı.

Türkiye bunu hak etmiyor 

Demirtaş’ın serbest bırakılması gerekirken başka bir fırsat bulunup tekrar tutuklanması ve Kavala’nın da tutukluluk halinin devam ettirilmesinin endişe verici olduğunu söyleyen Can, AİHM’in kararını hatırlatarak, “Gerek Demirtaş gerekse Kavala ile ilgili alınan tedbirler, AİHM kararında da belirtildiği gibi sözleşmenin meşru görmediği bir amaç için araçsallaştırılmıştır. İddialı olmayan bir ifade kullanmak gerekirse Türkiye, hukuki olarak bu iki olayla ilgili çok kötü bir performans sergilemiştir. A- deta ‘hukuksuz mekanizmaları, adaletsiz amaçlara ulaşmak için kullanırım’ demeye getiriyor. Sadece bu konuda değil, siyasilerin AYM’nin Ahmet Altan kararında siyasilerin böyle bir şey olur mu diye feveran etmesi, ya da alt düzeydeki hâkimleri cesaretlendirmesi, bunun üzerine o mahke- melerin de AYM kararlarını tanımaması, bu da aynı şey. Bu, Anayasa’nın 14. Maddesi’nde öngö- rülen yetkilerin kötüye kullanımıdır. Bu, suçtur. Türkiye bunu hak etmiyor” şeklinde konuştu.

‘Çoklu baro kanununda kamu yararı yok’

“Ben çoklu baroyu mümkün kılan kanunu, yasama tekniği açısından çok problemli görüyorum” diyen Can şu şekilde devam etti: “İkinci olarak amaç yönünden sorunlu, bir kamu yararı amacı güdülmüyor. Kendilerince sistemi daha iyi çalıştırmak yönünde bir amaç da göremiyorum. Bir kanun yaparken en azından bir kamu yararı amacı gösterilmeye çalışılır. Toplumun geneli veya en azından önemli bir bölümü için savunulabilir gerekçeler sunulur. Böyle bir çaba yok. Daha çok çarpıtma var, gözlerini gerçeklere kapatma var. Amaç, yargı bağımsızlığının üçüncü ayağının yani savunmanın çökertilmesi, yargıyı etkili bir hukuk yolu olmaktan ve siyasi iktidar için baş ağrısına sebebi olmaktan çıkarmak gibi görünüyor.”