Türkiye’de belediyeler kaynak dağıtımının önemli merkezlerinden biri. Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün yaptığı son kamuoyu anketine göre, ülkede yolsuzluğun en çok olduğu düşünülen yerlerin başında siyasi partilerden sonra belediyeler geliyor. Toplumun yüzde 77’si belediye ve yerel yönetimlerde yolsuzluk var diyor. Kamu hizmetlerinde yolsuzluğun önlenmesi ve yolsuzlukla mücadele için ise şeffaflık ve hesap verebilirlik büyük önem taşıyor. Uluslararası Şeffaflık Örgütü, 2019 yerel seçimlerinde olduğu gibi 31 Mart seçimleri için de Şeffaflık Taahhütnamesi’ni belediye başkanlarının imzasına açtı. Başkan adaylarının şeffaflık, hesap verebilirlik ve katılımcılık ilkeleri için siyasi iradelerini beyan ettiği taahhütnameyi 2019’da Ankara, İstanbul ve İzmir büyükşehir başkanları ile 70 ayrı belediye başkanı imzalamıştı. 

Hakkaniyetle yapılmıyor

19 Şubat’ta imzaya açılan taahhütname için ise şimdiye dek sadece Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı ve Başkan adayı Mansur Yavaş’a ulaşıldı. Şeffaflık Örgütü, temiz siyaset talebiyle şeffaf yönetim vaat eden adaylara imza çağrısı yapıyor. DW Türkçe’ye konuşan Uluslararası Şeffaflık Örgütü Temsilcisi Oya Özarslan, yerel yönetimlerin halka en yakın, topluma en yakın kurumlar olması dolayısıyla buradaki kaynağın nasıl dağıtıldığı, nasıl kullanıldığının çok önemli olduğuna işaret ediyor. Belediyelerde özellikle kayırmacılık alanında çok fazla örneğin söz konusu olduğunu dile getiren Özarslan, “Yani bir belediye başkanı geldiğinde, hangi partiden olursa olsun, birincisi zaten bir kadro değişikliği yapıp yakın, eş, dost, ahbap, parti değişikliği olmuşsa partili getiriyor. Bunların hakkaniyetle yapıldığına ilişkin bir soru işareti var herkesin kafasında. Bu aslında kayırmacılık kaygısını dile getiriyor” diyor.

Bu sadece buzdağının görünen kısmı

Özarslan’a göre ayrıca açık ihale sisteminin uygulanmaması, pazarlık ve davet usulüyle ihale sisteminin daha çok uygulanması dolayısıyla belediyeler yolsuzluğa daha açık yerler olarak gözüküyor. Kamuda yolsuzlukla mücadele için kamu sözleşmesi fırsatlarına tüm firmaların erişebilir olması gerekiyor. Türkiye’de ise kamu ihalelerine bakıldığında şeffaflığın giderek azaldığı görülüyor. Kamuda yolsuzlukla mücadele için kamu harcamalarını denetleyen kurumların etkinliği ve liyakat de önem taşıyor. Türkiye’de ise kamu idarelerini denetleyen Sayıştay’ın raporlarına yansıyan çok önemli bulgular olmasına rağmen sorumlu kamu kurumlarının çoğu zaman hesap vermediği yönünde tartışmalar var. Özarslan da denetim bacağının yeterli olmadığı görüşünde: “Yeterli denetim yapılmadığı için aslında bildiğimizden çok daha fazla vaka olduğunu düşünüyorum. Bence sadece bu bir buzdağının görünen kısmı.” 

Haber Merkezi