Sabiha Gökçen Havalimanı’nda Pegasus Havayolları’na ait uçağın pistten çıkması sonrasında kazada ihmal olup olmadığı tartışmaları başladı. Ulaştırma Bakanı Mehmet Cahit Turhan, kaza için ‘’Sert iniş yapan uçak kırıma uğradı” dedi. Ajansların yayınladığı kule - pilot konuşmalarında kulenin olumsuz hava şartlarından bahsettiği, önceki iki uçağın pisti pas geçtiği, kulenin piste iniş yönünü değiştirmeyi planladığı yer alıyordu. Peki, bu olay neden yaşandı? Bu konuda hem TV yayınlarında hem de sosyal medyada dile getirilen çeşitli iddialar ve spekülasyonlar var. Kazanın nedenlerine ilişkin nihai sonuç soruşturma sonunda yayımlanacak raporla anlaşılacak. BBC Türkçe, olayla ilgili ortaya atılan iddiaları inceledi:

Pegasus pilotları üzerinde baskı iddiası

Kazanın ardından bazı yorumlarda Pegasus’un rötarların önüne geçmek ve giderleri azaltmak için pilotlarına pisti pas geçmemeleri yönünde baskı yaptığı öne sürüldü. 14 Ocak 2018’de Trabzon’da ve 7 Ocak 2020’de de yine Sabiha Gökçen’de Pegasus uçaklarının pistten çıkmış olması, bu yönde yorum yapanların gerekçeleri arasındaydı. Bu durum, pilotları uygun olmayan hava şartlarında bir inişe zorlamış olabilir mi? Pegasus Genel Müdürü Mehmet Tevfik Nane bu iddiayı reddediyor.

‘Yorgun pist’ açıklaması

Ulaştırma Bakanı Cahit Turhan, kazadan iki gün önce yaptığı 2019 değerlendirme toplantısında Sabiha Gökçen Havalimanı’nın durumuna dair açıklamalarda bulunmuştu. “Sabiha Gökçen’in trafiği giderek artıyor. Ancak Sabiha Gökçen’de bir pistimiz var. Bu pistimiz çok yoruldu. Uçuşların olmadığı saatlerde, hemen hemen her gece piste bakım yapılıyor” diyen Turhan, yeni pistin açılmasının ardından eski pistin de bakıma alınacağını söylemişti. Sabiha Gökçen’in ikinci pistinin bu yıl sonu biteceği söyleniyor. Bu, ilk açıklanan tarihten 10 yıllık bir gecikme anlamına geliyor. Hava taşımacılığı güvenliğini inceleyen Aviation Safety adlı Twitter hesabı, pistin sonunda Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün minimum şartlarını karşıladığı fakat tavsiye edilen büyüklükten daha kısa olduğuna yönelik bir paylaşımda bulundu.

İstanbul Havalimanı dolayısıyla iniş yönleri kısıtlandı mı?

Bazı yorumcular da İstanbul Havalimanı’nın açılmasından sonra, o havalimanının trafiğini etkilememek için rüzgâr ters de olsa Sabiha Gökçen’e inişlerin deniz tarafından yapıldığı yorumları vardı. Fakat flightradar24 sitesinden kaza gününün verileri incelendiğinde çok sayıda uçağın diğer taraftan iniş yaptığı görülüyor. Bahadır Altan ise İstanbul Havalimanı’nda kuzey yönünde iniş yapılırken Sabiha Gökçen’deki iniş yönünü değiştirmenin zorlaştığını söylüyor: “Bu piste yaklaşan uçaklar 6 mil arayla dizildiğinde 50-60 millik bir kuyruk söz konusu. Pistin yönünü değiştirdiğiniz zaman bu kuyruğun tamamının aksi tarafa dönmesi gerekiyor. “İstanbul Havalimanı’na yaklaşan trafik de, Sabiha Gökçen’e yaklaşan trafik de İstanbul Yaklaşma Kontrolü tarafından kontrol ediliyor. 

‘Pilotun pisti pas geçmesi lâzımdı’

“İstanbul Havalimanı’na yaklaşma kuzeye doğru organize edilmişken, Sabiha Gökçen de buna göre düzenlenmişken Sabiha Gökçen’deki rüzgâr aksi tarafa inişi gerektirdiğinde o trafiği tek başına değiştirmek İstanbul Havalimanı’nın trafiğini de alt üst edecek bir değişim. Bunlar çok zor değişimler. Tabiî buna rağmen değiştirilmesi lâzımdı. Oradaki trafiği değiştirmek Yaklaşma Kontrolü’nün elinde. Pilotun da buna rağmen pisti pas geçmesi gerekirdi. “Tek başına pilot veya tek başına hava trafik kontrolünde suç aramak yerine sistemde bu tür sorunlara yol açan çatlakları bulup kapatmamız lâzım. Bütün bu iddialar henüz bir spekülasyonun ötesine geçemiyor. Gerçeğin ortaya çıkması ise ancak kaza raporunun açıklanması ve soruşturmanın tamamlanmasından sonra mümkün olacak.