Kendileri, Risâle-i Nur’un samimî bir müdafiî ve Bediüzzaman Said Nursî’nin en yakın dostlarından biriydi. Hem, öyle değerli bir şahsiyettir ki, Bediüzzaman Hazretlerinin onun hakkında sarf ettiği sitayişkâr sözlere imrenmemek elde değil. Misâl: Emirdağ Lâhiskasındaki şu sözler gibi: “Eşref Edib, kırk seneden beri iman hizmetinde benim arkadaşım ve Sebilürreşad’da makale yazan ve şimdi vefat eden çok kıymetli kardeşlerimin mümessili ve hakikî İslâmiyet mücahidlerinden bir kardeşimdir. Ve Nurun bir hâmisidir. Ben vefat etsem de, Eşref Edip Nurcular içinde bulunmasıyla büyük bir teselli buluyorum.”

Onun hakkında aynen bu ifadeleri kullanan Hz. Bediüzzaman, aynı lahika mektubunun hemen devam eden kısmında iki defa “fakat” diyerek, bu kez cidden ürperten aşağıdaki sözleri sarf ediyor:

“Fakat, Nur Risalelerinin ve Nurcuların siyasetle alâkaları yok. Ve Risale-i Nur, rıza-i İlâhîden başka hiçbir şeye âlet edilmediğinden, mümkün olduğu kadar Risale-i Nur’un mensupları, içtimaî ve siyasî cereyanlara karışmak istemiyorlar.

“Yalnız Sebilürreşad, (Büyük) Doğu gibi mücahidler imân hakikatlerini ehl–i dalâletin tecavüzatından muhafazaya çalıştıkları için, ruh u canımızla onları takdir ve tahsin edip onlarla dostuz ve kardeşiz; fakat, siyaset noktasında değil. Çünkü…”

(Emirdağ Lâhikası: 281)

*

Akıl ve muhakeme sahipleri bilirler ki, söz konusu mektubun asıl yazılış maksadı, din-iman hizmeti cihetiyle dost ve kardeş olduğumuz çevrelerle siyaseten aynı çizgide, aynı kulvarda olmadığımızın nazara verilerek bu mühim noktanın bir nevi ibrâz edilmesiydi.

Bizim gibi, ilgili herkesin etraflıca düşünmesi ve cevabını-izahını bulması gereken çok önemli bir nokta da şudur: Hz. Bediüzzaman’ın “Siyaset noktasında kardeş değiliz” dediği kesimin bugünkü temsilcileri kimler? Sebilürreşad ve Büyük Doğu’nun yetiştirmesi olan siyasetçiler kimler? O zamanki partilerin bugünkü versiyonu olan parti-ittifak hangisi? Bazı Nur grupları, “siyaseten kardeş olmadığımız” o partileri bugün (bilmeyerek de olsa) destekliyor mu, desteklemiyor mu? Destekliyorsa şayet, şöyle derinden eyvâh çekmemiz gerekmez mi?

Serencâm

İşgal döneminde ve İstiklâl Savaşı yıllarında dahi yayını devam eden bu Sebilürreşad mecmuası, 1925’te vuku bulan Şeyh Said Hadisesi bahanesiyle kapatıldı. Sahibi Eşref Edib de, İstiklâl Mahkemelerinde yargılanarak hapis cezasına çarptırıldı. Elazığ’daki hapishanede, ayrıca maddî–mânevî büyük işkenceler gördü.

22 yıl müddetle yayını yasaklanan Sebilürreşad, tam da Millet Partisinin kurulduğu 1948’den itibaren yeniden neşir hayatına döndü.

Din–imân cephesinde bütün mü’minleri, hassaten o tarihlerde Afyon Hapishanesinde bulunan Üstad Bediüzzaman ve talebelerini cesaretle savunan Sebilürreşad, siyasî kulvarda ise Fevzi Paşanın fahrî başkanlığında kurulan Millet Partisi’nin (Milletçilerin) bir nevi yayın organı haline geldi.

Dergi, bu partide Türkçülerin ağırlık kazanmasının ardından, bu kez siyaseten Cevat Rıfat Atilhan’ın başını çektiği İslâm Demokrat Partisini savunmaya başladı.

Sebilürreşad ve Büyük Doğu çevrelerinin birleştiği bu siyasî kulvara, Bediüzzaman Hazretleri de çekilmek istendi. Bediüzzaman ise, araya giren dostlara nazik ve fakat net ifadeleri barındıran yukarıdaki cevabı verdi.

Sebilürreşad’ın yayını 1966’da son buldu. Dindar bir şahsiyet olan Eşref Edib, hiçbir dönemde Demokratlara müsbet bir nazarla bakmadı. Çoğu zaman aleyhlerinde yazılar yazdı. Üstad Bediüzzaman’ın, Eşref Edib ve onun gibiler hakkında “İman cihetiyle dostuz ve kardeşiz; fakat, siyaset noktasında değil” demesi, bu sebepten olsa gerek.