Türkiye’de 31 Mart’taki yerel seçimlerin ardından kulislerde konuşulan iktidarın ‘yeni anayasa’ hamlesi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Numan Kurtulmuş’un partilere yaptığı ziyaretler ile somutlaştı. Artı Gerçek’e konuşan Hukukçu Prof. Dr. Levent Köker’e göre yeni bir anayasanın sıfırdan yapılabilmesi için öncelikle kurucu bir iradenin ortaya çıkması gerekiyor. Her şeyden önce 1982 Anayasası’nın değişmesi için uygun zeminin bulunmadığını, ortaya çıkabilecek Anayasanın ise demokratik olmayacağını belirten Köker, Anayasa Mahkemesi (AYM) ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarının uygulanmadığı, yargının yürütme organına bağımlı ve siyasi nitelikte kararlar verdiği bir siyasi konjonktürde yeni anayasa tartışmalarını ‘suni tartışmalar’ olarak yorumladı. Köker, “Eğer siz cunta anayasasını ortadan kaldırmak ve yeni demokratik bir anayasa yapmak istiyorsanız önce uygulanmayan mahkeme kararlarını uygulayacaksınız. Tüm bunlar yapılmamışken demokratik bir anayasadan söz etmek mümkün mü? Elbette değil” dedi.

Demokratik bir anayasa yapmaları mümkün değil

Köker, yeni anayasa yapmak ile anayasa değişikliği arasında fark olduğunu ifade etti ve ekledi: “Yeni bir anayasa yapılması söz konusu olduğunda ilk üç maddenin değiştirilemeyeceği hususu bazı siyasi partilerin kırmızıçizgisi. Dolayısıyla ilk üç maddeyi değiştirmediğiniz taktirde yeni bir anayasa yapmış olmuyorsunuz. İlk üç maddeye dokunmadan diğer maddeler üzerinde sadece anayasa değişikliği yapmak mümkün. Ama buna yeni bir anayasa diyemeyiz. Şunu da hatırlatmak da fayda var: Anayasa’da yer alan “ilk üç maddenin değiştirilemeyeceği” hükmü 12 Eylül cuntasının koyduğu bir hüküm. Türkiye’nin temel sorunlarının çözülmesi, demokratikleşmesi adına belki de ilk üç maddenin değiştirilmesi fikri tartışılmalı ve üzerinde çalışma yürütülmelidir. (...) 2017’de ülkede OHAL devam ederken yapılan anayasa değişikliği ile Parlamenter Sistem’den Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçildi. Yani siyasi rejim değişti. Bu durum teknik olarak bir anayasa değişikliği olsa da sonucunda 1982 Anayasası’nın öngörmediği bir siyasi rejim ortaya çıkmıştır. (...) Tüm bu noktalar düşünüldüğünde demokratik bir anayasanın ortaya çıkması mümkün görünmüyor.”

Haber Merkezi