Bugün iki İslâm beldesinin tarihteki kritik değerdeki dönemeçlerine bakmak istiyoruz. Önce Asya’nın yıldız ülkelerinden Pakistan’a, ardından Avrupa’nın genç yıldızı Kosova’ya şöyle bir nazar gezdirmeye çalışalım.
*
Bugünkü nüfusu (200 milyon civarı) itibariyle Endonezya’dan sonra ikinci büyük İslâm ülkesi olan Pakistan, 23 Mart 1956’da “İslâm Cumhuriyeti” olduğunu kabul ve ilân etti.
1947’ye kadar Birleşik Krallık (İngiltere) idaresi altında bulunan Hindistan’dan ayrılan ve aynı yılın 14 Ağustos’unda bağımsızlığını ilân eden Pakistan, kurucu lider M. Ali Cinnah tarafından yönetilmeye başlandı.
Hindistan’daki Müslümanlar ile Hindular arasındaki ilk ayrışma hadisesi 1940 yılının 23 Mart’ında vuku bulduğu için, bağımsız olduktan on yıl kadar sonra, Pakistan, yine bir 23 Mart (1956) günü “İslâm Cumhuriyeti” olma kararına vardı.
Böylelikle, 23 Mart, bu Müslüman ülke halkı tarafından “Pakistan Günü” olarak kabul edilerek, çeşitli etkinliklerle kutlanır hale geldi.
*
Koca Hint kıt’asındaki Müslüman nüfusun hızla artış gösterdiğini gören sömürgeci İngiliz idaresi, ülkenin bölünme teşebbüslerine sıcak bakarak buna razı oldu. Önce, Pakistan’ı ayırarak Hindistan’ı böldü. Bir süre sonra da, Pakistan’ı Bangladeş ile bölme cihetine gitti.
Hindistan ile İngiltere’nin dolaylı etkisiyle, 1971 yılında ülkede iç savaş çıktı. Savaşın neticesinde, Pakistan ikiye ayrıldı. Doğu Pakistan, 26 Mart’tan itibaren Bangladeş adını aldı. 50 senedir, bütün çabalara rağmen, ikisi de ağırlıklı olarak Sünnî İslâm olan Pakistan ile Bangladeş’in arası bir türlü düzelmedi gitti.
*
Pakistan’ın genel nüfusu, bugün itibariyle 220 milyonun üzerinde olduğu tahmin ediliyor. (Dünyanın 6. büyük ülkesi.)
Resmî sıfatı “Halk Cumhuriyeti” olan Bangladeş’in nüfusu ise, 165 milyon civarında.
Pakistan Cumhuriyeti, Pencap, Sind, Kuzeybatı ve Belucistan olmak üzere 4 eyaletten müteşekkil olup federal başkenti İslamabad.
Ve, Kosova’nın değişen kaderi
Sırplar, Müslüman Boşnaklara karşı 1990’lı yıllarda yapmış olduğu dehşetli katliâmların acısı bütün sıcaklığıyla devam ederken, hemen arkasından bu kez Müslüman Kosovalılara yönelik şiddetli bir katliâm harekâtına girişti.
Saldırıların türlü ikazlara rağmen devam etmesi üzerine, ABD Başkanı Bill Clinton’un öncülük etmesi ile harekete geçen NATO gücü, Sırpların silah ve mühimmat üslerine karşı 24 Mart 1999 günü şiddetli bir hava harekâtı başlattı. İşte o gün, Kosova’nın da kaderi değişti.
Evet, NATO’nun o şiddetli çıkışıyla açıkça anlaşıldı ki, azgınlaşmış Sırplar ancak bu dilden anlayabiliyormuş. Nitekim, Bosna Hersek’teki durum da böyle olmuştu. Sırplar, ne zamanki kendilerinden üstün bir kuvvetle karşılaştılar, hemen yelkenleri indirip geri çekilmeye koyuldular.
Şu var ki, yine de Sırplar sinmiş değil. İlk fırsatta aynı tür saldırılarda bulunacaklarına muhakkak nazarıyla bakılıyor. Mesela, halen iki milyon iki yüz bin kadar nüfusu bulunan Kosova halkı, halen de Sırpların saldırı tehdidi altında bulunuyor.
Kosova’da 17 Şubat 2008’de sinde tek taraflı bağımsızlık ilan edildi. Bu adımın atılmasıyla birlikte, Sırplar hemen tahriklere başladılar ve yeniden saldırmak için fırsat aramaya koyuldular.
Bereket ki, Kosova halkı halen de NATO askerî gücünün koruması altında bulunuyor. Aksi halde, Balkanlarda her an için bir katliâm harekâtının yaşanması mümkün.