“Allah’a duânıza cevap verileceğine kesinlikle inanmış olarak duâ edin. Şunu da bilin ki, Allah kendisinden gafil ve başka işlerle meşgul bir kalbin duâsına icabet etmez.” (Tirmizi, Daavat:65; Müsnet, 2:77; Camiüssağir, I., s.115)

Mü’minin hayatında duânın çok önemli bir yeri vardır. Denilebilir ki, insanın yaratılış amacı imandan sonra duâdır. Allah insanı Kendisine duâ etmeye muhtaç bir şekilde yaratmıştır. İnsana sonsuz bir acz ve zaafiyet vermiştir. Ama ihtiyaçları bitmiyor, belâlar ve musibetler sel gibi üzerine geliyor. Her iki durumda da insan kendisinin sesini duyacak, yardımına koşacak, herşeye gücü yeten bir Allah’a duâ etmeye ihtiyaç duyar.
Ama duâ ederken insan, laubali bir düşünce ve duygu içerisinde olursa bu duaya karşılık bulamaz. Kalben Allah’a, Allah’ın herşeye gücü yettiğine, kendisini duyduğuna tam olarak inanarak duâ etmek gerekiyor. “Allah’ım, ben Sana inanıyorum. Senin beni duyduğuna, ihtiyacımı bildiğine inanıyorum. Sen herşeyi yaratmaya gücü yetensin. Benim basit olan ihtiyaçlarımı da elbette yaratırsın. Yarattığın ve insan kadar kıymet yüklemediğin dünyadaki bütün varlıkların ihtiyaçlarını giderdiğini görüyorum. O halde kendine muhatap oldığın benim gibi bir insanın da duâlarını işitir ve ona muhakkak cevap verirsin” diyerek, buna inanarak duâ etmeliyiz.
Yoksa yarım yamalak bir ağızla, Allah’ın sonsuz gücünü ve rahmetini, merhametini itham edecek tarzda yapılan duâlar Allah’ın cevap vermeyeceği dualardır.
Bu hadise göre duâ ederken, zihnimiz sadece duaya odaklanmalı. Başka hiçbir şeyi aklımıza getirmemeliyiz. İstemesini bilmeliyiz. Allah samimi olarak duâ edene muhakkak ki cevap verir. Bazen duâsını olduğu gibi kabul eder. Bazen de dünyası için kabul etmez, ahireti için kabul eder. Bazen de insanın istediği gibi değil de Allah Kendi istediği gibi kabul eder. Bu yüzden bir mü’min hiçbir zaman “Benim duâm kabul olunmadı” dememelidir. Bir insanın duâsı yerine getirilmemişse onun bazı hikmetleri olabilir. Belki de Allah o insanın daha fazla kendisine duâ etmesini, kendisine yönelmesini istiyordur. Meselâ bazı hastalar vardır ki, Allah onlar ne kadar duâ da etse, hastalıklarına şifa vermez. Bu kimse “Neden benim duâm kabul olmadı?” dememelidir. Belki de duaâsının en güzel şekilde kabul edildiğini düşünmelidir. Özellikle de böyle bir kimse genç ise, o hastalıktan şifa bulduğunda sefahete atılma ihtimali bulunabilir. Bu da insanın hem dünyasını, hem de ahiretini karartacak bir durumdur.
Duâ ederken, ciddiyet içerisinde olmamız gerekir. Herşeyden önce bağırarak duâ etmemeliyiz. Allah bizim kalbimizden geçirdiklerimizi de bilmektedir. Ama kendi duyacağımız bir sesle duâ etmemizde de bir sakınca yoktur. Duâmızı kabule uygun olan şartlarda yapmalıyız. Namazların sonunda, seher vaktinde, camilerde, Kâbe’de vs. Bir de duâya başlarken önce istiğfar edip manen temizlenmeli, sonra salâvat getirmeli, sonra duâmızı etmeliyiz. Sonunda da yine salâvat getirmeliyiz. Hz. Peygamber (asm) için yaptığımız her duâ makbuldür. Salâvat ona yaptığımız bir duâdır. Ve bu iki duânın arasındaki bir duânın da makbul olacağı bildirlmektedir. Bir de Kur’ân ve hadisteki duâlarla dua etmeyi de ihmal etmeyelim. Çünkü Allah da, Onun Peygamberi (asm) de bize nasıl duâ edeceğimizi öğretmiştir.
O halde duayı ihmal etmeyelim. Ama duâ ederken de duaya yakışır bir ciddiyette olalım.