"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Dilin güzelliği dinin güzelliğindendir

Süleyman KÖSMENE
19 Ocak 2022, Çarşamba
Alpu Hem: “Bir psikiyatrist kitabında, “Bir ay kimseyle konuşmamak insanı dinlendirir” der. Bunun Peygamberimizin (asm) sünnetinde yeri var mıdır?”

İnsan Konuşur

Psikiyatristin bu sözü hakikî manasıyla mı, mecazî manaya mı alınmalı? Bir insanın bir ay değil, çoğu zaman bir gün bile hiç kimseyle konuşmaması mümkün müdür? Mağarada yaşayan bile kendi kendisiyle konuşur, hayaliyle konuşur, taşlarla ağaçlarla konuşur. Ama konuşur! İnsan konuşur! Konuşmak insanın önemli ve insan olmasının âlâmet-i farikasından olan sıfatıdır.  

Hakikî manada bu sözü uygulamak gerçekçi değildir. Mümkün de değildir. Bu söz mecazî manada anlaşılabilir ve uygulanabilir. Yani bu söz boş sözden uzak durmak, malayani lâflar etmemek, lüzumsuz konuşmamak, gerektiği kadar konuşmak, susmayı tercih etmek vb gibi manalarda anlaşılabilir.  

Mecazî Manada Olabilir

Bu sözü mecazî manada anlamak ve uygulamak ise bid’at değil, sünnettir. Yani Kur’ân’da da, Resulullah’ın (asm) hadislerinde de bu çerçevede tavsiyeler buluruz.  

Kur’ân insanın bilgisi olmadığı şeyin peşine düşmemesi gerektiğini, gözün, kulağın, dilin, gönlün yaptıkları işlerden sorumlu olduklarını 1, insanın yürüyüşünde ve sözlerinde mutedil olmasını, sesini yükseltmemesini 2, güzel söz söylemesini 3, sözün en güzeliyle 4 konuşmasını emreder.

Peygamber Efendimiz’in (asm) sünnetinde güzel konuşmak vardır. Güzel söz söylemek sadâkadır. 5 Allah’a ve ahiret gününe inanan kimse ya hayır konuşmalı  ya da susmalıdır. 6 “Kişinin malayani şeyleri terk etmesi Müslümanlığının güzelliğinden ileri gelir.” 7 Kim susarsa kurtulur. 8  Mü’min ne insanları karalayan, ne lânet eden, ne kaba ve kötü sözlü, ne de hayâsız biridir. 9 Arsızlık bulunduğu ortamı kirletir. Hayâ ise bulunduğu ortamı güzelleştirir. 10 Sözlerinde aşırıya kaçanlar helâk olur. 11 

Resulullah Efendimiz (asm) buyurdu ki: “Benim için şu altı şeyi garanti edin, size Cenneti garanti edeyim: 1- Konuştuğunuzda yalan söylemeyin. 2- Söz verdiğinizde sözünüzden dönmeyin. 3- Size bir şey emanet edildiğinde emanete hıyanet etmeyin. 4- Gözünüzü harama karşı yumun. 5-Elinizi haramdan çekin. 6- İffet ve namusunuzu koruyun!” 12  

Çirkin Sözlere Dilimizi Alıştırmayalım

Dolayısıyla emir bir ay süreyle kimseyle konuşmamak değil; ömür boyunca çirkin söz söylemekten sakınmak, ömür boyunca yalan sözden kaçınmak, ömür boyunca kaba, nezaketsiz, arsız, hayâsız ve boş konuşmalardan uzak durmak şeklinde anlaşılmalıdır.

Hatta doğru söz bile olsa yerine göre konuşmak, yerine göre susmaktır. Atasözümüzde ifade edildiği gibi, söz gümüş ise, susmayı altın bilmektir. Sözü damara dokundurmaktan ve sözün aksülamel yapmasından kaçınmaktır. 

Bediüzzaman’ın ifadesiyle, “Her söylediğin hak olsun. Fakat her hakkı söylemeğe senin hakkın yoktur. Her dediğin doğru olmalı. Fakat her doğruyu demek doğru değildir. Zira senin gibi niyeti hâlis olmayan bir adam, nasihati bazan damara dokundurur, aks-ül amel yapar.” 13

İnsan psikolojisi güzel sözden müsbet manada, çirkin sözden menfi manada etkileniyor. Dolayısıyla fena sözden olabildiğince sakınmalıyız. Bu meyanda Bediüzzaman der ki: “Fena bir adama ‘iyisin iyisin’ desen iyileşmesi ve iyi adama ‘fenasın fenasın’ desen fenalaşması çok vuku bulur.” 14

Hz. İsa yolda bir domuza rastlar. Ona: “Selâmetle yoldan çekil!” der. Yanında bulunanlar: “Bunu şu domuza söylüyorsun?” diye sorarlar. Hazret-i İsa: “Ben, dilimi çirkin sözlere alıştırmadım!” der. 15

Dipnotlar:

1- İsra Sûresi: 36., 

2- Lokman Sûresi: 19., 

3- Bakara Sûresi: 83., 

4- İsra Sûresi: 53., 

5— Buharî, Edeb, 34.,

6- Tirmizî, Kıyamet  51, (2502)., 

7- Tirmizî, Zühd 11, (2318, 2319)., 

8- Tirmizi, Kıyamet, 50 (2501); Darimî, Rikak, 17.,

9- Tirmizi, Birr, 48.,

10- Tirmizi, Birr, 47.,

11- Müslim, ilim, 7.,

12-  Buharî, Edeb 69; Müslim, Birr 103-105.,

13- Mektubat, 312.,

14- Mektubat, s. 313.,

15- Muvatta, Kelâm 4, (2, 985).

Okunma Sayısı: 1809
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı