RUSYA, ABD VE ÇİN NÜFUZUNA DİKKAT

Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Bahadır Kaynak, Kazakistan’da yaşanan olayları eski Sovyet cumhuriyetlerinde art arda görülen ekonomik gerekçeli halk hareketlerinin yeni bir perdesine benzeterek, Kazakistan’da Rusya’nın yanısıra, ABD ve Çin’in artan nüfuzuna dikkati çekti.

ÜLKE GENELİNE YAYILDI

Kazakistan’da baş gösteren bu olayların ilk olmadığı bilgisini veren Dr. Kaynak, “On sene önceki hadiselerin daha yerel kalmıştı. Bu defa ülkenin geneline yayılan ciddi bir hadiseyle karşılaştılar. Eski Sovyet coğrafyasında buna benzer hadiseler daha önce yaşanmıştı" dedi.

***

“Orta Asya Projesi mi?” OLAN HALKA OLUYOR!

ULUSLAR ARASI İLİŞKİLER UZMANI DR. BAHADIR KAYNAK, KAZAKİSTAN’DA YAŞANAN OLAYLARI DEĞERLENDİRİRKEN, “SOĞUK SAVAŞ SONRASI ABD ENERJİ ŞİRKETLERİNİN FAALİYET GÖSTERDİĞİ BİR ALAN VAR.  RUSYA’YLA OLAN ÖZEL İLİŞKİLERİNE İHTİMAM GÖSTERİYORLAR” DERKEN, KAZAKİSTAN’IN ORTA ASYA’NIN GÜCÜNÜ ARTTIRAN ÇİN’İN DE NÜFUZ ALANI OLDUĞUNA İŞARET ETTİ.

Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi, Uluslararası İlişkiler Uzmanı Dr. Bahadır Kaynak, Kazakistan’da patlak veren olaylarla ilgili Rusya’nın müdahalesiyle Kazakistan’da halkın, güç kullanılarak bastırılacağını söyledi. Yeni yılın ilk politik çalkantısının Orta Asya’da ortaya çıktığını söyleyen Bahadır Kaynak, “Ekonomik koşulları protesto için Kazakistan’ın birçok yerinde patlak veren gösteriler kontrolden çıktı; güvenlik güçleriyle halk arasında çatışmalar başladı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, olayları kontrol alamayacağını görerek Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nü müdahale etmeye davet etti. Eski Sovyet Cumhuriyetleri ülkelerinin kurduğu örgütün davet edilmesinin, Rusya’nın kendi arka bahçesi gördüğü bu coğrafyanın elden çıkmasına müsaade etmeyeceğini gösteriyor. Görülen o ki, Rusya’nın da dahil olmasıyla halk, güç kullanılarak bastırılacak” dedi. 

KAZAKİSTAN’DAKİ BU OLAYLAR İLK DEĞİL 

Kazakistan’da ekonomik koşulların ağırlaşması sebebiyle baş gösteren bu olayların ilk olmadığı bilgisini veren. Dr. Kaynak, “On sene önceki hadiseler daha yerel kalmıştı. Bu defa ülkenin geneline yayılan ciddi bir hadiseyle karşılaştılar. Eski Sovyet coğrafyasında buna benzer hadiseler daha önce yaşanmıştı. 2014’te Ukrayna’da patlak veren halk hareketleri nihayetinde hükümetin devrilmesine ve Batı yanlısı bir rejimin göreve gelmesine yol açtı.” hatırlatmalarında bulundu. Kazakistan’daki bu durumun eski Sovyet cumhuriyetlerinde art arda görülen ekonomik gerekçeli halk hareketlerinin yeni bir perdesine benzeten Dr. Kaynak, “Bu gösteriler sonucunda, Rusya’ya yakın hükümetlerin devrilip Batı yönelimli iktidarların kurulmasına Moskova tepki gösteriyor. Kazakistan’ın hem petrol ve doğalgaz kaynakları hem de jeopolitik konumu Putin’in olayları uzaktan seyretmesinin mümkün olmadığını gösteriyor” şeklinde konuştu. 

KAZAKİSTAN’IN FARKI ABD’NİN İLİŞKİLERDE ROL OYNAMASI 

Dr. Kaynak, Kazakistan’ın Ukrayna ve Belarus’a göre farklılıklarının da vurgulanması gerektiğini belirterek, Kazakistan her ne kadar Rusya’ya çok yakın olsa da Soğuk Savaş sonrası ABD enerji şirketlerinin de faaliyet gösterdiği bir alan olduğuna dikkat çekti. Nazarbayev’den beri Kazakların Amerikalıları bir şekilde işin içinde tuttuğunu belirterek, “Bununla birlikte Rusya’yla olan özel ilişkilerine ihtimam gösteriyorlar. Dikkat çekilmesi gereken bir diğer noktanın da Kazakistan’ın Orta Asya’nın gücünü artıran Çin’in de nüfuz alanı olduğuna işaret etti. “Ukrayna ve Belarus ne kadar Avrupa jeopolitiği açısından önem taşıyorsa Kazakistan’ın da Rusya-Çin arasındaki hassas Avrasya dengesinde önemli bir ülke olduğu belirtilmeli” dedi.

Recep Gören - ANKARA