İNKÂR DA YETMEDİ

Aylardır tartışılan ve hükümetin inkâr ettiği "İsrail'le ticaret”te “kısıtlama” kararının bir  “özür” gibi görünse de bu özrün “İhracat kabahatleri”nden daha büyük olduğu vurgulanıyor. Karar, İsraille ticaretin kabul edilmesinin bir itirafı şeklinde de yorumlanıyor.

28 ŞUBAT GİBİ TEPKİ

hatırlanacağı üzere 31 Mart seçimleri öncesinde Erdoğan'ın düzenlediği mitinglerde "İsail'le ticareti kesin" şeklindeki pankartlar toplanmış ve bu panktartları taşıyanlar gözaltına alınmış, başörtülü hanımlara ters kelepçe vurulmuş ve provokatör olarak nitelendirilmişti.

***

Özrü kabahatinden büyük

Türkiye’den İsrail’e yapılan ihracata ‘kısıtlama’ getirilirken, ticaretin 2024 yılında aydan aya artması VE ‘jet yakıt’ ihracı iddiası kamuoyunda büyük tepki çekti.

Türkiye’de, Ticaret Bakanlığı’nın bir dizi ürün grubunda İsrail’e ticaret kısıtlaması getirmesi dünya basınında da yankı buldu. İsrail’le ticaret başlığı üzerinden seçim döneminde muhalefetten gelen eleştirilerle karşı karşıya kalan iktidar, İsrail’in Türkiye’nin Gazze’ye havadan yardım yapmasına engel olmasından sonra 54 ürün grubunda İsrail ile ticareti kısıtladı. İsrail ise “Türk ekonomisine zarar verecek karşı tedbirler alınacağını” açıkladı. Birçok gazete, Türkiye’nin İsrail’e koyduğu ticari kısıtlamaları Amerikan Associated Press Haber Ajansı’nın (AP) müşterilerine geçtiği haberle sayfalarına taşıdı. İsrail’in önde gelen gazetelerinden Haaretz de “İlişkiler daha da kötüleşirken, İsrail ve Türkiye karşılıklı ticari misillemeye başladı” başlıklı AP haberine yer veriyor.

İhracat artmıştı

Haberde “Önce, İsrail’in Gazze’de giriştiği askeri hamlelerin başlıca karşıtlarından Türkiye, İsrail’e 54 tür ürünün ticaretinin derhal kısıtlanacağını duyurdu. Bu ürünler arasında alüminyum, çelik, inşaat ürünleri, jet yakıtı ve kimyasal gübreler var. İsrail Türkiye’nin ticaret kısıtlamalarına, Türk ürünlerine yasakla karşılık vermeye hazırlandığını duyurdu” deniliyor. Yine İsrail’de yayımlanan Jerusalem Post gazetesi de Türkiye’nin kısıtlamalarını ve İsrail’in karşılık vermeyi planladığını söylediği haberinde “Savaşa dek İsrail ve Türkiye, Ankara’nın Filistinlilere verdiği güçlü destek yüzünden 10 yıldan uzun süredir gerilen ilişkileri tamir etmeye çalışıyordu” diyor. Gazete, Türk İhracatçılar Meclisi’nin verilerine göre İsrail’e ihracatın 7 Ekim’den bu yana düştüğünü, ancak 2024’te aydan aya arttığını vurguluyor. Yılın ilk çeyreğindeki toplam ihracatın 1,1 milyar dolar olduğunu ve bunun geçen yılın aynı dönemine göre % 21,6’lık bir düşüş anlamına geldiği belirtiliyor.

‘TÜRKİYE’nin Kısıtlamaları nasıl uygulanacağı belirsiz’

Times of Israel gazetesi ise Yedioth Ahronot gazetesinin internet sitesine dayandırdığı haberinde İsrailli yetkililerin, kısıtlamaların Türk hava sahasının kapatılması ve bölgesel petrol faaliyetlerini etkilemesinden kaygılandığını belirtiyor. İsrael Hayom gazetesinin de kısıtlamalardan en büyük darbeyi, birçok ürününü Türkiye’de yaptıran giyim ve elektrikli ürünler sektörünün almasının beklendiğini belirtiliyor. Çocuk bezi, sabun ve şampuan gibi uluslararası şirketlerin Türkiye’de imal ettiği ürünlerin de İsrail’e ithal edildiği vurgulanıyor. İngiliz Financial Times gazetesi de Türkiye’nin kısıtlamaları nasıl uygulayacağına dair ayrıntı vermediğini ve bu nedenle etkisini hesaplamanın zor olduğunu ifade ediyor. 

‘Jet yakıt’ ihracına yalanlama

BBC Türkçe’nin haberine göre “Türkiye’nin dünyada, İsrail’e ilk ambargoyu uygulayan ülke olduğunu” belirten Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “İsrail’in Türkiye’nin yardım çalışmalarına karşılık vermemesi bizim açımızdan sabır taşını çatlattı. En son Ürdün üzerinden havadan yardım girişimimize engel olundu” dedi.  Bolat, “ Türkiye’de uçak yakıtı satan iki özel akaryakıt şirketi var. İsrail’den Türkiye’ye çok sayıda turist geldi. Sivil uçuşlar bir müddet devam etti. Uçuşlar, birkaç ay önce iptal edildi. İsrail’e satılan yakıt, İsrail’in turist getiren hava yolu şirketlerinin uçaklarına satılan yakıttır. Türkiye’ye geliyorlar, benzini dönüş için alıyorlar. Bu, Türkiye’nin ihracatı gibi yazılıyor. Jet yakıtı iddiası büyük bir iftiradır” diye konuştu.  Jet yakıtı iddialarına İletişim Başkanlığı’nın Dezenformasyonla Mücadele Merkezi’nden de yalanlama geldi. Haber Merkezi