Kurt, tren ve korona. “Ne alâka?” dendiğini duyar gibi oluyorum. Eskilerin “tedai-yi efkâr” dedikleri günümüzde ise “çağrışım” diye adlandırılan şey. Bu hal çoğunlukla insan iradesinin dışında gerçekleşir.
Eşya arasında bir kısım gizli münasebet vardır. Hatta bu gizli ilişki hiç ümit etmediğin şeyler içinde de bulunur. Bediüzzaman Said Nursî bunun kaynağı ile ilgili olarak ya “bizzat” bir irtibatın bulunduğunu veya “senin hayalin, meşgul olduğu sanata göre o ipleri yapmış, onları birbiriyle bağlamış” 1 der. İşte kurt, tren ve korona bağlantısı böyle bir şey.
Şecaat, kahramanlık ve cesur olmak, ruhun bedende yaşaması için insana verilen kuvvetlerden öfke duygusunun ideal halidir. Bu kuvvetin yetersiz hali ve aşırılığı hayatı çekilmez hâle getirir. Ne aşırı korkaklık, ne de korkusuzluk. Önemli olan dengeyi tutturabilmek.
Erek Dağı’nda kaldıkları zaman talebelerinden Molla Hamid Ekinci, dereden su getirmeye gitmekten korktuğunu söyler.
Bediüzzaman da talebesine “insan cesur olmalıdır” der ve devam eder:
“Geçen gece, geç vakitte ben kalkmış, elbisemi giyiyordum. Açık kapıdan bir hayvan girdi. Ben köpek zannettim. Sonra bana doğru geldi. Baktım ki bir kurt! O zaman kendi kendime düşündüm. Bu hayvanın niyeti nedir acaba?”
“Karşımda durarak bana bakmaya başladı. Yarım saat kadar durdu. O bana, ben ona baktım. Sonra dönüp çekip gitti.”
Molla Hamid, Bediüzzaman’ın kurdun halini değerlendirdikten sonra devamla “Halbuki görüyorsun ki elimizde hiçbir silâhımız yoktur. Eğer bu hayvanlar başı boş olsalar, İrade-i İlâhiye haricinde bulunsalar, hepimizi burada parçalayıp dağıtırlar.” 2 dediğini aktarır.
Cesaretin kaynağının iman olduğunu eserlerinde defalarca söyleyen Bediüzzaman Said Nursî, Sultan Reşad’ın Rumeli’ye seyahati münasebetiyle Doğu illeri adına katıldığı seyahatinde iki “mektepli mütefennin (fen adamı, ilimle ilgilenen)” ile yaptığı konuşmayı hatırlatır. O bu tartışmada hamiyet-i diniyenin hamiyet-i milliyeden daha gerekli olduğunu belirterek tünelden çıkan trenin tam geçeceği yolun yanında gördükleri altı yaşına girmemiş bir çocuğun lisan-ı halini aktarır:
“Bu masum çocuk dabbet’ül-arzın hücumunu istihfaf ediyor ve kahramancıklığıyla diyor: ‘Ey şimendifer! Sen gök gürültüsü gibi bağırmanla beni korkutamazsın!’ Sebat ve metanetinin lisan-ı hâli, güya der: ‘Ey şimendifer, sen bir nizamın esirisin. Senin gem’in, dizginin, seni gezdirenin elindedir. Senin bana tecavüz etmen haddin değil. Beni istibdadın altına alamazsın. Haydi yoluna git, kumandanının izniyle yolundan geç!’” 3
İşte cesaret, işte kahramanlık, işte şecaat.
Koronavirüs de insanlığa tehdit yağdırıyor, bağırıyor, öldürürüm diyor, insanlığı parmağında oynatıyor. Koronanın bu havasını bozacak olan onun İrade-i İlâhiye haricinde olmadığını bilmektir.
Bunun gibi musîbetler, teyakkuza sebeptir, araştırmaya yöneltir, kul olduğunu ve kul olduğumuzu hatırlatmaya bir sebeptir. İnsanlıktaki lâkaytlığı atar. Aldırmazlığı uzaklaştırır. Bütün bunlara teşviktir. 4
Koronanın ne olduğunu bilen, İlâhî bir kamçı olduğunu tanıyan ondan korkmaz. Kendini ve koronanın emir-komutasının kimin elinde olduğunu anlayan da Rabbini tanır. Rabbini tanıyan da cesur olur.
Dipnotlar:
1- Nursî, Bediüzzaman Said, Emirdağ Lâhikası, Yeni Asya Neşriyat Nisan 2017, s. 308. 2- Şahiner, Necmeddin, Son Şahitler 1, Bediüzzaman Said Nursî’yi Anlatıyor, Nesil Yayınları 21. Baskı, s. 116. 3- Nursî, Bediüzzaman Said, Bediüzzaman Said Nursî, Tarihçe-i Hayatı, Yeni Asya Neşriyat Şubat 2017, s. 113. 4- Nursî, Bediüzzaman Said, Sözler, Yeni Asya Neşriyat Mart 2017, s. 312.