"Gerçekten" haber verir 11 Şubat 2009
Anasayfam Yap | Sık Kullanılanlara Ekle | Reklam | Künye | Abone Formuİletişim
ASYA'NIN BAHTININ MİFTAHI , MEŞVERET ve ŞÛRÂDIR

Eski tarihli sayılar

Görüş, teklif ve
eleştirilerinizi

adresine bekliyoruz.

 

M. Latif SALİHOĞLU

İki eksenli siyaset



Osmanlı devlet sisteminin ınkıraza doğru gittiğini ve yakın bir gelecekte yıkılmasının artık mukadder bir âkıbet olduğunu görenlerin başında, yine Namık Kemâl ve Ziya Paşa gibi basiretli edipler, şairler geliyor.

Onlarla birlikte samimane bir niyet ve gayretle çare arayışına giren diğer bazı şahsiyetleri de şu şekilde sıralamak mümkün: Şinasî, Agâh Efendi, Ebuzziya Tevfik (Yeni Osmanlılar kitabının yazarı), Mahmut Celaleddin Paşa (Prens Sabahaddin'in babası), Ahmet Rıza Bey, Ali Suavi...

İçerde Yeni Osmanlılar, Avrupa'da ise Jön Türkler diye isimlendirilen bu grubun üyeleri arasında zaman zaman ihtilâflar çıkmıştır. Normaldir. Önceleri Sultan Abdülaziz, ardından Sultan Abdülhamid, grubu dağıtmak ve çökertmek için, zaman zaman müdahil olmuş ve etkileyici taktikleri kullanmışlardır.

Ancak, buna rağmen, muhtemel bir inkıraza karşı düşündükleri çare arayışına devam etmişlerdir.

Namık Kemâl ve dâvâ arkadaşlarının düşündükleri ve hayata ikame etmek istedikleri çare, sistemin temel taşları olarak inandıkları hürriyet, meşrûtiyet ve adâlet mekanizmasının hakkıyla oturtulmasıydı.

Bunlar hayata geçirildiği takdirde, Osmanlı'daki monarşik devlet sisteminin yıkılmasından dolayı herhangi bir korku ve endişe içine girmeye gerek kalmazdı.

Büyük bir azim ve irade ile sürdürülen gayretler, 1876'da nihayet semeresini verdi: Meşrûtiyet ilân edildi, Anayasa kabul gördü ve parlamenter sistem hayata geçirildi.

Ne var ki, hamiyet sahiplerini sevince gark eden bu durum uzun sürmedi. 93 Harbi denilen Osmanlı–Rus Savaşı (1877–78) sebebiyle, herşey değişti ve yeniden "eski hâl"e dönüş yapıldı.

Haliyle, hürriyet ve meşrûtiyete inananların mücadelesi de durmadı, olanca hızıyla devam etti; ancak, daha ziyade hudut haricinde olmak üzere...

Ayrışma başlıyor

Namık Kemâl'in 1888'de vefat etmesiyle birlikte, bir ismi de "Ahrar–ı Osmaniye/Osmanlı Hürriyetperverleri" olan Jön Türkler arasındaki ihtilâf da iyice belirginleşmeye başladı.

Nitekim, bundan bir yıl sonra (1889) Askerî Tıbbiyeliler arasında gizli bir grup hareketinin teşekkül etmeye başladığı görüldü. Süreç içinde değişik isimler kullanan bu grup, nihayet 1902'de İttihat ve Terakki Cemiyeti şeklini aldı.

Gariptir ki, bu ismin ortaya çıkmasıyla birlikte, eski isimlerin hemen tamamına adeta sünger çekildi. Artık varsa–yoksa İttihat ve Terakki...

Başlangıçta Mizancı Murat, Prens Sabahaddin gibi liberal ve hürriyetçi görüş sahiplerinin etkili olduğu bu cemiyet, özellikle Selanik kökenli dönmelerin merkezî yönetime sızmaya başlamasıyla birlikte bozulmaya yüz tuttu.

Bu cemiyette ayrışma ve bölünme, 1902'de Paris'te yapılan I. Jön Türk Kongresinden sonra iyice belirginleşti. Jön Türkler, İttihat–Terakki ile Ahrarlar olarak resmen ikiye ayrıldı.

Ahrar grubun liderliğini Prens Sabahaddin ve Mizancı Murat Beyler, İttihatçıların liderliğini ise milliyetçi geçinen Rıza Bey yapmaya koyuldu.

Böylelikle, 1908 Türkiye'sinde suyüzüne çıkacak ve yıllar yılı rekabetkârâne devam edecek olan iki eksenli siyasî yapı, devlet ve millet hayatında kendini iyiden iyiye hissettirmeye başladı.

Bunlardan birincisi olan Ahrar'ın en büyük dayanağı, iktidara gelmek için milletin hür iradesine dayanmak iken, İttihatçılarn en büyük kozu ise, komitacılık mantığıyla devletin içine sızmak ve iktidar uğruna icabında güç kullanmaktan çekinmemek.

İşte, son yüz yıllık "Demokrasi ve darbeler tarihi"miz, bu iki anlayış ve iki eksen etrafında şekillenerek süregeledi.

Ahrar ve Demokratlara ikişer darbe

Bediüzzaman Hazretleri, 1950'li yılların sonlarında kaleme aldığı bir mektubunda şimdiki Demokratları Meşrûtiyet devrinin Ahrarları olarak gördüğünü ifade ederken, aynı misyona sahip olan bu partilerin dehşetli ikişer darbeye mâruz kaldığını ve kalacağını şu ibretnümâ sözlerle ifade ediyor:

"Eskiden nasıl Ahrarlar iki defa başa geçtiği halde, az bir zamanda onları devirdiler. Onların müttefiki olan İttihad–ı Muhammedî efradının çoklarını astılar. Ve 'Ahrar' denilen Demokratları kendilerinden daha dinsiz göstermeye çalıştılar. Aynen öyle de, şimdi bir kısmı dindarlık perdesine girip Demokratları din aleyhine sevk etmek veya kendileri gibi tahribata sevk etmek istedikleri kat’iyen tebeyyün ediyor.

"Şimdi de aynen İttihad–ı İslâmdan olan Nurcular, büyük bir yekûn teşkil eder. Demokratlara bir nokta–i istinaddır. Fakat Demokrata karşı eski partinin (CHP'nin) müfrit ve mason veya komünist mânâsını taşıyan kısmı, iki müthiş darbeyi (Aciptir ki, DP'ye karşı yapılan 27 Mayıs 1960 ve AP'ye karşı yapılan 12 Eylül 1980 darbelerini haber veriyor) Demokratlara vurmaya hazırlanıyorlar." (Emirdağ Lâhikası, s. 271; 1994, Yeni Asya N.)

V E F İ Y Â T

Aziz ve muhterem ağabeyimiz Aziz, Şevket ve Halil Özbey kardeşlerin annesi Rahime Hanım ile İsmail ve Necat Şen kardeşlerin babası, ağabeylerimiz Ramazan ve Hüseyin Çakır'ın dayıları Reşat Şen, Dâr–ı Bekà'ya irtihal etmişlerdir.

Merhum ve merhumeye Cenâb–ı Hak'tan rağmet ve mağfiret diler, yakınlarına taziyetlerimi sunarım. MLS Açılım ve devrimler Umumî kanaate göre, CHP'nin "çarşaf ve Kur'ân kursu açılımları", oy hesabına yönelik birer "çalım"dan ibaret. Yani, bu açılımların samimiyet ve ciddiyetle bağdaşır bir yönünün bulunmadığı kanaati var. Ancak, bu açılımlara yine de farklı şekilde tepki gösterenler yok değil: Kimileri bu tür gelişmelerden memnun olduğunu söylerken, kimileri tereddütlü yaklaşıyor ve kimileri de zehir–zemberek tepkiler düzmekten geri durmuyor. İşte, şu üçüncü gruba girenlerden biri de Sabah gazetesi yazarı Hıncal Uluç'tur. Uluç, "Bu CHP'ye oy vermek Cumhuriyet'e ihanettir" başlığıyla çıkan 7 Şubat 2009 tarihli yazısında, ortalığı adeta yangın yerine çeviriyor ve şu ateş–pâre lâfları peşisıra diziveriyor: "Bir parti, kurucusu Atatürk'e ve onun ilkelerine ancak bu kadar ihanet eder. Yahu Deniz Hocam! Sen herkesi kör, alemi sersem mi sanırsın. Çarşaf açılımının ardından gelen 'Her mahalleye Kur'ân Kursu' karşı devrimi, bir seçim hilesi değil de nedir? Kime yutturuyorsun? "Her mahalleye Kur'ân Kursu"nun ucunun ne kadar açık olduğunu, memleketi nerelere götürebileceğini görmekten, düşünmekten de mi acizsin hocam, yoksa oy hırsı gözlerini kör mü etti? "Peki, kara çarşaf açılımının, Atatürk'ün 'Efendiler buna şapka derler' diye başlattığı kıyafet devriminin hem de tam özüne tükürmek olduğunu bilmez misin sen?"

11.02.2009

E-Posta: [email protected]


 
Sayfa Başı  Yazıcıya uyarla  Arkadaşıma gönder  Geri


Önceki Yazıları

  (10.02.2009) - Risâle'de hürriyet ve demokrasi

  (09.02.2009) - Hürriyet aşkı ve demokratlık

  (07.02.2009) - İşte Kemâl'in "Rüyâ"sı

  (05.02.2009) - Bayraktar Namık Kemâl, Sancaktar Bediüzzaman

  (03.02.2009) - Davos, seçimlere tahvil edilmesin

  (02.02.2009) - Yeni Osmanlılar/Ahrarlar

  (31.01.2009) - Tenkitçilerin mantığı

  (29.01.2009) - Latife Hanım ve gizli Lozan görüşmesi

  (28.01.2009) - Üniversiteli gençlerle...

  (26.01.2009) - İstiklâl kahramanı, istiskal edildi

 

Bütün yazılar

YAZARLAR

  Abdil YILDIRIM

  Ahmet ARICAN

  Ahmet DURSUN

  Ahmet ÖZDEMİR

  Ali FERŞADOĞLU

  Ali OKTAY

  Atike ÖZER

  Cevat ÇAKIR

  Cevher İLHAN

  Elmira AKHMETOVA

  Fahri UTKAN

  Faruk ÇAKIR

  Fatma Nur ZENGİN

  Gökçe OK

  H. Hüseyin KEMAL

  Habib FİDAN

  Hakan YALMAN

  Halil USLU

  Hasan GÜNEŞ

  Hasan YÜKSELTEN

  Hüseyin EREN

  Hüseyin GÜLTEKİN

  Kadir AKBAŞ

  Kazım GÜLEÇYÜZ

  M. Ali KAYA

  M. Latif SALİHOĞLU

  Mehmet C. GÖKÇE

  Mehmet KAPLAN

  Mehmet KARA

  Meryem TORTUK

  Mikail YAPRAK

  Murat ÇETİN

  Nejat EREN

  Nimetullah AKAY

  Osman GÖKMEN

  Raşit YÜCEL

  Recep TAŞCI

  Rifat OKYAY

  Robert MİRANDA

  Ruhan ASYA

  S. Bahattin YAŞAR

  Saadet BAYRİ

  Saadet TOPUZ

  Sami CEBECİ

  Selim GÜNDÜZALP

  Semra ULAŞ

  Suna DURMAZ

  Süleyman KÖSMENE

  Umut YAVUZ

  Vehbi HORASANLI

  Yasemin GÜLEÇYÜZ

  Yeni Asyadan Size

  Zafer AKGÜL

  Ümit KIZILTEPE

  İslam YAŞAR

  İsmail BERK

  İsmail TEZER

  Şaban DÖĞEN

  Şükrü BULUT

Sitemizle ilgili görüş ve önerileriniz için adresimiz:
Yeni Asya Gazetesi Gülbahar Cd. Günay Sk. No.4 Güneşli-İSTANBUL T:0212 655 88 59 F:0212 515 67 62 | © Copyright YeniAsya 2008.Tüm hakları Saklıdır