Ben de son 1 yıldır gerek içimi dökmek için gerek fikirlerimi, düşüncelerimi toparlamak için gerekse hoşuma giden şiirleri toplamak için defter kullanıyorum.

Bir defteri tabiî ki herkes istediği gibi kullanabilir ancak bir de eski insanlar nasıl kullanmış diye bakmamak olmaz. Bu konu hakkında izlediğim bir videodan bahsedeceğim.

Video “Journal Like a Renaissance Philosopher – ParkNotes”. Bu videoda defter türlerinden İngilizce adı “commonplace” olan defterlerden bahsediyor. Dilimizde şu ana kadar yer etmemiş kelimeleri Türkçe konuşurken kullanmaya karşı bir alerjim olduğundan yazımın kalanında “commonplace” yerine “ruha yakın” defterler diyeceğim, çünkü bu defterlerin içine yazmak istediklerimiz hep ruhumuza yakın hissettiklerimiz oldu, oluyor ve olacak.

Bu “ruha yakın” defterleri 3’e ayırıyoruz. Birincisi tabiri caizse kendisinden şipşak defter diye bahsedebiliriz. sebebi basit, anlık kullandığın, o an aklına geleni yazdığın, öbür gününü planladığın belki alışveriş listesi olarak kullandığın bir defter. Kendime de yakın zamanda böyle küçük karton kapaklı bir defter yaptım.

İkincisi daha çok alıntı defteri diyebileceğimiz tarzda bir defter. Adından da anlaşılacağı üzere bu defteri kullanırken genellikle hoşumuza giden bir sözü, bir alıntıyı veya hoşumuza giden bir şiiri not alıyoruz. Burada hiçbir konu fark etmeksizin alıntıları defterimize alırsak genel, sadece belli bir konu üzerine olanları alırsak spesifik bir defter olur.

Üçüncüsü ve sonuncusunu öbür ikisinden ayıran bir özelliği öbürlerinin de “ruha yakın” defterler kategorisine girmesine rağmen tarihte asıl “ruha yakın” defterler şimdi bahsedeceğim defter türüdür. Ruha yakın defterler içine alıntıları yazsan da asıl olarak bir düşünce hakkında yazarken o alıntıyı dahil ediyorsun. Alıntı olsa da olmasa da olur neticede asıl amaç düşüncelerini aktarmaktır. Bunlar günlük düşünceler gibi “aklıma hoş bir söz geldi yazayım” dan ileride, daha çok fikir tartıştığın bir yerdir.

Bu ruha yakın defterler de 4’e ayrılır. Genel ve toplama, genel ve düşünce, spesifik ve toplama ve son olarak spesifik ve düşünce. Genel olunca her konuda yazdığın, spesifik olunca ise sadece belli bir konu seçtiğin bir defter demek oluyor.

Toplama demek üzerine yorumun minimum olduğu yazıları toplamak oluyor. Düşünce ise aldığın alıntı üzerinde kendi düşüncelerini yazdığın bir defter türü oluyor.

Burada amacımız, insanların teknolojinin zihni yoran tarafından bir an olsun uzaklaşıp, düşüncelerini ve ruhlarına yakın hissettiklerini kaydedebilecekleri bir defter sahibi olmalarını sağlamak. Elbette herkes, kendine en uygun yöntemle defter tutmakta özgür; yeter ki düşüncelerini geliştirebileceği ve kendine ait bir köşesi olsun. Yıllar sonra o defteri açtığınızda, bugünkü düşünce dünyanızın gelişimine nasıl bir köprü kurduğunu görecek ve zamana meydan okuyarak geçmişteki kendinize sıcacık bir selam vereceksiniz.

Yeni Asya Fidanlık eki, sayı: 28'den alınmıştır.