TRUMP’IN AÇIKLAMALARI KABUL EDİLEMEZ

Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Demokrat Adam Schiff, Trump’ın “İran bize saldırır-sa orantısız şekilde karşılık veririz” sözünün kabul edilemez olduğunu ifade ederek, bu tür bir askerî ey-lem için Kongre’den izin alınması gerektiğini belirtti.

İRAN’LA GERİLİM AZALTILMALI

Amerikan medyasına konuşan Demokrat vekiller, Trump'ın İran'la gerilimi daha fazla arttırmaması gerektiğini dile getirdi. Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi de, Süleymani operasyonunu “kışkırtıcı ve orantısız” olarak nitelendirdi.

***

Savaşa hayır

ABD ile İran arasındaki savaş beklentisi Kasım Süleymani’nin öldürülmesinden sonra gittikçe yükseldi. ABD’li Demokratlar Trump’ın İran’la gerilimi daha fazla arttırmaması gerektiğini dile getirdi.

İran’ın önemli generali Kasım Süleymani’nin öldürülmesi ardından yapılan ilk kamuoyu yoklaması da toplumda keskin bir fikir ayrılığı yaşandığını gösteriyor. Saldırıyı onaylayanların sayısı çok az bir farkla fazla olsa da, bir o kadar kişi daha başkanın bunu “yeterince dikkatli planlamadığını” düşünüyor ve endişelerini dile getiriyor.

Demokratlar harekete geçti

Süleymani saldırısı Demokratların tarafında ise, parti içinde Irak Savaşı’ndan bu yana pek güç gösterisinde bulunmayan savaş karşıtı harekete canlılık getirebilir. Demokratların başkan aday adaylarından Bernie Sanders, barış yanlısı yanını öne çıkarmakta geç kalmadı. Sanders Twitter’da “Vietnam konusunda haklıydım. Irak konusunda haklıydım. İran’la savaşı durdurmak için elimden ne gelirse yaparım” yazdı. Bir diğer aday adayı Tulsi Gabbard da Süleymani saldırısının bir “savaş sebebi” olduğunu ve ABD anayasasını ihlâl ettiğini savundu. Ancak bu açıklamalar diğer Demokrat başkan aday adaylarınınkiyle tezat oluşturuyor. Diğer aday adayları Süleymani’nin bölgedeki ABD güçlerine karşı yürütülen vekâlet savaşlarına desteğini kınadı ancak saldırının yapılış tarzını eleştirdi.

Trump’a ‘Savaş Yetkisi Yasası’

ABD-İran gerilimi artarken ABD Kongresindeki Demokratlar, Trump’ın Süleymani ile ilgili adımının ve İran’a yönelik açıklamalarının ardından harekete geçti. Washington Post gazetesine konuşan Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Demokrat Adam Schiff, Trump’ın Süleymani’nin öldürülmesine ilişkin talimatının kamuya açık bir oturumda tartışılmasını istediklerini açıkladı. Schiff, “Başkan, bizi İran’la savaşa girebileceğimiz bir yola soktu. Bu kesinlikle Kongrenin müdahil olması gereken bir durum.” değerlendirmesini yaptı. Schiff, Trump’ın “İran bize saldırırsa orantısız şekilde karşılık veririz” sözünün de kabul edilemez olduğunu ifade ederek, “Savaş Yetkisi Yasası” kapsamında Trump’ın bu tür bir askerî eylem hakkında Kongreye mutlaka bildirimde bulunması gerektiğinin altını çizdi.

Öte yandan Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin, “Trump’ın savaş yetkilerini kısıtlamayı amaçlayan” bir tasarıyı bu hafta içi Temsilciler Meclisi Genel Kuruluna getireceklerini açıklamasının yankıları sürüyor. 

Amerikan medyasına konuşan Demokrat vekiller, söz konusu tasarıya “evet” oyu vereceklerini ve Trump’ın İran’la gerilimi daha fazla arttırmaması gerektiğini dile getirdi.

AB diplomasiden yana 

AB Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, İran ile ABD arasında yaşanan gerilime ilişkin, AB olarak daha fazla diplomasi alanının açılmasından yana olduklarını söyledi. Ursula von der Leyen, Alman Hristiyan Sosyal Birlik Partisi’nin (CSU) Seeon şehrindeki toplantısında yaptığı konuşmada, İran ile olan gerilimin kendilerini endişelendirdiğini belirtti, tansiyonun düşmesi gerektiğinin önemine işaret etti. “Daha fazla diplomasi alanı açılmasından yanayız. Bu alanı kullanmak ve tansiyonun düşmesi AB için önemli.” diyen Ursula von der Leyen, bölgedeki bütün aktörlerle iletişim kanallarının kullanılması gerektiğinin altını çizdi. 

En yüksek bedeli sıradan insanlar öder 

Birleşmiş Milletler Genel Merkezinde basının karşısına çıkan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, son günlerde yaşanan gerginliklerden duyduğu endişeyi dile getirdi. Guterres, dünyanın önde gelen yetkilileriyle sürekli temas halinde bulunduğuna işaret ederek, ‘Tırmanmayı durdurun, azami derecede kısıtlama uygulayın, diyaloğu yeniden başlatın, uluslar arası iş birliğini yenileyin.’ çağrısını yineledi. Genel Sekreter Guterres, ‘Savaşın neden olduğu korkunç insan acılarını unutmayalım. Her zaman olduğu gibi, sıradan insanlar en yüksek bedeli öder. Bundan kaçınmak ortak görevimizdir.’ ikazında bulundu.

Cumhuriyetçilerin desteği 

Ama Trump, tartışmalı ve karışıklık çıkaran hareketleriyle her zaman yaptığı gibi bu son gelişmeden de faydanalabilir - kendi tabanını bir araya getirebilir. Huffington Post’un anketine göre, Cumhuriyetçilerin yüzde 83’ü Süleymani’ye yapılan hava saldırısını destekliyor. Hatta Başkan’ın destekçileri saldırıyı devam ettirerek, bunu karşı tarafı kışkırtmak için kullanıyor.