Hiç şüphesiz ki insanın  konuşma kabiliyeti de Rabbimizin bize vermiş olduğu nimetlerden sadece biridir.  

Bir insanın edebî, ahlâkî, nezaketi ve  zekâsı konuşmasından   anlayabiliriz. Çünkü bilindiği üzere fikir ne ise, zikirde o olur.

Güzel ahlâk sahibi bir insan güzel konuşmayı bilen, konuştuğu ile daima bir güzelliği hatırlatandır. 

Kalbimizin yüküne sözlerimiz omuz verir. Kimi zaman bir insanın gönlüne  bir sözümüzle girerken, kimi zaman bir gönülden bir  sözümüzle sürgün ediliriz.

Cemal Süreyya bir sözünde    “konuşabilmek  ve konuşmayı bilmek arasında büyük bir fark vardır. Meselâ ikincisini çoğu insan bilmez” diye söyler. 

Günümüzde bu  farkın farkında mıyız? 

Konuşmayı bilmek  iletişimi daha güçlü bir hâle getirirken, konuşmayı bilmemek bir iletişimi bitirebilir. 

Konuşurken nefes alalım. Derin bir nefes alalım. Nefes alıp, muhatabımızı dinleyelim. Konuşabilmek için dinlemeyi bilmek esastır. Dinleyelim ki konuşabilelim.

Her şeyin bir adabı, edebi ve ölçüsü olduğu gibi konuşmanın da bir ölçüsü ve inceliği vardır.

Rabbimiz, Kur’ân-ı Kerîm’in birçok âyetinde konuşurken nelere dikkat etmemiz gerektiğini bizlere belirtmiştir:

Anlamlı konuş (müminun 3)

Kibarca konuş  ( Bakara 83)

Yalansız konuş  (Hac 30)

Gerçeği Konuş  (Al-i İmran 17)

Zarifçe Konuş  (İsra 13)

Dürüst Konuş  (İsra 28)

İnsan konuştuğu zaman hak namına, edebi ile konuşmalı veyahut sükûnete bürünmeli.  

Konuşurken saygılı, dürüst ve  ince bir üslûp edinmelidir.

Bir insan konuştuğu ile sevgi, saygı ve itibar görür. Bir insan kötü ve çirkin konuşursa, itibar kaybeden ve çevresi azalır. Böylece kendi dili ile yalnızlığa mahkûm olur.  

Güzel konuşan biri ile her şey  güzelleşir. Problemler çözüme, dertler devaya kavuşur. Çünkü olumlu ve yapıcı sözler  iyileştirici bir etkiye ve pozitif bir enerjiye sahiptir.

Aynı zamanda kelimeler kişiliğimizin, aklımızın ve kalbimizin aynası gibidir. İnsan ne ise sözleri de odur.    

Kelimeler birer tohumdur. Bazı kelimeler kalbimizde çiçek açtırır. Bazı kelimeler kalbimizde çiçek soldurur. Başka bir deyişle, her söz  kalbe bir iz bırakır, böylece konuşurken ya bir kalp kırılır ya da bir kalp kazanılır. Bu sebeple dikkat ile düşünerek konuşalım. Unutmayalım ki konuşurken her kelimemiz bizi anlatır.