FİLİSTİN, SURİYE, LİBYA VE DOĞU AKDENİZ’DEN SONRA AZERİ-ERMENİ FAY HATTINDAKİ GERİLİMİN DE TETİKLENMESİ ENDİŞEYLE KARŞILANDI.
PROVOKATİF SALDIRILAR
Ermenistan işgalindeki Dağlık Karabağ bölgesindeki son provokatif saldırılar üzerine tırmanan gerilimde her iki tarafta da sivil kayıplar artarken, çatışmaların devamı halinde ilgili diğer aktörlerin de devreye girmesiyle durumun çığırından çıkmasından kaygı duyuluyor.

DİKKATLİ BİR STRATEJİ ŞART
Bu tehlikeli gelişme karşısında Türkiye’nin Azerbaycan’a desteğini sürdürürken, yeni bir cephe açmaktan ve kendisini sıcak bir çatışmanın tarafı haline getirebilecek provokasyon tuzaklarına düşmekten kaçınan dikkatli bir strateji uygulaması büyük önem arz ediyor.
***
Dünyadan ateşkes çağrısı
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, “AB, çatışmaların âcilen durdurulması, gerginliğin düşürülmesi ve ateşkesin sıkı şekilde gözlenmesi çağrısında bulunmaktadır” derken, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, çatışmalardaki sivil ölümlerini kınayarak çatışmalara derhal son verilmesi çağrısı yaptı. Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilâtı Dönem Başkanı Edi Rama, Dağlık Karabağ’da Azerbaycan ile Ermenistan arasında yaşanan çatışmalar nedeniyle çok sayıda can kaybının yaşandığına dikkat çekerken, NATO da Azerbaycan ve Ermenistan’a cephe hattındaki çatışmaları durdurmaları çağrısında bulundu.

GÜRCİSTAN BAŞBAKANI GİORGİ GAKHARİA: Savaşın galibi yok
Gürcistan Başbakanı Gakharia, Abhazya savaşının sona ermesinin 27. yıldönümünde, “Bu savaşın galibi yok ve bu savaş hem Gürcüler, hem Abhazlar için, hepimiz için bir trajedidir” dedi. Cumhurbaşkanı Zurabişvili de savaşın kardeş Gürcü ve Abhaz halkı arasında yaşandığını ve kimsenin bu savaşta kazanmadığını söyledi.
İran’dan teklif: Arabuluculuk yapmaya hazırız
İran, Dağlık Karabağ’daki çatışmalarla ilgili olarak arabuluculuk teklifinde bulundu. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, “Düşmanlıklara derhal son verilmesi çağrısında bulunuyoruz ve anlaşmazlıkları çözmek için diyaloğu teşvik ediyoruz. Komşularımız önceliğimizdir ve müzakereleri sağlamak için arabuluculuk yapmaya hazırız” dedi.
***
BM’den müzakere çağrısı
Dağlık Karabağ krizi dünya gündemine yerleşti. Ermenistan ve Azerbaycan’da sıkıyönetim ilân edilirken, BM taraflara “derhal çatışmaların sonlandırılması” çağrısı yaptı.
Dağlık Karabağ’da Azerbaycan ordusu ile Ermeniler arasında çıkan çatışmalarda aralarında sivillerin de olduğu en az 23 kişi öldü. Ermenistan’ın ardından Azerbaycan da sıkıyönetim ilân etti. Azerbaycan toprakları içinde yer alan Dağlık Karabağ bölgesinde Pazar günü (27 Eylül 2020) Azerbaycan ordusu ile Ermeniler arasında çıkan çatışmalarda çok sayıda kişinin öldüğü ve yaralandığı bildirildi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı yaptığı açıklamada, saldırılar üzerine askerî operasyon başlatıldığını ve yedi köyde kontrolün ele geçirildiğini duyurmuştu. AFP’nin haberine göre, çatışmalarda aralarında sivillerin de bulunduğu en az 23 kişi öldü ve 100’den fazla kişi de yaralandı.

Azerbaycan da sıkıyönetim ilan etti
Bölgede gerginliğin tırmanması üzerine Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev sıkıyönetim ilânına dair bir kararname imzaladı. Gece yarısı yürürlüğe giren kararname doğrultusunda ülkenin bazı bölgelerinde sokağa çıkma yasakları uygulanması bekleniyor. Dağlık Karabağ’da çatışmaların yeniden alevlenmesi üzerine açıklama yapan İlham Aliyev, “Şehitlerimizin kanı yerde kalmayacak. Ermenistan ordusuna ait askerî araçları imha ettik” ifadelerini kullandı.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan da çatışmaların ardından sıkıyönetim ilân edildiğini duyurmuş ve genel seferberlik çağrısı yapmıştı.
BM’den müzakere çağrısı
Dağlık Karabağ bölgesinde tırmanan gerginlik uluslar arası toplumda da kaygı uyandırdı. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, yazılı açıklamasında “çok kaygılı” olduğunu ifade ederek tarafların şiddete başvurmasını kınadı ve taraflara “derhal çatışmaların sonlandırılması ve müzakerelere dönülmesi” çağrısı yaptı. Pazar günü de Almanya, Fransa, AB ve Rusya’dan çatışmaları sonlandırma çağrısı yapılmıştı.
Ermeni nüfusun yoğun olduğu Dağlık Karabağ 1991 yılında bağımsızlık ilân etti, ancak 145 bin nüfuslu bölge devletler hukuku açısından Azerbaycan’a bağlı görülüyor. Azerbaycan yönetimi, bölgede yeniden kontrolü sağlamak istiyor.
NATO: Çatışmaları durdurun
NATO, Azerbaycan ve Ermenistan’a cephe hattındaki çatışmaları durdurma çağrısında bulundu. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in Kafkasya ve Orta Asya Özel Temsilcisi James Appathurai, yazılı açıklamasında, NATO’nun, Dağlık Karabağ’da cephe hattında çıkan çatışmalardan derin endişe duyduğunu bildirdi. Sivil can kayıpları bulunduğunu belirten Appathurai, “Taraflar acilen çatışmaları durdurmalı.” ifadesini kullandı. Brüksel - aa
Putin ile Paşinyan görüştü
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile yaptığı telefon görüşmesinde Dağlık Karabağ’daki durumu ele aldı. Kremlin’den yapılan açıklamaya göre, Putin ve Paşinyan telefonda görüştü. Görüşmede, Dağlık Karabağ’da yaşanan son olayların ele alındığına işaret edilen açıklamada, “Rusya tarafı, büyük çaplı askerî çatışmaların devam etmesi sebebiyle derin endişelerini dile getirdi. Görüşmede, çatışmaların daha da artmasını önlemek için gerekli bütün çabayı göstermenin önemli olduğu ve daha da önemlisi, askerî adımların durması gerektiği kaydedildi.” ifadelerine yer verildi. Moskova - aa
İran: Arabuluculuk yapmaya hazırız
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Azerbaycan ile Ermenistan arasında süren gerilimde, arabulucu olmaya hazır olduklarını duyurdu. Twitter hesabından, Azerbaycan ve Ermenistan arasında başlayan çatışmalarla ilgili açıklamalarda bulunan Zarif, iki ülke arasındaki ‘düşmanlıkların son bulması’ çağrısı yaptı. İran’ın, Dağlık Karabağ’daki durumu yakından izlediğini belirten ve durumu ‘endişe verici şiddet’ olarak tanımlayan Zarif, “Düşmanlıklara derhal son verilmesi çağrısında bulunuyoruz ve anlaşmazlıkları çözmek için diyaloğu teşvik ediyoruz. Komşularımız önceliğimizdir ve müzakereleri sağlamak için arabuluculuk etmeye hazırız. Bölgemizin şimdi barışa ihtiyacı var” dedi.