Belki de bu sporu hiç yapmamış. Ama ünü, ismi neredeyse Çin’le özdeşleşmiş Bruce Lee’ye yaklaşmış durumda. Asıl adı Yun Ma. 1965 doğumlu. Jack Ma, Ali Baba adlı dünyanın en büyük internetten satış sitesinin sahibi. Ali Baba internet sitesinden her gün 100 milyon insan alış veriş yapıyor. Ali Baba internet sitesi faaliyetleriyle, Çin’de doğrudan ve dolaylı olarak 14 milyon Çinli’ye istihdam sağlıyor. Jack Ma, 21.4 milyar dolarlık mal varlığıyla Çin’in ikinci, dünyanın en zengin 33. kişisi. Asıl mesleği İngilizce öğretmenliği.

-Jack Ma, seni Hangzou’da doğduğun yere geri götürelim. Merkezin ve kampüsün hâlâ orada mı?

Evet. Köklerinizin olduğu yerden ayrılmamalısınız.

-Üç üniversiteye girmeye çalıştın. Her seferinde reddedildin.

Hayır denedim. Bir sınav sistemi vardı. Gençler üniversiteye girmek için bu sınava giriyorlardı. 3-4 kez başarısız oldum. Aslında bir çok şeyde bir çok kez başarısız oldum. Kendi ülkemde üniversiteden mezun olduktan sonra, 30 kere iş başvurusu yaptım, ama hepsinde reddedildim. KFC (Kentucky Kızarmış Tavuk) şirketi Hangzou’ya geldiğinde 24 kişi işe başvurdu, 23 kişi işe kabul edildi. Reddedilen bir tek bendim. Bana tavuk bile kızartamaz gözüyle bakıyorlardı. Polislik için başvurdum. Beş kişiden dördü kabul edildi. Tek reddedilen yine bendim. Harvard’a başvurdum, on kez reddedildim.

-İngilizceyi ne şekilde öğrendin?

12-13 yaşlarındayken neden bilmiyorum, İngilizce diline aniden âşık oldum ve o zamanda İngilizceyi öğrenebileceğiniz hiçbir yer yoktu. İngilizce kitaplar bile yoktu. Bu yüzden Hangzou Otele gittim. Çünkü bu otel, yabancı ziyaretçileri kabul edebilen tek yerdi. 9 yıl boyunca onlara ücretsiz rehberlik yaptım ve onlar da bana İngilizce öğrettiler. Sanırım bu beni değiştirdi. Ama % 100 Çin malıyım. Çin dışında bir gün bile eğitim almadım. Ve insanlar bana şunu sordular? Jack, nasıl böyle İngilizce konuşabiliyorsun? Sanırım bunun cevabı, Hangzou Otel’de geçirdiğim 9 yıldı. Bu Batılı turistler, benim zihnimi de açtı. Çünkü söyledikleri şeylerin her biri, okullarda ve yakın çevremde öğrendiklerimden o kadar farklıydı ki.

-Yun Ma ismin nasıl Jack Ma oldu?

Aslında Jack ismi, buraya ABD Tennessee’den gelen ve daha sonra mektup arkadaşım olan bir bayan tarafından verildi. Bana Yun Ma’nın telâffuzu çok zor, İngilizce bir adın var mı dedi? Hayır yok, bana İngilizce bir isim verebilirsin, dedim. Tamam, dedi. Babamın adı Jack, kocamın adı Jack, Jack ismi hakkında ne düşünüyorsun, dedi. Ben de iyi bir isme benziyor, dedim. O günden beri Jack ismini kullanıyorum.

-İnternete nasıl başladın?

1995 yılında bir arkadaşım Seattle’da küçük bir ofis açmıştı. Ofiste bilgisayarlar vardı. Arkadaşım, bak Jack bu internet, dedi. İnternet nedir, dedim. İstediğini araştırabilirsin, dedi. Bir iki kelime yazıp araştırdım. Dünyanın her ülkesinden konuyla ilgili bilgiler geldi. Sonra Çin yazdım, hiçbir veri çıkmadı. Arkadaşımla konuştum, neden Çin’le ilgili bir şeyler yapmıyoruz, dedim. Sonra Çin adında çok çirkin küçük bir site yaptık. İçine benim bir çeviri ajansına yaptığım bir yazıyı koyduk. Sonuç şok ediciydi. Siteyi gündüz saat 09:30’da yayınladık. İki saat içinde arkadaşımdan bir telefon aldım. Bana Jack beş tane e-mailin var, dedi. E-mail ne demek diye sordum? İşte insanlar böyle böyle çok heyecanlılar, sen neredesin, dedi. Orada ilk defa bir Çin kökenli internet sitesi ortaya çıktı. Bende bu çok ilginç bir şey diye düşündüm. Bunu yapmalıyız, dedim. Ali Baba’nın düşüncesi beynimde ilk orada şekillendi. 

-Neden Ali Baba ismini seçtin?

Bu işe başladığımda, internet evrensel, bu nedenle evrensel bir ismimiz olmalı diye düşündüm. İlginç bir isim olmalıydı. Günlerce düşündükten sonra Ali Baba iyi bir isim gibi geldi. O gün San Francisko’daydım. Bir açılış vardı ve garson yanıma geldi. Ali Baba nedir, dedim? Açıl susam açıl, dedi. Bu iyiye işaretti. Sokakta koşup 10-20 kişiye daha sordum. Hepsi Ali Baba’yı biliyordu, Kırk Haramileri de, ‘açıl susam açıl’ı da. İşte Ali Baba böyle doğdu.

Devam edeceğiz…