Aslen Tûslu (Meşhed) olan Gazalî’nin ismi, Muhammed bin Muhammed bin Ahmed’dir. Künyesi ise, Ebû Hâmid El-Gazzâlî, lâkabı ise Hüccetü’l-İslâm’dır. Yani İslâm Dininin delil ve bürhanıdır. Hicrî 450’de doğdu (1058). Köyünün adı ile anılan İmam-ı Gazalî, Cürcan’da beş yıl tahsili sonunda memleketine dönerken yolda eşkiyalar yollarını keser. Eşyaları peşine düşer, reisden notlarını (ta’likatını) ister, Cürcan’a o notlardaki bilgileri elde etmek için gittiğini söyler. Reis de dalga geçerek kâğıda yazacağına aklına yazması gerektiğini söyler ve verir. Bunu İlâhî ikaz kabul eden İmam, üç yıl içinde bu notları ezberler. Daha sonraları Nizamülmülk’ün himayesi altında yirmi sekiz yaşında iken meşhur âlimlerle tanışır ve çalışır. Devrin en tehlikeli akımlarından Batınîlik karşısında Ehl-i Sünneti savunur ve ikame eder. 
Risâle-i Nur Külliyat’ında 49 yerde ismi geçen İmam, Üstadın nazarında fevkalâde bir makamdadır.
‘Felsefe’ye takılan İbn-i Sînâ ve Farâbî gibi zatlara ‘âdi bir mü’min mertebesi’ bile vermeyen1 İmam Gazalî, marifetullah penceresinden bakar2 ve Resûl-i Ekrem’den (asm) feyz alan bir şems gibi3 asırları aydınlatır. Üstad, Gazalî’nin “radiyallahü anh” terkibi ile anılmasını söyler.4 Tarikat ve tasavvuf yolunda devam edenlere Şeriatın mizanlarını elde tutmak için İmam-ı Rabbanî ile İmam-ı Gazalî’yi rehber etmelerini tavsiyede bulunur.5 Hatta “Çok Sözlerde ispat edildiği gibi ve İmam-ı Gazalî, İmam-ı Rabbânî gibi muhakkıkîn-i ehl-i tarikat derler ki: ‘Birtek Sünnet-i Seniyyeye ittibâ noktasında hâsıl olan makbuliyet, yüz âdâb ve nevâfil-i hususiyeden gelemez. Bir farz bin sünnete müreccah olduğu gibi, bir Sünnet-i Seniyye dahi bin âdâb-ı tasavvufa müreccahtır’ demişler.”6 ifadesi ile Sünnet-i Seniyye ittibanın ehemmiyeti noktasında Gazalî’nin tavsiyesini nakleder. Âlemin muntazam yaratılışı konusunda “Daire-i imkânda bu mükevvenattan daha bedî, daha güzel yoktur.” 7 ifadesi ile tevhidin bürhanlarına işaret noktasında İkinci Şuâ’da yerini alır.
Üstad, ilmî mücahedede akıl-kalb beraberliğinde “Gözü kapalı olarak değil; belki İmam-ı Gazâlî (r.a.), Mevlânâ Celâleddin (r.a.) ve İmam-ı Rabbânî (r.a.) gibi kalb, ruh, akıl gözleri açık olarak” 8 gezdiğini anlatırken İmam-ı Gazalî’yi de anar. Üstad’a, “İmam-ı Gazalî’yi beğenmiyor ve eserlerini yanında bulundurmuyor” tarzındaki ithama verdiği cevapta, Gazali’yi, kendisini Hz. Ali (ks) ile bağlayan yegâne Üstadı olarak zikrederken; “Fakat, onların zamanında bu dehşetli zındıka hücumu, erkân-ı imaniyeyi sarsmıyordu. O muhakkik ve allâme ve müçtehid zatların asırlarına göre münâzara-i ilmiyede ve diniyede istimal ettikleri silâhlar hem geç elde edilir, hem bu zaman düşmanlarına birden galebe edemediğinden, Risâle-i Nur Kur’ân-ı Mu'cizü’l-Beyan’dan hem çabuk, hem keskin, hem tam düşmanların başını dağıtacak silâhları bulduğu için, o mübarek ve kudsî zatların tezgâhlarına müracaat etmiyor.” 9 şeklinde cevap verir.
İmam-ı Rabbanî ve Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî gibi üstadları arasında İmam-ı Gazalî’yi de zikreden Üstadım, üstadlarına olan vefayı hiç ihmal etmez.10
Rabbim hepsinin şefaatine bizleri dahil eyleyip bıraktıkları eserleri mucibince amel etmeyi nasip eylesin.

Dipnotlar: 1- Sözler, s. 885. 2- Age. s. 1123. 3- Age. s. 380. 4- Mektubat, s. 471. 5- Age. s. 758. 6- Age. s. 770. 7- Şuâlar, s. 54. 8- Mesnevî-i Nuriye, s. 16. 9- Kastamonu Lâhikası, s. 258, 10- Emirdağ Lâhikası, s. 838.