İnsan sosyal bir varlık olarak yaratıldığından, psikolojik denge ve mutluluğu, fizyolojisi ile iç salgı bezleri (endokrin sistem) arasındaki bağlarla geliştirerek, hayat fonksiyonlarını daha sağlıklı ve verimli sürdürebilir. Fikir ve düşünce birliğiyle gelişen dostlukların, organizmanın sağlıklı fonksiyonlarını tahrip eden başlıca etkenlerden biri olan stresi ortadan kaldırabilecek bir güce sahip olduğu bilinmektedir. Çağımızın hüzün ve yoğun stres kaynaklarından söz eden Bediüzzaman Hazretleri: “Hüzün ise, iki kısımdır. Ya fakdü’l-ahbaptan gelir, yani ahbabsızlıktan, sahipsizlikten gelen karanlıklı bir hüzündür ki, ikinci hüzün firaku’l-ahbabtan gelir. Yani ahbap var; firakında müştakâne bir hüzün verir.”1  Çağımızın ezici ve yorucu hayat tarzından sakınabileceğimiz sığınak ve paratoner sistemleri, ancak “Sohbet-i ihvan” meclisleri olabilir. Zira organizmanın biyolojik ve ruhsal dengesi, fikir birliği içindeki bir ekip çalışması çerçevesinde daha kolay kurulabileceği de bir gerçektir. 

Uzmanların uyarıları dikkate alınacak olursa “Sadece biraz çaba göstererek, çok daha sağlıklı yaşayabiliriz ama yapmıyoruz. Neden aynı davranışları sürdürüp, farklı sonuçlar bekliyoruz? Odağımızı farklı yöne çevirirsek bunu yapabileceğimizi düşünüyorum. Bütün ruh sağlığı ve stres problemlerine, hatta uzun ve sağlıklı yaşam kavramına bakınca, biyolojimiz için nihaî çözümün hep dostluk olduğunu gördüm. Çünkü dostluk tüm bunlara çare olabiliyor. Yakın ilişkiler kuran insanların daha uzun yaşadığını, daha mutlu olduğunu gösteren veriler mevcut. Öte yandan yeni araştırmalar yalnızlığın en büyük ölüm sebeplerinden biri olduğunu gösteriyor. Yalnız yaşamanın günde iki paket sigara içmek kadar zararlı olduğunu söyleyenler var. Yalnızsanız, yalnızlık çeken bir arkadaşınıza yardım edebilirsiniz. Bu da tek başınıza spor salonuna gitmekten daha yararlı olabilir. Sevgi ilişkileri kurmak ise, antienflamatuar (iltihapları engelleme) genlerini harekete geçiriyor. Yanına oturduğunuz kişiyle ilişkinize göre beyin dalgalarınızın, kalp atışınızın değiştiğini biliyoruz. Belki de doktorlar ilâç yazar gibi, arkadaşlarla vakit geçirmeyi önermeli. Arkadaşlık, ebeveynlikten farklı. Arkadaşınız sizi sevmek zorunda değilken seven kişi. Hayatta yeterli sayıda dostunuz olmadığını düşünüyorsanız, bu yönde çaba göstermelisiniz. Arkadaş bulmak için, doğru ortam ve durumlarda bulunmaya çalışın. Bunu yapmanın yolları var. En temel adımlardan biriyse, insanlara kalbinizi açmak. 

Arkadaşlığın bize ne kadar keyif ve zarar verdiğini görüp, dozunu ayarlamak önemli. Tıpkı ilâçlar gibi bu da dozuna göre zehir veya şifa hâlini alabilir. Çünkü psikoloji, fizyolojimize de yansıyor. Vücutta bir dizi değişiklik başlıyor. Kötü ilişkileri olan insanların daha sık hastalandığını veriler söylüyor. Bence bir topluluk kurup, birbirine göz kulak olabilenler, arkadaşlarıyla bolca vakit geçiriyor ve hayatta kalıyor. Bu sayede özel şeyler yapıp, güzel vakit geçirmek de mümkün. Hoşunuza giden sohbetler yapmak önemli. Bu mutluluk ve keyif de, aslında uzun ve sağlıklı yaşamın ana parçalarından biri.”2  

Unutulmamalıdır ki, çağımızın en yıpratıcı hastalık kaynaklarından birisi yalnızlık olduğundan, verimli dostluk bağlarının kurulması ruhları kaynaştırıp, çok sıkıntılara şifa olabileceğinden, gereksiz anti-depresan tüketimini de büyük ölçüde azaltacaktır. İman hakikatleri çerçevesinde yaşanacak bir hayatta, edinilecek dost ve kardeşlerin katıldığı ilim sohbetlerinin, insanın ruh dünyasını nurlandırdığı gibi, vücut sağlıklarına da, verimli bir enerji kaynağı olacaktır.

Yazı dizimizi, herkese iman dairesinde sağlıklı ve mutlu bir hayat duasıyla noktalıyoruz. Velhamdû lillâhi Rabbilâlemîn. Sağlıcakla kalın. 

Dipnotlar:

1- Sözler, s.462

2- Dr. Hyman/28.02.2025 Oksijen Gazetesi