Ülkeyi ve milleti yakından ilgilendiren meseleler, “yaparım, yapamazsın” türü inatlaşmalarla çözülemez. Oturup konuşarak çözülebilecek meseleler de uzunca bir süredir maalesef bu inatlaşma yüzünden hem çözülemiyor, hem de aklıselimle konuşulamıyor.
Bu meselelerden birisi de EYT meselesi… Kamuoyunda Emeklilikte Yaşa Takılanlar denen bu kesim kendilerini Emeklilikte Yasaya Takılanlar olarak isimlendiriyor.
Bu durumda olanların sayısı dahi tam olarak bilinemiyor. 15 bin diyen de var, 5 milyon diyen de…
Yıllardan beri konuşulan bu mesele maalesef birçok meselede olduğu gibi kendi zemininde konuşulamadığı için bir türlü çözüme kavuşturulamıyor. Sorunlarına çözüm bulmak için dernek kuran EYT’liler, seslerini duyurabilmek için şimdiye kadar on binlerce kişinin katılımıyla mitingler, paneller yaptılar, partilere ziyaretler gerçekleştirdiler, ama gelinen noktada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Tutturmuş bir EYT, erken emeklilik. İskandinav ülkelerinin hepsi bu sistemle battı. SGK sistemimizin çökmesini istemelerinin tek sebebi kaos ortamından kendilerine siyasî rant devşirme hesabıdır. Milletimin zararına olan bir şeye asla yokum. Biz bunu yapmayacağız. Seçim kaybetsek de yokum” sözleriyle rafa kalkmış gibi görünüyor.
Oysa ki, Meclis’in de tatilde olduğu dönemde, Erdoğan’ın talimatıyla Cumhurbaşkanlığı Sosyal Politikalar Kurulu Başkanvekili Prof. Dr. Vedat Bilgin’in bir çalışma başlattığı ve bir rapor hazırlayacağı söylenmişti. Rapor hazırlandı mı, bu dahi bilinmiyor.
EYT’liler bu haber karşısında tam umutlanmıştı ki, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın “EYT gündemimizde yok, böyle bir çalışma da yok” sözleri ile Erdoğan’dan gelecek cevabı beklemeye başlamışlardı. Erdoğan ise son noktayı geçtiğimiz hafta İskandinav ülkelerini örnek vererek koydu ve EYT’lilerin ümitlerini suya düşürdü.
Oysa örnekteki bu ülkeler batmış da değil. Bu ülkelerde kişi başı millî gelir Türkiye’den 6-7 kat daha fazla… Norveç’de 77 bin, Danimarka’da 59 bin, İsveç’te 51 bin Türkiye’de ise sadece 9 bin dolar…
KAZANILMIŞ HAKLARINI İSTİYORLAR
Bir kere şunu net olarak söylemek lâzım. Bu durumda olan insanlar erken emeklilik istemiyor, kazanılmış haklarını istiyor. Bir kere mesele bu zemine iyi oturtulursa konuşmak ve meseleyi anlamak daha kolay olacaktır.
EYT sorunu 1999’dan beri devam ediyor. 8 Eylül 1999 öncesinde SSK’lı, Bağkur’lu ve Emekli Sandığı mensubu olarak iş hayatına başlayan erkekler 25 yıl ve 5000 gün, kadınlar ise 20 yıl ve 5000 gün şartıyla emekli olabiliyordu. Fakat 1999’da emeklilik yaşı ve istenen prim şartı arttı. 1999’dan sonra işe girecekler için kadınlarda emeklilik yaşı 38’den 58’e, erkeklerde 43’ten 60’a çıkarıldı. 30 Nisan 2008’den itibaren işe girenlerde emeklilik yaşı 65 oldu.
Bir kere EYT’lilerin “yük ve maliyet” olarak nitelendirilmesi külliyen yanlış. Çünkü bu insanlar yıllarca prim ödemiş, çalışmışlar ve işe girerken kendilerine taahhüt edilen şartları yerine getirmişler. Yani, yük değiller, kazanılmış haklarını istiyorlar.
EMEKLİ MAAŞI DÜŞÜYOR!
Başka bir meselede eğer şartlarını yerine getirdiklerinde emekli olabilseler daha fazla emekli maaşı bağlanabilecekken, her yıl “emekli aylığı bağlama oranları”ndaki düşüş sebebiyle emekli olduklarında daha düşük maaş alabileceklerini de not etmek lâzım. Daha 5-6 yıl öncesine kadar emekli olanların maaşı 2 bin lira civarında bağlanırken, bu rakam gün geçtikçe azalmış ve bugün emekli olurlarsa bin lira civarına inmiş durumda.
Bu durumda EYT’lilerin başka bir mağduriyeti oldu, oluyor.
Kendisi de bir EYT’li olan gazetemizde uzun yıllardır sayfa sekreterliği yapan arkadaşımız Sedat Serdar aslında meseleyi özetlemiş. “EYT kazanılmış hakların mağduriyetidir…”
SEÇİM ÖNCESİ “ÇÖZERİZ”, SONRA…
EYT konusunda seçim dönemlerinde partilerin neredeyse hepsinin seçim beyannamelerinde bu meselenin çözümünü vaat etmesine rağmen seçim bittikten sonra unutmaları da ibretlik.
CHP bu meselenin çözümü için kanun teklifi vermiş, ama kanun Meclis Genel Kurulu’nda iktidarın oylarıyla reddedilmişti. Cumhur ittifakının ortağı MHP ise seçim öncesi beyannamesine bu meselenin çözümü için söz vermiş, seçimin ardından da Meclis’e kanun teklifi vermişti. Ancak, Erdoğan’ın EYT konusundaki beyanlarından sonra MHP bu sözünü de unuttu, verdiği kanun teklifini de.
Rahatsızlığı dolayısıyla uzun süredir Meclis çalışmalarına katılamayan Bahçeli, Erdoğan grup konuşmasını yaptığı sırada Meclis’e gelmiş ve kuliste görüştükten sonra bu durumu doğrulamış, ama sonrasında da, Erdoğan’ın sözlerini “genel kabul gören bir değerlendirme” olarak nitelendirmişti. Ancak şu sözünü de not etmek gerekiyor, “Binlerce asker görevdeyken EYT için doğru zaman değil.”
Bahçeli’nin bu sözünden Suriye sınırındaki askerlerin görevlerini bitirmesi ve Türkiye’nin böyle bir ekonomik yükümlüğün altında kalkabilecek bir seviyeye gelmesi durumunda gündeme gelebilir” anlamı çıkabilir mi, Erdoğan “kesti attı” ama Bahçeli derse bu iş olur mu? Bu soruların cevaplarını da önümüzdeki günlerde göreceğiz.
İŞİN ÖZÜ
“Kendi insanının sesine kulak vermeyen, sıkıntılarına çözüm yolu aramayan, tam tersine itirazları hoyratça bastırmaya çalışan devletler, çok büyük acılar ve yıkımlarla karşılaşabiliyor.”
Recep Tayyip Erdoğan (Cumhurbaşkanı)