TCK 301. maddenin AB Uyum Komisyonundaki görüşmeleri tamamlandı. Karşılıklı suçlama ve atışmalar yaşandı, ama dananın kuyruğu bugün Adalet Komisyonunda kopacak.
Komisyon ayrıntılarını daha sonraya bırakarak Adalet Bakanlığı’nın 301 değişikliği ile ilgili 16 Nisan 2008 tarihli “bilgi notu”nu paylaşmak istiyorum. Notta çeşitli Avrupa Birliği ülkelerinde TCK 301 benzeri düzenleme ve uygulamalara yer verilmiş. Yakın zamanda yapılan resmî yazışmalar neticesinde hazırlanan bilgi notunda maddelerin ayrıntıları ve istatistik bilgileri aktarılmış.
23 sayfalık çalışma CHP ve MHP’li üyelerin hoşuna gitmeyecek. Çünkü aynı maddeyi içeriğinde barındıran Avrupa ülkeleri ile Türkiye arasındaki muazzam fark ortaya çıkıyor.
İtalyan Ceza Kanununun 291. maddesinde “İtalyan milletine alenen hakaret, sövme ve aşağılayıcı söz sarf etme 1000 Euro’dan 5000 Euro’ya kadar para cezası ile cezalandırılır” hükmü yer alıyor. Hapis cezası yok. İstatistiklere bakıldığında söz konusu maddeden 2000, 2003, 2004 yıllarında mahkumiyet verilmezken 2001 ve 2002 yıllarında sadece birer kişiye para cezası verilmiş.
Polonya Ceza Kanununun 133. maddesi şöyle; “Polonya Milletine ve Polonya Cumhuriyetine hakaret suçu 3 yıla kadar özgürlükten mahrumiyet cezası ile cezalandırılır.” Peki uygulama nasıl olmuş? 2004 yılında bir sadece kişi hakkında dâvâ açılmış. O da şartlı tahliye kapsamında serbest kalmış. 2005 yılında ise sadece bir kişi hapse mahkum edilmiş.
Alman Ceza Kanununun 90. maddesi geniş bir şekilde yazılmış. Cumhurbaşkanı, Federal Alman Cumhuriyeti, eyaletler, anayasal düzen, eyaletlerin rengi, bayrağı, milli marşları, anayasal organlar, hükümet, anayasa mahkemesi ve üyeleri tek tek sıralanmış. Bilgi notunda bizim 301’e denk gelen Almanların 90. maddesiyle ilgili özel istatistik bile yok.
Gelelim İspanya’ya. İspanya Ceza Kanununun 490/3, 496, 504 ve 543. maddeleri TCK 301. maddeyi karşılıyor. Bununla ilgili bir tek veri var. O da 26.10.2005 yılındaki karara göre “Krala aleni hakaret eden İspanya vatandaşı 1 (bir) yıl hapis cezasına çarptırılmış.” Danimarka Ceza Kanununun 115. maddesine bakalım. Bu maddeden yıllar içinde sadece 1994 ve 1995 yıllarında toplam 2 adet mahkumiyet kararı verilmiş.
Fransa’nın 301’i ise ceza kanunlarının 433. maddesi. Resmî yazışmalar neticesinde “bu madde ile ilgili istatistik bilgi veya örnek karar elde edilemediği” notu düşülmüş. Finlandiya Ceza Kanununun 11. faslının 8. maddesi ise yeryüzündeki bütün ırkları hatta dinî grupları da kapsıyor. Finlandiya’nın 301’ine göre; “belirli bir ırk, millet, etnik ya da dini grup hakkında tehdit, aşağılama ya da hakaret 2 yıla kadar hapisle cezalandırılır.” Bu kadar geniş tanımlamaya rağmen 1997-2005 yıllarını kapsayan 9 yılda Finlandiyalı savcılar sadece 19 dava açmış. Ve hiç biri hapis cezasına mahkum edilmemiş. Ya beraat ya da para cezası verilmiş.
Enteresan bir bilgi de İsveç’ten. Bu ülkenin ceza kanununda “devleti ve hükümeti aşağılama şeklinde bir suç” bulunmuyor. Sadece kraliyet ailesine yönelik madde var, ancak o da hiç kullanılmamış. İsveç başsavcısının Türkiye’ye verdiği bilgiye göre “bu maddeyle ilgili açılmış herhangi bir dava istatistiği yok.”
Ve karşınızda Türkiye… Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin’in açıkladığı TCK 301 istatistiklerine göre açılan dâvâ sayısı bin 481, sanık sayısı 2 bin 332, mahkumiyet sayısı 745. Evet, 301 benzeri maddeler AB ülkelerinde var. Hatta daha geniş şekilde olanı da mevcut. Ama hiç biri Türkiye’deki gibi şöhreti yakalayamamış.
Neden acaba?
18.04.2008
E-Posta:
[email protected]
|
