İstiğfar, af ve özür dilemenin çeşitli tabirleri vardır: Arapça “Asife!”, affedersiniz, üzgünüm; “affen” affedersiniz, demektir.

Mecazi anlamları da şudur: Yaptığı bir işten dolayı kendisine teşekkür edilen bir kimsenin söylediği, ‘rica ederim’ anlamında bir incelik ve alçak gönüllülük ifadesidir.

“Estağfirullah” ‘Allah’tan af ve mağfiret dilerim” diye tanımlanır. İngilizce, “I’m Sorry”, estağfirullah, üzgünüm anlamındadır. Almanca, “entschuldigung” affedersiniz, demektir.

Hele şu nazik Avustralyalıları göreceksiniz, yanından geçerken veya en ufak bir harekette, “I’m Sorry, I’m Sorry, I’m Sorry” demeleri yok mu? Nerede ise, “Tamam, geçiniz, ikide bir özür dilemeyiniz” diyesim geliyordu.

Onların nezaketi ve bizim kabalığımız gerçekten “asif, üzücü, ı’m sorry!” yani… Nasıl da terbiye etmişler insanlarını… İşte medeniyetin bir güzelliği… O da II. Avrupa’nın mahsulü…

Medeniliğin, nezaket ve nezahetin diğer boyutuna gelince: İnsanlara karşı “I’m Sorry, affen, estağfirullah, özür dilerim!” diyor bu nazik insanlar. Allah’ın sayısız ikram ve ihsanları karşısında, “teşekkür ile I’m Sorry, affedersiniz, estağfirullah!” demeleri gerekmez mi? Ya Allah’a karşı her an, her saniye, her dakika ne kadar hata, kusur işliyoruz?

Bunun şuurunda olan Müslümanlar olarak Allah’tan özür dilemeye kendimizi ne kadar alıştırmışız? Peygamber Efendimiz (asm) buyurdu ki: “Tövbe ediniz! Allah’a kasem olsun, ben günde yetmiş kere Allah’a tövbe ve istiğfar ediyorum.” (Buhâri, Daavât, 3)

Bediüzzaman diyor ki: “O zât-ı Muhammed-i Arabî Aleyhissalâtü Vesselâm, duâ neticesi olarak öyle bir makam ve mertebededir ki, bütün ukul toplansa, bir akıl olsalar, o makamın hakikatini tamamıyla ihata edemezler.” (Bediüzzaman Said Nursî, Mektubat, Yeni Asya Neşriyat, İstanbul, 1999, s. 290.)

Şu halde, insanlardan yüzlerce kez, “I’m Sorry, estağfirullah” diyerek özür dilerken, “Kullarına lütufkârdır olan Allah”dan günde kaç kez özür ve af dilemeliyiz?

Evet, Vehhab, Kerim, Rezzak, Muhsin, Cevad, Latif gibi sayısız isim ve sıfatlarına mazhar olduğumuz ve bunlara lâyık “teşekkürü” yapmamamız bir yana, nice hata, kusur ve günahlar sahibiyiz! Her an O’ndan, “Estağfirullah, affen!” diyerek günde 70, belki 700 sefer özür dilememiz gerekmez mi? 

“I’m Sorry” Allah’ım! “Elfu elfi estağfirullah” Allah’ım! “Binlerce kez özür dilerim” Allah’ım!