İmtihan yoksa, ilerleme, gelişme, tekamül yoktur. Bilenlerle bilmeyen, liyakatliler ile liyakatsizler anlaşılmaz, işler ehline, yetkilisine verilemez…
“Din bir imtihandır. Teklif-i İlâhî bir tecrübedir. Tâ ervâh-ı âliye ile ervâh-ı sâfile müsâbaka meydanında birbirinden ayrılsın.” (Sözler, Enstitü/internet, s. 241.) Kâinatın, gayb ve meleküt âlemlerinin Halıkı mealen, “Biz kullarımızı her zaman imtihan ederiz.” (Mu’minûn Sûresi, 30.)
Üç aylar, mübarek gün ve gecelerle de imtihan edilmekteyiz! Mübarek gün ve gecelerde imtihan iki şekilde ortaya çıkıyor: Kabul veya red, gereği gibi ihya edip-etmemekle…
Bazıları, “Asr-ı Saadette Mevlid, Berat, Regaib gibi mübarek gün ve geceler yoktu, bunlar sonradan çıkarılmışlardır” diyor. Kimi zaman tv kanallarında, “Mübarek geceleri nasıl geçirelim ne kadar namaz kılalım?” sualine dehşet verici cevaplardan birisi şu: “Kılmanıza gerek yok. Mi’rac ve Kadir gecesinin dışındaki geceler Kur’an’da yok. Bunlar bid’attır!”
Onlara şu suali sormak gerekir: Hastayı muayene, tedavi yetkisi doktorun; bir yapının planını çizme yetkisi mühendisin, mimarın; kişinin suçlu olup-olmadığını tesbit yetkisi hakimin? Siz Kur’an ve Hadis uzmanı, yetkilisi misiniz ki, ahkâm kesiyorsunuz??
Kur’ân’da mânâlar direkt lafzi, zahir, sarih, açık olarak beyan edildiği gibi, işâret, remiz, ima, hafi, telmih, telvih, bâtın, sembol olarak da yer alır. Ayrıca müşkil (çetin, zor), mücmel (öz kısa, özet), müteşabihatı (benzeşen, ayırt edilmesi zor olacak şekilde birbirine benzeyen); mecaz (bir sözün gerçek anlamından farklı kullanılması), kinayesi (bir fikri, bir düşünceyi kapalı söylemek), istiaresi (kısaltılmış teşbih), temsili (teşbihin bir yönden değil, çok yönlü yapılması), tansısi (kayıtları teferruatıyla beraber iyice tetkik), tarizleri (sözü doğrudan değil, dolaylı olarak dokundurması) da var olduğunu biliyor musunuz?
Siz bu mefhum, kavram ve edebi sanatlara vakıf mısınız ki, Arapça dili bilgisi uzmanı mısınız ki, ahkâm kesiyorsunuz? Kur’an’da mealen, “Yaş ve kuru ne varsa apaçık bir kitapta yazılmıştır.” (En’âm Sûresi: 59.) buyrulduğunu, herşeyin formulize edilip şifrelenmiş olduğunu bilmiyorsanız anlamıyor musunuz?! Kur’an’a göre bu mefhum, kavram ve şifreleri “Verrasihune fil ilmi/İlimde derinlik sahibi…” (Al-i İmran Suresi, 7.) olan müçtehid, müceddid ve derin ilim sahipleri yetkili olduğunu bilmiyorsanız sormayı da akıl edemiyor musunuz?
“Eğer bilmiyorsanız ilim sahiplerine sorun.” (Nahl Suresi, 43.)