Tercüme: Yeni Asya - Amerika

Üniversitelerdeki ümit ışığı

Haaretz muhabiri Hass, Amerikalı gazeteci Amy Goodman'ın Filistin’le ilgili sorularını cevaplandırdı: “Üniversite öğrencilerinden insanlığın kalıcı varlığını gösteren bir ümit ışığı doğuyor. Paniğe kapılan ikiyüzlü politikacılar, küresel yayılmasından korktukları bu hareketi bastırmak için zora başvuruyor.”

O gücü dizginlemeliyiz

“Dünyanın dört bir yanındaki insanlarla aramızdaki yazılı olmayan toplumsal sözleşmeyi kullanarak gücü, güç merkezlerini, istismarcı gücü mercek altına almalı, izlemeli ve bunlara meydan okumalıyız. Bizim en azından onu dizginlemeye çalışma gücümüz var.”

***

İsrailli Gazeteci Amira Hass, meslektaşı Amerikalı gazeteci Amy Goodman’ın Filistin konusundaki sorularını cevaplandırdı.

(17 Mayıs 2024 tarihinde yayınlanan ve Amy Goodman'ın sunduğu "Democracy Now!" programına [https://www.democracynow.org/] katılan İsrailli gazeteci Amire Hass'ın açıklamalarının geniş bir özetidir.)

(Amy Goodman, 13 Nisan 1957 doğumlu) Amerikalı bir yayıncı, gazeteci, araştırmacı muhabir ve yazardır. Araştırmacı gazetecilik kariyeri, Doğu Timor’un bağımsızlık hareketi, Fas’ın Batı Sahra’yı işgali ve Chevron Corporation’ın Nijerya’daki rolü konularını içermektedir.)

Konuğumuz Haaretz muhabiri Amira Hass, 30 yılını Gazze ve Batı Şeria’da yaşayarak ve buradan haber yaparak geçiren tek İsrailli Yahudi gazeteci. Kendisi 2024 Columbia Gazetecilik Ödülü’nün sahibi ve çarşamba günü New York’taki Columbia Gazetecilik Okulu’nun mezuniyet sınıfına hitap etti.

Hass, İsrail’in Gazze’ye yönelik devam eden savaşını, gazetecilerin neden “kötülüğün ve adaletsizliğin normalleştirilmesine direnmeleri gerektiğini”, İsrail’in yakın zamanda Al Jazeera’ya uyguladığı sansürü, katı bir ırkçı (apartheid) sistemini sürdürmesini, Filistin devletinin kurulması ihtimalini tamamen reddetmesini ve daha fazlasını anlattı. Hass, “İsrail son 75 yıldır Filistinlilerin hayatını, özgürlüğünü ve hürriyetini rehin aldı” diyor. “Tel Aviv’e gidiyorsunuz, kendinizi New York’ta ya da Londra’da sanıyorsunuz. 40, 50 kilometre ötede Filistinliler kafeslerde yaşıyor.” (…)

Daha fazlası için uzun süredir İsrailli gazeteci olan Amira Hass ile birlikteyiz. 1956 yılında Kudüs’te doğan ve ailesi Holokost’tan kurtulan Hass, Ramallah’ta bulunan Haaretz gazetesinin İşgal Altındaki Filistin Toprakları muhabiri. Kendisi 30 yılını Gazze ve Batı Şeria’da yaşayarak ve buralardan haber yaparak geçiren tek İsrailli Yahudi gazeteci. Kitapları arasında Gazze’de Denizi İçmek: Kuşatma Altındaki Topraklarda Günler ve Geceler.  Amira Hass 2024 Columbia Gazetecilik Ödülü’nün sahibi. Şimdi New York stüdyomuzda bize katılıyor.

Amira, Democracy Now’a hoş geldin!

Teşekkürler Amy.

AMY GOODMAN: Ödülünüz için ve daha da önemlisi haberciliğiniz için tebrikler. Son 30 yıldır İşgal Altındaki Topraklar’da yaşayan tek İsrailli Yahudi gazeteci olarak İsrail’de çok sıra dışı bir konumdasınız. Columbia Gazetecilik Okulu’nda konuşma yaptığınız sırada, okulun bazı öğrencileri dışarıdaki Gazze Dayanışma Kampı’nı haberleştirmeye çalışırken New York polisi tarafından okuldan dışarı adım atmakla bile tehdit edildiler. Polis içeri girdi ve sonuçta sanırım kampüste tutuklananların sayısı 200’ü aştı. Ele aldığınız konuların bir araya gelişinden ve gazetecilerin toplumdaki rollerini anlamalarının ne kadar önemli olduğunu düşündüğünüzden bahsedebilir misiniz?

AMIRA HASS: Öğrencilere hitaben yaptığım konuşmada da söylediğim gibi, profesyonel bir şekilde ya da bir öğretmen gibi özetlemek istemesem de, kötülüğün ve adaletsizliğin normalleştirilmesine direnmek gerekiyor. Zira buna o kadar alıştık ki. Yani her yerde değil ama bu dünyada çok fazla adaletsizlik var. Dünyanın dört bir yanındaki vatandaşlarla aramızdaki yazılı olmayan toplumsal sözleşmeyi kullanarak gücü, güç merkezlerini, istismarcı gücü mercek altına almalı, izlemeli ve bunlara meydan okumalıyız. Her iktidar istismarcı olabilir ya da istismarcıdır. Ancak bizim en azından onu dizginlemeye çalışma gücümüz var. Bence gazetecilerin tek rolü değil ama ana rolü bu olmalı; nerede ortaya çıkarsa çıksın güce karşı koymak.

AMY GOODMAN: Her zamanki gibi gazeteci olarak, J School konuşmanızda Gazze’deki bir arkadaşınızdan alıntı yaptınız. Bu özellikle şu açıdan önemli. Okulun bulunduğu yerden sadece birkaç metre ötede olan şey. Eğer bize onun kim olduğunu söyleyebilirseniz

AMIRA HASS: Elbette. Konuşmadan sadece birkaç hafta önce Bassam Nasser adlı bir arkadaşımdan bir WhatsApp mesajı aldım. (…)  Benimle de Amerikan kampüslerindeki gösteriler ve protestolarla ilgili bir şeyler paylaştı. Ben de tabii ki bunu okumak için buraya getirmenin uygun olacağını düşündüm. Şimdi okuyabilirim. Kusura bakmayın. Bu da konuşmadan ve Çarşamba günü öğrencilere getirdiğim alıntıdan.

“Üniversite öğrencilerinden insanlığın kalıcı varlığını gösteren bir umut ışığı doğuyor. Paniğe kapılan ikiyüzlü politikacılar, küresel yayılmasından korktukları bu hareketi bastırmak için hızla zora başvuruyor. Statükoya meydan okuyan sesleri bastırmak için baskı uygulanıyor. Polis ve Ulusal Muhafızlar, Filistin’deki şiddete karşı çıktıkları için birkaç saat önce okuldan atılan öğrencileri tutuklamak üzere görevlendirildi. Gazze’den New York’a ve dünyanın diğer büyük şehirlerine, bu sesler için derin minnettarlığımı ifade etmek istiyorum. Gazze’deki her çocuğu kurtaramayacak ya da paramparça olmuş hayatlarımızı ve hayallerimizi geri getiremeyecek olsanız da ve çabalarınız tüm ailemizi yok edecek bir sonraki yıkıcı hava saldırısını engelleyemeyecek olsa da, her Filistinli adına, içinde bulunduğumuz kötü durumla ilgili farkındalık oluşturduğunuz için yürekten takdirlerimi ifade etmek istiyorum.” Ayrıca sadece onun olmadığını da biliyorum. Demek istediğim, son bir ay içinde insanların hayatında - insanların cehenneminde - hayat değil - bir tür umut ışığı varsa, bunun bu gösteriler ve protestolar olduğunu biliyorum.”

AMY GOODMAN: Şimdi, bu protestolar hakkında konuşan başka birine geçmek istiyorum. Çarşamba günü Columbia Gazetecilik Okulu’nda mezuniyet konuşmanızı yaptınız. Başkan Minouche Shafik, protestolar nedeniyle ana mezuniyet törenini iptal etmişti. Ancak dün öğretim üyeleri, en hafif deyimiyle tamamen bitkin bir halde, bir Halk Mezuniyeti düzenlediler. Columbia öğrencileri ve öğretim üyeleri alternatif bir Halk Mezuniyetini kutlamak üzere hemen yakındaki Aziz John Katedrali’nde bir araya geldi ve pek çok öğrenci mavi mezuniyet cübbelerini giydi. Profesörlerle birlikte sahnede, Columbia’daki protestoların “profesyonel dış kışkırtıcılar tarafından yönlendirildiğini” iddia eden şimdiki Belediye Başkanı Eric Adams’ın erken dönem akıl hocası olan New York sivil haklar lideri Rahip Herbert Daughtry vardı. Ancak öğrencilere hitap eden konuşmacılar arasında, İsrail tarafından öldürülen Filistinliler hakkındaki “Adanmışlık” adlı şiirini okuyan şair Fady Joudah; Filistinli Amerikalı avukat ve insan hakları aktivisti Noura Erakat; ve 2023 Pulitzer Ödülünü reddeden ve ana akım ABD medya kuruluşlarının Gazze haberlerini oldukça eleştiren ödüllü gazeteci Mona Chalabi de vardı. Konuşmasında, dinleyiciler arasında bulunan ve çoğu zaman kendileri de tutuklanma tehlikesiyle karşı karşıyayken Gazze kampını haberleştiren öğrenci gazetecilere saygılarını sundu.

MONA CHALABI: Merhaba, habibiler. Sizinle sadece iki dakika konuşacağım. Burada bulunan gazeteci arkadaşlarıma teşekkür etmekten büyük onur duyuyorum. Çoğunuzun bildiği gibi, kurumlarımız son yedi ayda ve ondan çok daha önce bizi hayal kırıklığına uğrattı. En saygın haber merkezlerinden bazılarının yazar ve editörleri Gazze’de olup bitenler hakkında yalanlar söylediler. Gökten yağan ölüm tehditlerinin tahliye emri olduğunu söylediler. Zorla yerinden edilmeyi göç olarak tanımladılar. Çalışanlarına uyarılarda bulunarak “etnik temizlik” ya da “soykırım” gibi kelimeleri kullanmamalarını söylediler. Kısacası, haberlerini Gazze’deki acıyı en aza indirmek ve statükoyu korumak için kullandılar. Bu haberleri de Pulitzer ödülleriyle onurlandırıldı. Hatta – (DINLEYICILER: Yazıklar olsun!) Hatta Hind gibi her gün ölümle yüz yüze gelen Filistinli gazetecileri itibarsızlaştırmaya ya da görmezden gelmeye çalıştılar. (…)

Üstelik bu gerçekleri polisler sizi ve öğrenci arkadaşlarınızı taciz ederken, saldırırken ve tutuklarken anlattınız. Tüm bunları mezun olmaya ve yas tutmaya çalışırken yaptınız. Bu, sessiz kalmalarını isteyenler tarafından inançları sorgulanan anti-Siyonist Yahudi öğrenciler için de geçerli. Ebeveynleri her gün öldürülen anne ve babalara benzeyen öğrenciler için de geçerli. Özellikle de dayanılmaz bir kederin içinde gerçekleri anlatmaya devam eden Filistinli öğrenciler için geçerli. Sizlere meslektaşlarım demekten gurur duyuyorum. Odadaki gazeteciler lütfen ayağa kalkabilir mi?

AMY GOODMAN: Bu ödüllü gazeteci Mona Chalabi, 2023 Pulitzer Ödülü’nü kazandı, ancak ödülü reddetti. Mona ödül töreninde diğer gazetecileri “Filistin” kelimesini kullanmak istemedikleri için eleştirdi. Aldığı 15.000 dolarlık ödülü, ana akım medyada İsrailli sesleri Filistinli seslerden üstün tutan bilgi asimetrisi ile mücadeleye yardımcı olması için Filistinli Gazeteciler Sendikası’na bağışladı. Dün Columbia ve Barnard öğrencileri için St. John the Divine’da düzenlenen Halk Mezuniyetinde konuşma yaptı.

Amira Hass, Mona’yı dinlerken ve Gazze’de ölen Filistinli gazetecileri, ölen gazetecilerin şaşırtıcı sayısını düşünürken -

AMIRA HASS: Öldürülenler.

AMY GOODMAN: Öldürülenler.

AMIRA HASS: Evet.

AMY GOODMAN: O zaman bundan bahsedin. Sık sık basın yeleği ve kask giydikleri için doğrudan hedef alındıklarını düşünüyor musunuz?

AMIRA HASS: Kesinlikle.

AMY GOODMAN: Bir Filistinli gazetecinin, yakın arkadaşının öldürüldüğünü duyunca basın yeleğini ve kaskını çıkarıp “Neden bunları giyiyoruz? Bizi sadece hedef haline getiriyorlar” dediğini hatırlıyorum.

AMIRA HASS: Evet. Sanırım içimden bir ses bunun doğru olmadığını, yani tehlikeli yerlerde bulundukları ve çok fazla dolaştıkları için, yani insanların dolaşmamaya çalıştığı zamanlarda dolaştıkları için öldürüldüklerini düşünmek istiyor. (…) Ancak bu kadar çok insanın, bu kadar çok gazetecinin öldürülmesi kesinlikle bir şablon olduğunu gösteriyor. Bizim rolümüz de bu şablonu keşfetmek. Ancak başka şeylerin de şablonları var. Bütün ailelerin öldürüldüğü örnekler var., Yani 40, 30, 35. Yani, aileden birini hedef aldığınızı söyleyebilirsiniz, bu da öldürülmesine izin verdiğiniz anlamına geliyor... Diyelim ki bu kişi İsrail’in güvenliği için çok tehlikeli. O zaman bir kişi için 30 kişiyi, 40 kişiyi, 25 kişiyi, çocuklar dahil, bebekler dahil, öldürmenize izin veriyorsunuz demektir. Yani bu bir model. Bunu gerçeklerden öğrenebiliriz. Bunun için gizli belgelere ihtiyacımız yok. Ama öyle oldu. İstihbaratla, istihbarattaki askerlerle konuşan +972’den Yuval Abraham’ın çok önemli bir araştırması var. Bu araştırma İsrail’in bir kişi için şu kadar kişiyi öldürmeyi kabul ettiğini kanıtladı.

—DEVAMI YARIN—