Okullardaki şiddete çözüm arayışları
Akran zorbalığı hakkında uyarı
Akran zorbalığı ciddi zarar veriyor

Uluslararası Eğitim Başarılarını Değerlendirme Kuruluşunca (IEA) 4’üncü ve 8’inci sınıf düzeyindeki öğrencilerin matematik ve fen alanlarındaki başarılarının değerlendirildiği

Uluslararası Matematik ve Fen Eğilimleri Araştırması (TIMSS) 2023’e Türkiye’den 22-26 Mayıs 2023’te 4’üncü sınıf düzeyinde 4 bin 541, 8’inci sınıf düzeyinde ise 2-5 Mayıs 2023’te 4 bin 925 olmak üzere 9 bin 466 öğrencinin katılımıyla bilgisayar tabanlı gerçekleştirildi. Araştırma kapsamında öğrenci başarılarını etkileyen değişkenlere ilişkin de veri toplamak amacıyla uygulamaya katılan öğrencilere, bu öğrencilerin öğretmenlerine, velilerine ve okul idarecilerine anketler uygulandı. 

Akran zorbalığına maruz kalmayan kalmadı

Raporda, TIMSS 2023 verileri, TIMSS 2019 döngüsüyle karşılaştırıldığında hem Türkiye’de hem de katılımcı ülkelerin genelinde “akran zorbalığı”na maruz kalan öğrenci oranlarında artış eğilimi olduğu tespit edilirken, öğrenciler arasında en sık görülen akran zorbalığı, “yalan söyleme”, “lakap takma” ve “dış görünüşle ilgili sözler” olarak yer aldı.

Bir önceki araştırmaya göre yüzde 60 olan “hemen hemen hiç” akran zorbalığına maruz kalmadığını belirten öğrencilerin oranı 2023’te yüzde 43’e düştü. TIMSS 2023’te “ayda bir” akran zorbalığına uğradığını işaretleyen öğrenciler yüzde 32’den yüzde 41’e, “haftada bir” akran zorbalığına maruz kaldığını belirten öğrencilerin oranı ise yüzde 9’dan yüzde 16’ya çıktı.

Akademik başarıyı düşürüyor

Raporda, “Türkiye’de hem de tüm ülkelerde zorbalığa maruz kalma durumu ile matematik ve fen bilimleri başarısı arasında negatif bir ilişki olduğunu göstermektedir. Başka bir ifade ile öğrencilerin zorbalığa maruz kalma düzeyleri arttıkça akademik başarılarında belirgin bir düşüş meydana gelmektedir. Bu bulgu, zorbalığın sadece öğrencilerin psikolojik ve sosyal durumları üzerinde değil aynı zamanda akademik performansları üzerinde de ciddi olumsuz etkileri olduğunu ortaya koymaktadır.” değerlendirmesi yapıldı.

Türkiye’de öğrencilerin en sık maruz kaldığı zorbalık türünün “sözel zorbalık” olduğu belirtilen raporda, bu bağlamda öğrencilerin yüzde 26’sının “benimle alay edildi veya bana lakap takıldı”, yüzde 25’inin ise “hakkımda yalan söylendi” ifadeleriyle sözel zorbalığa maruz kaldıklarını belirttiği aktarıldı. Raporda, “Zorbalığa maruz kalma durumu ile matematik başarısı arasında negatif bir ilişki olduğu görülmektedir. ‘Hemen hemen hiç’ zorbalığa uğramayan öğrencilerin matematik başarısı diğer kategorilerdeki öğrencilere kıyasla daha yüksektir. Zorbalığa uğrama durumu ile fen bilimleri başarısı arasında da negatif bir korelasyon olduğu dikkat çekmektedir. ‘Hemen hemen hiç’ zorbalığa uğramayan öğrenciler, diğer kategorilerdeki öğrencilere göre daha yüksek fen bilimleri başarısına sahiptir.” açıklaması yapıldı.

Haber Merkezi