Şifa kaynağı olan turunç nimeti, yeterince tanınmadığından, insanlar tarafından hakkıyla değerlendirilmemektedir. Yerel bazı kullanma usûlleriyle reçel yapılması, turunçtan tam olarak faydalanılmasının amacını karşılamamaktadır. Dallarından yere düşerek, çürüyen bu nimetten faydalanılmaması, bir şifa kaynağının israf edilmesi ve değerinin bilinmemesi sonucunu göz önüne sermektedir. Turuncun gerçek değeri bilinirse meyveleri, çiçekleri, yaprakları ve meyve kabuklarından bir deva hazinesi olarak faydalanılabilecek İlâhî bir hediye ve ilâç olduğu da anlaşılacaktır. Turunç çiçek ve yapraklarından, taze veya kurutulmuş olarak çay şeklinde faydalanılabilir. Turunç meyvesi bol miktarda C vitamini, biyokimyasal maddeler ve uçucu yağlar ihtiva etmektedir. Bu maddelerin güçlü etkisiyle, ateşli hastalıklarda ateş düşürücü (antipiretik) özelliği ile organizmaya destek sağlar. Susuzluk hissi ve dil kuruluğunu rahatlatır. Güçlü aromasıyla vücudu ferahlatarak, huzur ve sakinlik verir. “Turunç yaprakları çiğnenmek suretiyle, ağız kokularını giderir. Spazm çözücü, iştah açıcı, kuvvet verici, yatıştırıcı, hazmı kolaylaştırıcı olarak da tüketilebilir. Kabukları iştah açıcı, hazmı kolaylaştırıcı ve kuvvet vericidir. Kokusu sebebiyle, çeşitli ilâçların terkibine girer. Terletici, ateş düşürücü ve uyutucu etkileri için sık kullanılır. Üç çay kaşığı kuru turunç kabuğu, bir fincan kaynar suya atılır ve 10 dakika demlendikten sonra, yatağa girmeden içilir. Uyku verici etki arttırılmak isteniyorsa 1-2 çay kaşığı da kediotu eklenir.” 1

Turunç nimeti hakkında bize detaylı bilgiler veren Endülüs’lü tıp ve botanik âlimi İBN-İ BAYTAR, meşhur tıp klâsiği olan eserinde özetle “Turunçta lâtif bir koku, susuzluğu gideren ve serinleten bir özellik bulunmaktadır. KARACİĞERİN hararetini dindirir. İştahı açar, mide ve safra kesesi fonksiyonlarını güçlendirir. Üzüntü ve stresi ferahlatır. Kusma ve ishali durdurur. Egzama ve cilt iltihaplarına fayda sağlar. İbn-i Sina’ya göre, “turuncun ekşiliği, kalbi güçlendiren desteklerdendir.” Sarılık hastalığında organizmayı güçlendirir. Safra ile tıkanan karaciğer kanallarını açar. Turunç yemek, hemoroide fayda sağlar. Ekmek mayası yapımında turunç kabukları da ilâve edilirse, ekşimeyi hızlandırır. Kurutulmuş turunç kabukları, kumaş ve elbiseleri güvelerin zararından korur.” 2

Greyfurt meyvesi, diğer narenciye ürünleri ile karşılaştırıldığında, daha az tüketilmektedir. Greyfurt tadı buruk ve acımtırak olduğundan, bu yönüyle tercih edilmemektedir. Aslında bu meyve tam bir C vitamini deposudur. Özellikle kırmızı olanları güçlü antioksidan maddeler ve A vitamini ihtiva eder. Potasyum ve kalsiyum mineralleri bakımından zengin bir kaynaktır. Bu özelliklerinden dolayı “30 gün boyunca, günde bir greyfurt yiyenlerin toplam kolesterolünde LDL (kötü) ve trigiserid’inde düşüş olduğu görülmüştür. Bir deneyde, 12 hafta boyunca yemeklerden önce yarım greyfurt yiyen obezitelerin, kilolarında düşüş ve metabolik sendromla ilgili insülin direncinde, düzelme olduğunu bulmuşlardır.” 3

Greyfurt meyvesi de, diğer narenciye ürünleri gibi, sinir sistemini güçlendirir. Ağızda bulunan mikropları dezenfekte eder. Antikanserojen maddeler ihtiva eden meyvelerdendir. Greyfurt “Limonun bütün olumlu özelliklerine sahiptir, ayrıca iştahsızlığa ve uykusuzluğa iyi gelir, bağırsakları çalıştırır, karaciğeri temizler, felç ve iktidarsızlığa iyi gelir, ahlâkı güzelleştirir. Limon yerine de kullanılır. Greyfurt alırken, çekirdekli olmasına dikkat etmek gerekir. Çekirdeksiz greyfurtlar genetiği değiştirilmiş olabilir.” 4 Birçok faydası olan greyfurtun, bazı hastalık durumlarında dikkatle kullanılması önem arz etmektedir. Özellikle “Greyfurdun etkileştiği ilâçlar arasında, bazı tansiyon ve kolesterol ilâçları ile sara nöbetlerinde kullanılan bazı ilâçlar var. Burada önemli olan, bu ilâçlar ile greyfurt ve benzeri meyve suları arasında en az 2 saat süre olması! Meyve suyu ile ilâç içme alışkanlığını kesinlikle bırakmak gerek. Greyfurt doğru zamanda yendiğinde ya da suyu içildiğinde, vücudu birçok zehirden arındıran, zayıflamaya yardımcı, insülin direnci ve metabolik sendrom gibi modern hayatın getirdiği birçok sorunu önleyen kıymetli bir detoks meyvesidir.” 5

Turunç ailesinin şirin meyvesi mandalinanın çok önemli olan faydalarından kısaca söz edecek olursak, C vitamini ve mineral deposu olan bu nimetin, meyve kısmını kuşatan ve değeri bilinmediğinden çöp işlemi gören kabuklarının, çok değerli biyokimyasal maddeler ihtiva ettiği bilimsel gerçeğidir. Bitkiler dünyasında lüzumsuz ve hikmetsiz hiçbir şey yaratılmadığından, mandalina kabuklarının “Liecester Eczacılık Fakültesi’inde yapılan araştırma sonuçlarına göre, mandalina kabuklarından ayrıştırılan bir bileşik (Salvestrol Q 40 adlı madde), belirli insan kanseri hücrelerini öldürebiliyor. Bu maddenin, kanser hücrelerinde toksik bir bileşiğe dönüşüp, onları tahrip ettiğini göstermişti. Araştırmacı ekipten Dr. Hoon Tan, çalışmanın sonunda şöyle bir yorum yapmıştı: “Bir besinde, spesifik olarak kanseri hedef alıp vuran, bir bileşen bulmak çok heyecan verici!” 6 Bu da Hâlık-ı Kâinat’ın (cc) sonsuz kudret, azamet ve hikmetinin, sayısız delillerinden sadece birisidir. SAĞLICAKLA KALIN.

Dipnotlar:

1) Dr. Adil ASIMGİL, Şifalı Bitkiler, s. 284 Timaş Yayınları 2009.

2) İbn-i BAYTAR, El Cami’li müfredât el Edviyeti vel Ağdiye c.1 s. 14 Dar el Kûtûb el İlmiyye 2001.

3) Dr. David GROTTO, Hayat Kurtaran 101 Yiyecek, s. 143 Martı Yayıncılık.

4) Dr. Aidin SALİH, Gerçek Tıp, s. 92 Sade Hayat Yayınları 2015.

5) Dr. Elif GÜVELOĞLU, Kanser İyileşir, s. 370 Hayykitap 2015.

6) Age. s.161.