ÖMER ŞENÖZ - RİZE

Rize’nin Çayeli ilçesi Ormancık Köyü’nde bulunan tarihî cami, restorasyon kurbanı oldu. Camideki kayıtlara göre 1826 yılında yapıldığı anlaşılan Ormancık Köyü Camii’nde, 2019’un yaz aylarında İl Özel İdaresi tarafından restorasyona çalışması başlatıldı. Ancak ortaya çıkan tablo kimseyi memnun etmedi. Cami restorasyonundaki işçilik acemi ustaların dahi yapmayacağı çalışmalar ve işler olarak değerlendirildi.

YAKIN TARİHTE 2 DEFA TEHLİKE ATLATTI

Ahşap el işlemesi ile süslü olan Ormancık Köyü Camii yakın zamanda iki defa tehlike atlattı. 2015 ve 2018 yıllarındaki selde, caminin yanındaki dere taşarak caminin alt katlarının sular altında kalmasına sebep oldu. Köylüler bunu da fırsat bilerek cami çevre düzenlemesi çalışmaları başlattı. Maddî imkânlar yetersiz olduğu için caminin tamir ve bakımı için resmî mercilere müracaat edildi. Talep kabul edildi ve caminin restorasyon çalışmalarına 2019’ un yaz aylarında başlandı.

Marangoz Mehmet Sayın (solda), acemi restorasyona tepki gösderdi.

KÜLTÜR BAKANLIĞI DEVREYE GİRDİ

Camide devam eden restorasyon çalışmaların tahmin edilenin aksine caminin tarihî dokusunu bozunca ziyarete gelen mimarlar ve tarihî eser ustaları duruma itiraz etti. Konu medyaya da yansıyınca Kültür Bakanlığı Haziran 2020’de devreye girdi ve devam eden restorasyonu durdurup caminin orijinaline uygun şekilde çalışmalar yapılması için adımlar atıldı. 

USTALARIN HAKLI İTİRAZI

İstanbul’da tarihî eser restorasyonunda çalışmalar yapan ve aynı zamanda Ormancık Köyü mensubu olan Hasan Çiftçi ve Mehmet Sayın adlı ustalar, yapılan restorasyon çalışmalarının çok acemice olduğunu örnekleriyle anlattılar. Caminin daha önce çocuk okutma yeri olarak kullanılan alt kat girişinde kullanılan tahtaların daha şimdiden çektiğini ve yaklaşık 2’şer cm boşluklar olduğunu gösterdiler. Ayrıca alt katın pencereleri çok küçültülmek suretiyle içerisinin karanlık olmasına sebep olunmuş. Caminin üst katlarında yapılan elektrik tesisatının da tarihî esere uygun olmadığına dikkat çeken ustalar, “Böyle bir işi İstanbul’da yapanı bir gün dahi çalıştırmazlar. Böyle iş olur mu? Bu cami bu kadar sahipsiz mi? Dedelerimiz bu camiyi bugüne kadar koruyup kolladılar. Şimdi acemi ustalar eliyle tahrip edilmesine itiraz ediyoruz. İnşallah bu hatalar telâfi edilir ve camimiz orijinaline uygun şekilde tamir edilir” diye konuştular.

CAMİNİN BİLİNEN TARİHİ

Ormancık Köyü’nde yaşayanların verdiği bilgiye göre bu cami ilk olarak komşu köy Başköy’de yapılmış. O yıllarda Başköy ile Ormancık Köyü aynı muhtarlığa bağlı olduğu için köyün orta yeri sayılan şimdiki yerine, Ormancık Köyü merkezine taşınmış. Camideki levhalarda yer alan 1826 tarihinin, caminin Başköy’den Ormancık Köyü’ne taşındığı tarih olduğu tahmin ediliyor. Dolayısıyla caminin ilk yapılış tarihiyle ilgili başka bir kaynak bulunmuyor.