"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Çin modeli demokraside işlemez

09 Aralık 2021, Perşembe 00:30
ÇİN MODELİ, KOMÜNİST PARTİNİN BİR PROJESİ. SEÇİM OLAN ÜLKELERDE BAŞARILACAK BİR MODEL DEĞİL.

MUHALEFET VARSA YÜRÜMEZ

Yrd. Doç. Dr. Barış Adıbellİ: “Modeli kırk yıl takip edecek iktidar lâzım. Diyelim ki seçim oldu; bir yıl sonra muhalefet geldi, iktidar oldu. ‘Ben bu sistemi kaldırayım’ dediği zaman bu sistemin bir anlamı kalmadı.”

SADECE VİETNAM’DA ‘TUTTU’

“Çİn'İn modelinde ülke içinden karşı muhalefet yok. Mutlak itaat var. Seçim olan ülkelerde başarılacak bir model değil. Bazı ülkelerde denendi, başarılı olamadı. Sadece Vietnam’da ilerleme sağlandı. Orası da Komünist Parti tarafından yönetiliyor.”

***

Çin modeli demokraside işlemez

Yrd. Doç. Dr. Barış Adıbelli, ‘Çin Modeli’ ile ilgili “Seçim olan ülkelerde başarılacak bir model değil” ifadelerini kullandı.

Dumlupınar Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümünde Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalında Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Barış Adıbelli, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Çin modeli ile ilgili yaptığı açıklamayı değerlendirdi. Çin modelinin uygulanmasının bir ülkeyi Çin gibi üretim merkezine dönüştürmeyeceğini aktaran Adıbelli, bunun nedenlerini şöyle sıraladı: “Model, Çin Komünist Partisi’nin bir projesi. Öncelikle planlı ekonomiye geçmeniz gerekiyor. Yıllık plan ve ekonomilerin olması gerekiyor. Bu ne demek? Birincisi uzun süreli bir iktidar gerekiyor buna. Modeli kırk yıl takip edecek iktidar lazım. Yani şimdi diyelim ki seçim oldu bir yıl sonra muhalefet geldi, iktidar oldu. Ben bu sistemi kaldırayım dediği zaman bu sistemin bir anlamı kalmadı. Çin’in modeline ülke içinden karşı muhalefet yok.  Bir de eleştirilmesi veya ne bileyim bir siyasette bunun araç edilmemesi gerekiyor. Bir de mutlak itaat var.  Seçim olan ülkelerde başarılacak bir model değil.”

Komünist Partisi yürütüyor

Independent Türkçe’nin haberine göre, Çin’de karma bir piyasa ekonomisinin uygulandığını Çinlilerin buna ‘sosyalist piyasa ekonomisi’ dediğini hatırlatan Adıbelli, “Çin’deki modelden bahsedilmeniz için sadece kuru yükselterek faizi düşürerek değil bambaşka tamamen yapısal olarak bir değişime girmeniz gerekiyor ki bunun da yani işte ortalama bugüne yönelik kırk yıllık bir süreçten bahsediyoruz” diye konuştu. İran ve Kuzey Kore’nin de Çin modelini denediğini aktaran Adıbelli, “Oralarda da tutmadı. Çünkü sistem tamamen Çin’in kendi toplumsal gelişimiyle ilgili. Çin Komünist Partisi’ne paralel yürüyor. Yani parti politikalarıyla, ekonomi politikaları içeride. Şimdi bizde devlet var. Onlarda devlet sadece bir aygıt. Esas devletin kendisi Çin Komünist Partisi. Dolayısıyla bir parti disiplini içinde bu işi yürütüyorlar. Zaten bu iş disiplinsiz olmaz” dedi. 

Haber Merkezi

***

Böyle otoriter bir rejim kabul edilemez

Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, iktidarın ekonomi için uygulamaya çalıştığı belirtilen “Çin modelinin” bir safsatadan ibaret olduğunu söyledi. Kısa Dalga'da Beril Eski'nin sorularını cevaplayan Davutoğlu, Çin’i ve Türkiye’de uygulamaya konulduğu belirtilen ekonomi modelini, şöyle değerlendirdi: "Çin hiçbir demokrasinin olmadığı, Mao Kültür Devrimi'nden kalan otoriter bir yapıyla bunu yürüttü. Türkiye'de böyle bir otoriter yapı kurabilir misiniz? Kursanız bu halk, 200 yıldır -ilk seçim, muhtarlık seçimleri 1800’lerin başlarında yapıldı- o günden bugüne demokrasiye alışmış bir halk, böylesine bir fakirleşmeyi kabul edebilir mi? Böylesine bir otorite rejimi kabul edebilir mi?”

Haber Merkezi

***

12 Eylül’de uygulandı

Ekonomist, gazeteci-yazar Osman Ulagay, “Çin modeli değil 12 Eylül modeli” başlıklı bir yazı kaleme aldı.

Dünya Gazetesi’nde yazan Ulagay, “Türkiye’de şimdi denenmeye çalışılan çakma Çin modeli 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrasında uygulandı aslında. Askerî yönetim işçi sendikalarını devre dışı bırakmıştı. Türkiye o dönemde henüz dalgalı kur rejimine geçmediği için 1980’de yapılan büyük devalüasyon reel ücretleri zaten aşağı çekmiş ve ihracat atılımı için gerekli ortamı hazırlamıştı. Askerlerin Turgut Özal’ı ekonominin yönetimine getirdiği o dönemde Türkiye’de ilk kez bir ihracat seferberliği yaşandı ve ciddi bir ihracat artışı gerçekleşti. 1980’e girerken tıkanan ekonominin 12 Eylül döneminde bir miktar canlanması Özal’ın adını öne çıkardı” ifadelerini kullandı.

Haber Merkezi

 

Okunma Sayısı: 1535
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
  • Toygar

    9.12.2021 10:40:52

    AKP'nin adı değişmiş ya la! Haberimiz yok toprağım. Adalet ve Komünist Partisi olmuş :()

(*)

Namaz Vakitleri

  • İmsak

  • Güneş

  • Öğle

  • İkindi

  • Akşam

  • Yatsı