Doğu Türkistanlı Uygurlar uzun süredir Türkiye’yi ‘güvenilir liman’ olarak görüyorlar. Ancak son dönemde Çin ile Türkiye arasındaki ekonomik ve siyasî ilişkilerin gelişmesi ile birlikte Uygurların sık sık evlerinin basıldığı, geri gönderme merkezlerine gönderildikleri şeklinde haberler gelmeye başladı. Uygurların Türkiye’de yaşadıkları iç siyasetin de gündemi oluyor. Hem AKP’nin hem MHP’nin Uygurlarla ilgili uygulamaları tabanlarına kabul ettirme noktasında sorun yaşayacağı yorumları yapılıyor.

Türkiye’deki Uygurlar ise yaptıkları eylemler ve açıklamalar ile iktidarı daha fazla eleştirmeye başladı. Son olarak bir grup Uygur, Türkiye’de kendilerine yönelik baskı uygulamaları olduğunu aktarmak için gittikleri MHP Genel Merkezi’ne kabul edilmediler. Çeşitli şehirlerde yaptıkları eylemler ise giderek daha fazla polis müdahalesi ile karşılaşmaya başladı. 2020 yılı istatistiklerine göre Türkiye’de 50 bin civarında Uygur yaşıyor. Henüz vatandaşlık haklarına ve sosyal güvenceye sahip olmayan Uygurlar, ayrıca Türkiye ve Çin arasında onaylanan, fakat henüz meclisten geçmeyen ‘Suçluların iadesi anlaşması’ sebebiyle de oldukça endişeli. Doğu Türkistanlı Uygurların Türkiye’de yaşadıklarını ve Çin’deki son durum hakkındaki görüşlerini ülkemizde yaşayan ve daha önce devlet yetkilileri ile de görüşmeler gerçekleştiren Doğu Türkistan Millî Meclis Başkanı Seyit Tümtürk anlattı.

“Uygurların son durumu nedir?” sorusuna Seyit Tümtürk şöyle cevap veriyor: “Orada neler yaşanıyor diye sorarsanız tek kelimeyle soykırımdır. Dünyanın en büyük ülkelerinden en küçüklerine kadar, Doğu Türkistan’da bir soykırım yaşandığını ilân ettiler. Biz Doğu Türkistanlılar artık oradaki katliâmları ve zulmü kanıksadık, alıştık. Normalde başka bir milletin başına böyle bir belâ gelse, inanın deli gibi sokağa dökülür. Ama Doğu Türkistanlılar 72 yıldır Çin Komünist yönetimi elinde artık zulmü özümseye özümseye alıştılar. Organ ticareti gibi uygulamalar, Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü tarafından raporlarla belgelerle ortaya konmuş bir vak’adır. Çin’de yaşanan durum Nazi kamplarını aratmamaktadır.”

ÇİN eksenli politika

“Türkiye bugün toprak bütünlüğü ve ülke birliği konusunda Amerika’dan büyük bir tehdit alıyor. Hal böyle olunca, Türkiye Rusya ve Çin eksenli bir politika üretmeye başladı. İşte burada Doğu Türkistan da Çin ile yakınlaşma politikası pahasına, Çin’in insafına terk edildi. Türkiye sorumluluk alanından çekilerek adeta seyirci oldu.

Kayseri