Devlet varsa vergi, vergi varsa devlet var. Aslında vergi kötü bir şey değil. Ancak bazı sebeplerden dolayı bize iyi şeyler hatırlatmayan bir kelime hâline geldi. Çünkü gelir adaletsizliği içerisinde bir de alınan vergilerin adaletsiz oluşu, tahsil edilen vergilerin halka hizmet olarak dönmemesi, halkı ezecek derece vergilerin konulması gibi sebeplerden dolayı vergi kelimesi bize iyi şeyler hissettirmiyor. Bu hususla ilgili Münazarat eserinde bir sual ve cevap var. “Sual: ‘Adalettir’ diyorsun. Neden tekâlif-i devlet(yüklenen vergiler), fukarâ üstünde hafifleşmedi? Cevap: Bir fark vardır. Eskide vâridât zâyi olur giderdi, şimdi millet rakîbdir (gözetleyen). Demek, evvel suya ve şûristana (çorak yer) atılır idi, şimdi tarlaya atılıyor veya atılacaktır. İşte, bir nev’i hafiflik...” 

Fukara üstünde ağırlaşan vergiler halkın itiraz ve şekvasına her zaman sebep olmuştur. Bundan daha kötüsü halkın, verdiği verginin nereye gittiğini ve nasıl harcandığını bilememesidir. Toplanan vergi israf ve şatafata harcanır, rüşvet olarak bol keseden dağıtılırsa elbette elde bir şey kalmayacaktır. 

Bediüzzaman Said Nursi, meşrutiyet döneminde milletin gözetleyen, takip eden ve hesap soran konumda olacağını, milletin takibi sayesine vergilerin doğru kullanılacağını, kaynakların heba edilmeyeceğini, verilen vergilerin tarlaya atılan tohumun mahsul olarak dönmesi gibi halka geri döneceğini vurgulamaktadır. Tabi bu durum demokratik yönetimlerde geçerlidir. Yani istibdat yönetimleri ile demokrasi yönetimlerinin vergi toplama ve vergiyi kullanma şekilleri de birbirinden farklıdır. Birinde ağır vergiler ve israf, diğerine ise adaletli vergiler ve doğru kaynak kullanımı vardır. Bediüzzaman Said Nursi iki yönetim arasındaki bu dikkat çekici farkı yüzyıl önceden bize haber vermiştir.