"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Sudan: El-Burhan’ın Netanyahu ile görüşmesi

Muhammet ÖRTLEK
29 Şubat 2020, Cumartesi 00:01
Sudan’da 19 Aralık 2018’de yüksek ekmek fiyatları, döviz sıkıntısı vb. sosyo-ekonomik sebeplerle başlayan “Ekmek Protestoları” 4 ay kadar sürmüştü.

Protestoların sonucunda ülke, Devlet Başkanı Ömer El Beşir’in 1989’da darbe ile geldiği iktidara, 11 Nisan günü ordunun darbesi ile veda etmesine sahne oldu.

Beşir’in iktidardan uzaklaştırılmasından bu yana Sudan’da siyasî istikrar henüz tam olarak sağlanabilmiş değil. Sudan Konsey Başkanı General Abdel Fettah El-Burhan, siyasî ve idarî kurumlara haber vermeden, Uganda’nın Entebbe şehrinde geçtiğimiz 3 Şubat günü İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile görüşmelerde bulundu.

Burhan’ın Netanyahu ile görüşmesinden Sudan Dışişleri Bakanlığı, siyasî partilerin koalisyonu ve askerî güvenlik kurumu ile ittifak halindeki geçici otoritenin sivil bileşenini meydana getiren meslek örgütleri vb. yapılardan oluşan “Hürriyet ve Değişim Güçleri”nin de bilgilerinin olmadığı ileri sürülüyor. Bir de Hürriyet ve Değişim Güçleri’nin, Burhan’ın izinsiz görüşmesinin, ülkenin Anayasal Bildirgesi’ne aykırı olduğunu ihtiva eden bir açıklama yaptı. Buna karşın Burhan’ın basına verdiği beyanatta “yolculuğundan iki gün önce Başbakan Abdalla Hamdok’u bilgilendirdiğini” ifade etmişti. Ancak Hamdok, “Burhan’ın böyle bir bilgilendirmeyi yapmadığını” açıklayarak, Burhan’ın beyanatını boşa çıkarmış oldu.

Burhan ise, Netanyahu ile gerçekleştirdiği görüşmeyi “Sudan’ın pariah (uluslar arası toplumdan dışlanmışlık) statüsünden kurtulmasını sağlamak, Sudan’ın muazzam borç yükünü hafifletmek” vd. şeklinde sıralayarak savunuyor. Sudan makamlarından izinsiz yapılan görüşmenin, Sudan’da İsrail’in yanında yer alan bir askerî aktörün (Burhan) oynadığı rol biçiminde tanımlayanlar mevcut.

Aslında oynadığı iddia edilen rol itibariyle Burhan, Sudan için ilk örnek değil. Daha önce eski Cumhurbaşkanı Cafer Muhammed En-Numeyri ile Burhan benzerlik gösteriyor. 1982’de Numeyri, Suudi iş adamı (silâh tüccarı) Adnan Khashoggi’nın aracılığıyla, dönemin İsrail Savunma Bakanı Arel Sharon ile Kenya’da gizli bir toplantı yaptığı iddialar arasında. Bugün ABD’ye dayandırılan “Burhan’ın alternatifi yok” söylemi, 1982’deki Numeyri-Sharon görüşmesinden kalan siyasî mirastır denilebilir.

Numeyri de, Sudan’da 1969’da askerî darbe ile iktidara geldi ve 1985’e kadar ülkeyi yönetti. Numeyri, Mısır Cumhurbaşkanı Enver El-Sedat’ın 1978’de İsrail’le yaptığı Barış Anlaşması’nı ilk alkışlayanlardandı. Mısır’ı örnek alan Sudan ordusu, ABD küresel güvenlik rejiminin bir parçası haline gelmişti. Diğer taraftan Sudan ordusu, ABD ile birlikte Bright Star adındaki tatbikatlara da katıldı. Hartum’da 1985’te bütçe ve sübvansiyon kesintilerinin sebep olduğu ayaklanmalar başladığında, Nümeyri, ABD’de Başkan Ronald Reagan ile Sudan’daki gelişmeleri izlemekteydi.

Cemal Abdul Nasır döneminde Mısır-İsrail çatışmalarından dolayı, İsrail yeni bir dış politikayı “Çevre Doktrini”ni uygulamaya başladı. Çevre Doktrini, Arap ve Arap olmayan ülkelerdeki dinî ve etnik azınlıklarla ittifak kurmayı hedeflemekteydi.

İsrail iç politikasında rüşvet, yolsuzluk, dolandırıcılık, güven ihlâli gibi konulardan suçlanan Netanyahu, Burhan’la yaptığı görüşmeyi kendi iç kamuoyuna başarılı bir şekilde yansıtarak, vatandaşlarının dikkatini başka bir yöne çekmeye çalıştığı da aşikârdır.

Yaşanan gelişmeler Hartum’daki sivil Hamdok hükümeti ile Burhan liderliğindeki askerî-paramiliter güvenlik bloğu arasındaki güç paylaşımı sorununu ortaya çıkarmış ve Sudan’da ikili iktidar yapısını ispatlar niteliktedir. ABD-İsrail destekli Burhan’ın, Mısır’daki Sisi gibi bölgedeki tarihî ABD stratejinin uyumlu adamı olma yolunda ilerlediği ihtimal dahilindedir.

Okunma Sayısı: 860
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı