"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Trump’ın Planı

Muhammet ÖRTLEK
06 Ekim 2025, Pazartesi 09:43
ABD Başkanı Donald Trump, Gazze’deki işgalin sonlandırılması için 20 maddelik planını 30 Eylül 2025’te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yla birlikte açıkladı.

 

Plan “düşmanlıkların derhal durdurulması, Gazze’deki rehinelerin serbest bırakılması”yla başlıyor. Karşılığında “İsrail operasyonları durduracak ve bölgedeki askerlerini kademeli çekecek.” Ayrıca “BM ve Kızılay’ın dağıtacağı yardımların Gazze’ye ulaştırılması sağlanacak.” “Hamas silahlı unsurlarına af ve liderlerine sürgün karşılığında, Gazze’de Hamas yönetimine gelecek sunulmaması ve Hamas’ın silahsızlandırılması” teklifi de Gazze’de geçiş yönetimine vurgu yapıyor. Gazze, ABD’nin Arap ve Avrupalı aktörlerle istişareleriyle kurulacak yeni bir uluslararası kuruluşun denetleyeceği bir Filistinli teknokratlar ekibince geçici olarak yönetilecek. Gazze Uluslararası Geçiş Otoritesi (GITA), BM himayesinde kurulacak ve merkezi Mısır’ın Sina Yarımadası’ndaki El-Ariş’te bulunacak. Yine Plana göre “hiçbir Gazzeli, Gazze’den ayrılmaya zorlanmayacak.” Her ne kadar son günlerde Trump’ın, İsrail işgaline/ilhakına karşı beyanları olsa da, Batı Şeria’dan bahsetmemesi manidar Yani “Gazze’de her şey plana göre işlerse, Filistin devleti hakkında güvenilir bir yol için şartların sağlanabileceği” belirtiliyor.

Plan, işgalin sonlandırılmasına muhtemel atılan adımlardan olup, her iki taraf için de zorlukları barındırıyor. Netanyahu daha önce “Filistin devletine giden muhtemel bir yol” fikrini “tamamen delilik” şeklinde nitelendirmişti. İsrail’de aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir’in 29 Eylül’de “Hamas yenilgiye uğratılmadan Netanyahu’nun savaşı sona erdirme yetkisi yok” açıklamaları biliniyor. Ben Gvir’in koalisyondan ayrılması hâlinde, Netanyahu hükümetinin zor duruma düşmesi söz konusu. Buna karşılık Netanyahu’nun büyük ölçüde Yeni Umut Partisi lideri ve Dışişleri Bakanı Gideon Sa’ar’ın desteğine ihtiyacı olacak. Netanyahu’yu planla ilgili iç siyasetin çıkmazından kurtaracak kişinin hem Gazze’nin, hem de Batı Şeria’nın tamamen işgaline olan, Smotrich olacak. Ancak bunun netleşmesi bekleniyor. Bununla birlikte hareketlilikleri artan İsrailli rehinelerin aileleri de “ABD’den bir anlaşmayla dönmezse, Netanyahu’yu tarifsiz bir cehennemin beklediği”ni sloganlaştırdılar. Dolayısıyla planın İsrail’in sosyo-politikasındaki zorlukları, Netanyahu’nun ikilemleri hükmünde.

Trump, planı incelemeleri için Hamas’a 3-4 gün süre vermişti. Hamas yetkilileri planı Türkiye, Katar, Mısır, vd. aktörlerle masaya yatıracak. ABD de “Gazze’de güvenliği denetlemek için konuşlandırılacak Uluslararası İstikrar Gücü (UİG) kurmak üzere Arap, vd. uluslararası aktörlerle çalışacak.” Zaten Arap Birliği de 05 Eylül’deki zirvesinde, “savaş sonrası Gazze’deki uluslararası güçlere destek sinyalini vermişti.” Ancak bazı Arap devletlerinin UİG’ye katılmayı kabul ettiği, bazılarının da olası başarısızlığın sorumluluğunu üstlenmemek veya rakiplerine yüklemek için henüz kabul aşamasında olmadıkları düşünülüyor. Gazze’deki işgali sonlandırmak, Trump’ın seçim vaatlerindendi. Trump, planıyla ilk defa Gazze için ciddi adım attı. Böylece kendisine “barış elçisi rolü biçen Trump,” planı “başaracağız” diyerek, UİG için kararsız ülkelerin dikkatini çekmeye çalışıyor. Trump’ın planına yönelik diğer bir olumsuzluk da Netanyahu’nun 26 Eylül’de BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında “yakın gelecekteki bir anlaşmaya veya çatışmanın siyasî çözümüne atıfta” bulunmamasıydı. Hatta İsrail 9 Eylül’de Doha’daki Hamas liderlerini savaş uçaklarıyla vurarak, cephe sayısını 8’e yükseltmişti.

Plan hakkındaki “olası Filistin devleti” ifadesi bile, İsrail’de koalisyon hükümetini dağıtabilir, bu durum Netanyahu’yu hem siyaseten zora sokacaktır, hem de yolsuzluklardan dolayı yargılanmasının önünü açabilecektir. Trump ise, siyasî başarısı için planında kuvvetle muhtemel ısrar edecektir. Şimdi Hamas’ın cevabı bekleniyor.

Okunma Sayısı: 160
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı