Bir paylaşımda sabah namazından önce kalkıp güneşi üstüne doğurmayan annesinin yaptığı işleri sitayişle anlatan bir yazara; ‘Saçını süpürge eden anneler ve kadınlar güzellemesi yapmaktan artık vazgeçin. O kadınlar 40’ına varmadan hasta olan, gün yüzü görmeyen, köyünden, haydi olmadı şehrinden öteye dünya bilmeyen kadınlardı’ şeklinde tenkit okları atan olmuştu.

Böyle kurgulayınca gerçekten durum hiç iç açıcı görünmüyor. Fedakârlık, cefakârlık, çilekeşlik üçgeninde ömür süren bir iki nesil öncesi yaşantı, üç aşağı beş yukarı bu şekilde. Fakat gözden kaçan bir şey var ki, o devrin hanımları mutluydular. Gerçekten mutlu ve huzurluydular. Zira hayatı öyle bilmiş, tanımış, kendilerine biçilen rolü sorgulamak şöyle dursun, o kadar benimsemişlerdi ki, ev dışında bir hayatın beklentisini kurmuyorlardı. 

Hallerinden memnun, üretmekten zevk alan, zamanı boşa geçirmeyen kanaatkâr insanlardı. Hayat şartları çetin, kadına düşen işler ne kadar çok olsa da, sohbet, muhabbet, hürmetle müteşekkil bir çevrenin içindeydiler. Yalnız değillerdi, dayanışma vardı.

Evlatlar da hakeza biraz eli iş tutacak yaşa gelince, ev içi ve dışı işleri üstlenir, çok çocuklu ailelerde büyük abla, hala, babanne, anneanne, çocuk bakımını üstlenirdi. Birlik, beraberlik ve iş bölümü esastı. Bir komşuda dantel veya yün işleyerek oturmak, beş yıldızlı otele gitmekten daha eğlenceli, olan bitenden haberdar olmak ‘TRT ana haber bülteni’ haberlerinden daha heyecan vericiydi:)

Bu sohbetlerin tadını küçükken kulak misafiri olarak çok tatmışlığım, sıradışı bir olaya bizlerin de onlar gibi şaşırıp akla hayale sığdıramayışlarım var. Ben anneannemin, ciciannemin, annemin onca iş yükü altında mutsuz olduğunu hiç görmediğim gibi, onca çocuk combalak kalabalığın onlara bir terapi lezzeti verdiğine şahit olmuşluğum var.

Her zaman, kendi evladını doğurur. Zamanın ilcaatı ve değerlerine göre hayat akar. Eskinin kadınlarına göre çok rahat olduğu düşünülen bu zaman hanımlarının mesuliyetleri belki daha çok ve üstelik yalnızlar.

Salonda bile aile fertlerinin bir araya gelmesinin mümkün olmadığı bir devirde, koca evin işlerine ek, büyüğünden küçüğüne her ayrıntının peşinde koşturan yeni hanım ve anne misyonu var. Ve bu annelerden beklentiler yine çok yüksek. Ev hanımı olmak bir değer taşımıyor. Çalışan olacak, ama her işe yetişecek, işinde, evinde, çocuk yetiştirmede, bakımlı olmakta, çarşı pazar market koşuşturmasında geri saflarda kalmayacak. 

Eve verilen değer azaldıkça kendini yetersiz görecek ve nedense hep kendini geliştirmek için didinecek. Evi son modelse, arabası hakeza belli bir statüye erişecek! Hasılı eskinin acımasız şartlarının altında ezilen ama kimseden görmese evlatlarından son derece hürmet gören annelerin, kadınların yerini, ne yapsa kendini eksik gören ya da gösterilen bir kadın anlayışı hakim olmuş. İnanın, dünün derede çamaşır yıkayan kadının bel ağrısından daha acıtıcı, bugünkü kadının ruhuna yüklenen imaj kaygısı...