İnsan hakları kuruluşları, Google’ın Çin’de hizmete sokmayı planladığı sansürlü arama hizmetinin, şirketin temel insan hakları sorumluluklarıyla çelişeceği uyarısında bulundu.
İnsan hakları örgütleri, ABD’li internet devi Google’a Çin’de sansürlü arama hizmeti verme planlarından vazgeçme çağrısında bulundu.
Aralarında İnsan Hakları İzleme Örgütü, Uluslararası Af Örgütü ve Sınır Tanımayan Muhabirler Örgütü’nün olduğu 10’dan fazla insan hakları kuruluşu, Google Üst Yöneticisi Sundar Pichai’ye yazdıkları ortak mektupta, şirketin Çin’de ülkenin internet sansür kurallarına uygun arama hizmeti sunma planından vazgeçmesini istedi. Örgütler, mektupta “Dragonfly” adı verilen projenin “insan hakları konusunda ürkütücü bir ödün olacağı” uyarısında bulundu.
ÇİN NE YAPIYOR?
Çin yönetiminin, ifade hürriyetini ve şahsî mahremiyeti sürekli olarak ihlâl ettiğine dikkat çekilen mektupta, “Google, Çinli otoritelerin muhalefeti bastırmasına olanak sağlayarak ülkedeki milyonlarca internet kullanıcısının haklarının ihlâl edilmesinde suç ortağı konumunda olacaktır.” denildi.
Mektupta, “Google’ın insan hakları konusundaki uluslar arası standartlardan ve kendi taahhütlerinden ödün vermeden Çin’e yeniden hizmet verebilmesini öngörmek zor.” ifadeleri yer aldı.
DRAGON FLY NEDİR?
ABD’de yayın yapan The Intercept internet sitesi, 1 Ağustos’ta yayımladığı haberde, Google mühendislerinin “Dragonfly” adını verdikleri proje kapsamında, Çin’in sansür yasaklarına uygun, yasaklı web sayfaları ile insan hakları, demokrasi, din ve barışçıl protesto gibi arama sözcüklerinin olduğu sonuçları ayıklayan özel uygulamalar geliştirdiğini iddia etmişti.
Google Üst Yöneticisi Sundar Pichai’nin, Çin yönetiminden üst düzey bir isimle Aralık 2017’de yaptığı toplantının ardından başlatılan proje kapsamında Google mühendislerinin “Maotai” ve “Longfei” adını verdikleri, Android tabanlı özel mobil arama uygulamasının iki versiyonunu geliştirdikleri belirtilmişti.
BLOKE EDİLEN DOKÜMANLAR
The Intercept muhabirlerinin incelediği “hizmete özel” antetli Google dokümanlarında, Çin’de kullanıma sunulacak uygulamanın, ülkenin resmî internet güvenlik duvarının bloke ettiği web sitelerini otomatik algılayarak filtreleyeceği ve söz konusu sayfaları arama sonuçları arasında göstermeyeceği kaydedilmişti. İddiaların gün yüzüne çıkmasının ardından Google çalışanları projeye karşı imza kampanyası başlatmıştı. Pekin - aa