Türkiye’de her 1,5 çalışana 1 emekli düşüyor. Ekonomist Mahfi Eğilmez, “Oysa sağlıklı oran 4 çalışanın 1 emekliye bakmasıdır” diyor.
Ekonomist Mahfi Eğilmez, son yazısında sosyal güvenlik sistemindeki bozulmaya dikkat çekti. Eğilmez, 2024 yılı sonu itibarıyla Türkiye’de 25,6 milyon aktif sigortalı ve 16,7 milyon pasif sigortalı bulunduğunu hatırlatarak, “Her 1,5 çalışana 1 emekli düşüyor. Oysa sağlıklı oran 4 çalışanın 1 emekliye bakmasıdır” değerlendirmesinde bulundu.
SGK’nin gelirleri yetersiz kalıyor
Eğilmez’e göre SGK’nin toplam 2024 gelirleri 3 trilyon 962 milyar liraya ulaştı. Bunun yüzde 71’i (2 trilyon 810 milyar lira) prim gelirlerinden, kalanı ise devlet katkısı ve diğer gelirlerden oluştu. Ancak aynı dönemde yalnızca emekli aylıkları için 2 trilyon 667 milyar lira, sağlık harcamaları için ise 980,9 milyar lira harcandı. “SGK’nin gelirleri yetersiz kalıyor. Açığın devlet bütçesinden karşılanması artarak devam ediyor” diyen Eğilmez, 2023’te SGK’ye 894 milyar lira olan transferin, 2024’te 1 trilyon 442 milyar liraya yükseldiğini vurguladı.

Bu döngü kırılmadıkça yük hafiflemez
Mahfi Eğilmez’e göre bu dengesizliğin giderilmesi için istihdamın artırılması gerekiyor: “Geniş işsizlik 10 milyonun üzerinde. Bu oran düşmedikçe çalışan sayısını arttıramayız. Geniş işsizlik oranı gerilemeden çalışan/emekli oranı sağlıklı düzeye çıkamaz.” Eğilmez, “Sürekli riske sebep olan bir ülke konumundan çıkmadığımız sürece, yatırım gelmez, istihdam artmaz. Yeni iş alanları oluşturulmadıkça prim ödeyen kişi sayısı artmaz. Bu döngü kırılmadıkça sosyal güvenlik sistemi üzerindeki yük hafiflemez” dedi.
Haber Merkezi
***
Çalışanlar da fakir
Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “Türkiye’de Emeğin Durumu” başlığıyla yayımladığı raporunda, Türkiye’de çalışan yoksulluğunun son yıllarda giderek derinleşen bir sorun hâline geldiğini belirterek, “Yüksek enflasyon, düşük ücretler, güvencesiz çalışma koşulları ve artan yaşam maliyetleri, çalışanların büyük kısmını yoksulluk sınırının altına itmektedir. Çalışan yoksulluğu, hem bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen hem de toplumdaki gelir eşitsizliğini artıran bir olgu olarak ekonominin önemli sorunlarından biri olarak öne çıkmaktadır. Nitekim ülkemizde çalıştığı hâlde yoksul olanların oranı yüzde 12’ye yakındır. Bu oran erkeklerde yüzde 13,7, kadınlardaysa yüzde 7,6’dır” ifadesini kullandı.