"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Deprem vergilerine ne oldu?

29 Ocak 2020, Çarşamba 00:25
Kasım 1999’dan bu yana devletin tahsil ettiği deprem vergileri toplamı 72 milyar lirayı geçiyor. Elazığ depreminden sonra da bu vergilere ne olduğu sorusu gündeme geldi. Hükümet eleştirilere tepkili.

Elazığ’da meydana gelen 6.8 büyüklüğündeki depremin ardından son 20 yıldır alınan deprem vergileri nereye gittiği sorusu gündeme geldi. Tartışmayı fitilleyen Kızılay Başkanı Kerem Kınık'ın, depremin hemen ardından kişisel sosyal medya hesabı üzerinden paylaştığı ve kısa bir süre sonra sildiği "Destekleriniz için deprem yazın 2868'e SMS yollayın. 10 TL katkıda bulunun. Dilediğiniz kadar gönderebilirsiniz. Gün dayanışma günü” mesajı oldu. Kınık'ın paylaşımına tepki gösteren, aralarında çok sayıda sanatçı, akademisyen ve gazetecinin yer aldığı sosyal medya kullanıcıları, "Deprem için şimdiye dek toplanan paralar ne oldu?” sorusunu sordu.

Hükümetten tepki

Bu eleştiriler, bazı medya kuruluşları tarafından provokasyon olarak adlandırılırken hükümet kanadından da tepkiyle karşılandı.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Belki sitem edeceğimiz bir konu var, bu konunun siyasetle ilgili değerlendirilmesini son derece yanlış bulduğumuzu dile getirmek istiyorum. Zor günümüzde birlik olmak durumundayız. Türkiye'nin deprem konusundaki yeterliliğini tartışmaya açmak, bu saatte yapılabilecek insanlık dışı bir davranıştır. Başka deprem fotoğraflarını gösterip sosyal medyada paylaşıp panik havası oluşturanlar hakkında tahkikat başlatacağız” dedi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Cezayir'e gitmeden önce İstanbul Havalimanı’nda gazetecilere yaptığı açıklamada, ”Sosyal medyada insanı tahrik eden bazı mesajlar var ki çok çok beter, berbat, ahlaksızca... Örneğin, '20 yıldır bu hükumet depreme yönelik ne yapmış' diyecek kadar" diye konuştu.

Kızılay Başkanı Kınık'ın sms ile yardım çağrısında sosyal medya hesabından ”Biz her şeyimizi verelim o ayrı, ama neden hala deprem anı ilk akla gelen para toplamak? Onca toplanan deprem vergisine n'oldu?” paylaşımıyla tepki gösteren oyuncu Berna Laçin'e Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma açıldığı bugün basında gündeme geldi.

Laçin: Anayasal hakkım

Konuyla ilgili DW Türkçe'ye konuşan Berna Laçin, soruşturmayı herkes gibi basından öğrendiğini belirterek, "Ben sadece şeffaf bir şekilde bu verilerin paylaşılmasını istedim. Bu benim vatandaş olarak hakkım. Depreme hazırlıklı mıyız, değil miyiz bilmek istiyorum. Ben kendim depreme karşı hazırlıklı olmayı istiyorum ama deprem toplanma alanını bile bilmiyorum. Belirlenen alana da baktığımda bana çok emniyetli görünmüyor. Bunun sorulması Anayasal hak. Daha önceden de soruyorduk ne gerek var diyorlardı. Şimdi deprem olunca soruyoruz yine ne gerek var diyorlar. Ben sorumun yanıtını bekliyorum hâlâ.”

72 milyar lira toplandı

17 Ağustos 1999 Marmara depreminin ardından meclise sunulan yasa tasarısıyla deprem bölgelerinde hayatın mümkün olduğu kadar en kısa şekilde normalleştirilmesini sağlamak gerekçesiyle ek vergiler getirilmesi kararlaştırılmıştı. Tasarı, 12 Kasım 1999 Düzce depreminden sonra 26 Kasım 1999'da TBMM'de kabul edildi. Buna göre 1999 ve 2003 yılları arasında alınan ek gelir vergisi, ek kurumlar vergisi, faiz vergisi, ek motorlu taşıtlar vergisi, ek emlak vergisi, özel işlem vergisi ve özel iletişim vergisi getirilirken, son 20 yılda toplanan para 72 milyar 82 milyon 572 bin lirayı buldu. Deprem için fon oluşturulmadı. Toplanan gelirler direkt merkezi bütçeye aktarıldı. Peki depremin yaralarını sarmak ve deprem güvenliğini sağlamak için tasarlanan bu vergiler hangi amaç için kullandı?

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna, DW Türkçe'ye yaptığı açıklamada, 72 milyar liranın dolar bazında hesaplandığında 36 milyon doları bulduğunu vurguluyor. Suna, "Bu para kentlerimizde deprem güvenliğini sağlamak için kullanıldı mı, hayır. İlgili bakanlar ‘duble yollar yaptık' dedi. Yani amacının dışında kullanıldığını söyledi. Maalesef bu para amacının dışında kullanıldı. Şimdi sorduğumuz zaman da cevap alamıyoruz” diyor. Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Tezel de deprem vergilerinin amacı dışında kullanıldığı görüşünde. “Tam 20 yıldır deprem vergileri ödüyoruz. Bunun amacı da binaları güçlendirmek, yeniden yapmaktı. Ama maalesef başka yerlere harcanmış” diyen Tezel, bunun yanı sıra yapı denetim şirketlerine dikkat çekiyor.

Okunma Sayısı: 1669
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı