Uğur Gürses, Osmangazi Köprüsünden geçmeyenerin de vergileriyle ücret edeyeceğini dile getirdi. "Köprüden geçmeyenin de ödediği fatura" başlıklı 6 Temmuz 2016 tarihli yazısında bu durumun 'hasılat garantisi'nden kaynaklandığına dikkat çekti.
Uğur Gürses'in yazısının bir bölümü şöyle:
Köprü geçiş ücreti 88 TL 75 kuruş olarak açıklandı. Oysa 2009’da ihalesi yapıldığında köprü ücreti KDV hariç 35 dolar olarak belirlenmişti. Bugünkü kurdan 102 TL yapıyor. KDV de eklendiğinde kabaca 120 TL olacaktı. Geçen hafta açılıştan sonra 88.75’lik fiyata düşürüldüğü açıklandı; tam 31 TL düşürüldü. Bunun 12 TL’lik kısmı KDV oranının aşağı çekilmesiyle olacakmış. Ya gerisi? Bu da 19 TL; bütçeden, yani cebimizden çıkacak. Adına da ‘katkı payı’ deniliyor. YİD’le ilgili yasaya göre, “Ücretin, yararlananlar tarafından tamamen veya kısmen ödenmesi mümkün olmayan projelerde, idare tarafından görevli şirkete tamamen veya kısmen katkı payı ödemesi yapılabilmektedir.”
Bunun özeti şu; hükümet araç başına en ucuzu 120 TL ile köprü geçmenin ekonomik olmadığını, iş başa düşünce anladı. Tüm vergi mükelleflerine yayılacak bu kamusal yükümlülüğü, araç geçişi yapılmasını teşvik edecek bir fiyata yaklaştırarak azaltmaya çalışıyor. Ama sonuç değişmiyor; talep hesabı yapılmadan verilen garantiler yine biz vergi mükelleflerinden çıkacak.
GEÇİŞ MATEMATİĞİ
Şu söylenebilir; gelecek 10-15 yıl içinde nasıl olsa köprüden ve otoyoldan artarak araç geçişi olacaktır. Bunun için bireysel bir hesaba ihtiyaç var. Hesap da alternatif yolları katmalı; İstanbul’dan araçla yola çıkan iki kişilik çekirdek ailenin maliyetinin ne olacağı?İstanbul’dan yola çıkan bir aile, Gebze üzerinden Osman Gazi Köprüsü’nü geçerek (otoyol tamamlandığında) İzmir’e kadar yol alacak. Gebze-İzmir arası yeni otoyolla 377 kilometre olacağı anlaşılıyor. Otoyolun ilk şartnamesine göre kilometre başına KDV hariç 5 sent ücret alınacak. Bu durumda, bu aileye 64.5 TL otoyol ücreti ile 88.75 Osman Gazi Köprü ücreti olmak üzere 153 TL’lik bir maliyeti olacaktır. 167 TL’lik de benzin masrafıyla toplam 320 TL’lik bir bedeli olacaktır bu seyahatin. Kişi başı maliyet 160 TL eder.
Oysa alternatif maliyet İstanbul’dan feribotla Bandırma’ya geçiş, oradan da ücretsiz ‘duble yoldan’ İzmir’e varıştır. Bunun maliyeti de; 151 TL ferbot, 107 TL benzin masrafı olmak üzere toplam 258 TL eder. Burada da kişi başı maliyet 129 TL’dir.
Tablo ortada; bugünkü koşullarda bireysel olarak yeni köprü ve üzerinden otoyolu kullanmak oldukça pahalı bir tercih olarak görünüyor.
Sonuç; bugünkü tablo korunursa Gebze-İzmir otoyolundan Hazine kesesinden taahhüt edilen günde 115 bin araç geçişi olmaz, fark vergilerimizle ödenir. Bu durumda da geçmesek de, başka bir güzergahı da kullansak cebimizden çıkacak.
Not: Bu yazıda büyük ölçüde, planlamacı ve rekabet politikası uzmanı Başkent Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Uğur Emek’in blogunda yazdığı yazılardan yararlandım.
Konuyla ilgili diğer haberler:
Osmangazi'den geçişler 282.15 TL'ye kadar olacak!
Okumak için tıklayınız:
http://www.yeniasya.com.tr/ekonomi/osmangazi-den-gecisler-282-15-tl-ye-kadar-olacak_402587
Haber Merkezi