Kişi, hayatı süresince her an cüz’î iradesini kullanarak bazı kararlar verip bazı seçimler yapar.
Cüz’î irademizi kararlarımızda kullanırken, “Cenab-ı Hakk ve Hakîm-i Mutlak, o zayıf, cüz’î iradeyi, irade-i külliyesinin taallukuna [bağlantısına] bir şart-ı adi yapmıştır. Yani mânen der: ‘Ey abdim, ihtiyarınla hangi yolu istersen, seni o yolda götürürüm. Öyle ise mesuliyet sana aittir.’”. (Yirmi Altıncı Söz, 2. Mebhas.) Demek ki cüz-i ihtiyarımızla aldığımız kararlarda mesuliyet kendimize aittir.
Bu dünyada herkes kendine yakışanı yapar. Fakat imtihan bu, hiç kimsenin garantisi yok. Bunları yaparken kendimiz gibi çevredekilerin de etkisi, yardımı olabilmekte. İlk olarak ailemiz bu seçimlerde/kararlarda başta gelir.
Verdiğimiz kararların kimisi bizim hayrımıza kimisi kötülüğümüze hizmet eder.
Karar alırken şunlara dikkat edilirse, sonuç etkili ve faydalı olur;
• Bilinen bir konu ise karar almaya niyet etmek
• Olabilecek problemleri ve onların çözümlerini önceden tespit etmek
• Bilgisinin ve kapasitesinin o kararı almakta yeterli olduğunun farkında olmak
• Hangi konu olursa olsun o konuda bilgili, tecrübeli ve güvenilir kişiler ile istişare etmek
• Ve son olarak kararının hayırlı olması için Allah’a (cc) dua etmek.
Başkalarını ilgilendiren meselelerde, tüm ihtimalleri hesaplamadan ve tüm tarafları dinlemeden karar vermemek; en uygundur.
Özellikle, burada devlette yönetici olup da devletin menfaatini ilgilendiren bazı konularda doğru karar vermesi gerekip yanlış, hatalı veya taraflı kararlar verenler çok büyük haklar yemiş olurlar, Allah muhafaza.
Aynı zamanda, karar alırken değerlendirmelerimizi İslamî kurallara bağlı kalarak yapmalıyız. Böylece yanlış karar almaktan kurtulabiliriz.
Önemli bir konuda geç alınmış karar, karar değildir; bunun sonuçlarına katlanmak gerekir.
Aynı konuda başkalarının bizden önce aldıkları kararlar; birer tecrübe, örnek olabilir ama her dönemin kendine has şartları olduğunu da unutmamak gerekir.
Ve sonunda da, “Karar verdikten sonra artık Allah’a tevekkül et.” (Âli İmrân, 159) prensibi rehberimiz olmalıdır.