Ayet ve hadislerle sabittir ki, sadâka veren ve iyilik yapanların ömrünü Cenab-ı Hak bereketli kılmakta, dünya ve ahireti için mükâfatlar vaad etmektedir. “Mallarını gece gündüz, gizli ve açık Allah yolunda harcayan var ya, onların Rableri katında mükâfatları vardır. Onlara korku yoktur, onlar mahzun da olacak değillerdir.” 1
Ve sabret. Gerçekten Allah, iyilik yapanların ecrini kaybetmez. 2
Abdurrahman ibni Semure rivayet ediyor: “Ümmetimden bir adam gördüm ki, ölüm meleği ruhunu almak için gelmişti. Anne ve babasına yaptığı iyilikler geldi, meleğin o anda ruhunu almasına mâni oldu.” 3
“Nerede, ne hâlde bulunursan bulun, Allah’tan kork ve kötülüğün akabinde bir iyilik et ki onu yok etsin!” 4
Sadâka ve iyilikler, bir ticarethane olan şu dünyada, sermayemizi arttıran, bire bin katan veya iflâsın eşiğinden döndüren faktörlerdir. Sadâka deyince illâ ki maddîyatla olacak ve zengin olanların yapabileceği hayırlar olarak düşünülmemeli. Bir tebessüm de sadâkadır. Selâm vermek, güzel sözler söylemek, nezaketli olmak, kimseyi incitmemek, çevreye faydalı işler yapmak, insanlara eziyet veren yol ortasındaki bir taşı alıp kenara koymak bile sadâkadır. Anneye, babaya, akrabaya, komşuya iyi davranmak sadâkadır. Üstad Bediüzzaman Said Nursî’nin “Bahtiyar olmak isteyen ona benzesin” dediği bir Mustafa Çavuş adında bir zat vardır. Marangozluk yapan Mustafa Çavuş’un, bereketli ve huzurlu hayatı Üstad’ın dikkatini çeker ve “Bunun arkasında başka bir şey var” deyip onun hayatını daha yakından takip eder. Bakar ki, gün boyu çalışıp evine gelen Mustafa Çavuş, önce yatalak olan annesinin ihtiyaçlarını görüyor, temizliğini yapıyor, yemeğini yediriyor. Daha sonra doksan yaşlarındaki gözleri görmeyen babasının yemeğini yediyor. Son olarak eşi ve çoluk çocuğuyla beraber kendisi sofraya oturuyor. Bunları görünce Üstad, onun geçimindeki kolaylık ve rızkındaki bereketin sebebini anlıyor.
Bunların yanı sıra, hayırlı evlât yetiştirmek, hayırlı eserler bırakmak, birine yardımcı olmak, yol göstermek, bir hayra vesile olmak, kötülüklerden sakınmak, daima hüsn-ü zan etmek de sadâkadır. Kişinin ailesi için helâl kazancını, yine onların ihtiyaçlarına harcaması da sadâkadır. Velhâsıl her iyilik bir sadâkadır. Ömrümüzün uzun, hayırlı ve bereketli olmasını istersek, dünya ve ahirette kazanmak istersek iyilik üzerine yaşamalı ve iyi hal üzerine ölmeliyiz. Musalla taşında cemaate “Rahmetliyi nasıl bilirdiniz?” diye sorulduğunda, can-ı gönülden “iyi biliriz” diyenlerin ve arkamızdan rahmetle duâ eden bir topluluk mu bırakmak isteriz, yoksa arkamızda içten içe “Ne zor insandı, etmediğini bırakmadı, kibirliydi, tepeden bakardı, cimriydi, öldü de kurtulduk” diyen bir topluluk bırakmak mı?
Şu da unutulmamalı ki, elbette iyilikler, hayırlar Allah’ın lütfu, ihsanıdır ve birileri bizi iyi bilsin, övsün, müteşekkir olsun diye yapılmamalıdır. İhlâs ile Allah rızası için yapılmalıdır. Karşımızdakinin bu iyiliğin değerini bilip bilmemesinin de bizim için önemi olmamalı. O iyiliğin ecrini verecek olan Allah’tır. O kişi bilmese de olur. “İyilik yap denize at, balık bilmezse Hâlık bilir” sözünde olduğu gibi.
Öyle ise, her kim geçmiş günahlarından pişmanlık içinde affedilmek istiyorsa, iyilikler yapsın ki günahlarına kefaret olsun. Hangimizin buna ihtiyacı yok ki? Her kim geçim sıkıntısı çekiyorsa, rızkında bolluk istiyorsa iyilik yapsın. Her kim ömrünün sağlıklı, hayırlı, uzun olmasını istiyorsa iyilik yapsın. Her kim dünyada ve ahirette bahtiyar olmak istiyorsa yine iyilik yapsın. Mutlu ve rahat hayatın, iki cihan saadetinin en masrafsız en kolay formülü bu olsa gerek.
Dinotlar
1) Bakara Sûresi, 274.
2) Hud Sûresi, 115.
3) Taberani’nin Kebir’inden.
4) Tirmizi.