"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Çin’e karşı dörtlü grup

Muhammet ÖRTLEK
28 Eylül 2021, Salı
Çin’e karşı ortak güvenlik politikası belirlemek için Avustralya (A), İngiltere (Birleşik Krallık-UK) ve ABD (US) arasında bir süredir devam eden görüşmeler neticesinde, AUKUS Güvenlik Paktı’nın kurulduğu 16 Eylül’de duyurulmuştu.

Bununla birlikte ABD, Avustralya, Japonya ve Hindistan’ın yer aldığı “Dörtlü Güvenlik Grubu”nun toplanacağına dair haberlerin yayınlandığından 18 Eylül’deki “Çin’e Karşı AUKUS Güvenlik Paktı” başlıklı köşe yazımda bahsetmiştim.

Nihayetinde Beyaz Saray’da 24 Eylül’de ABD, Japonya, Hindistan ve Avustralya’dan meydana gelen “Dörtlü Grup” toplandı. Dörtlü Grub’un 2004 yılındaki Asya’daki tusunami felâketinin ardından kurulduğu aktarılıyor. AUKUS’un 16 Eylül’deki kuruluşunun hemen sonrasında Dörtlü Grup’un 24 Eylül’de toplanması, aktörlerin Çin’e karşı konsolide olduğuna yorumlanıyor. Buna ek olarak Dörtlü Grub’un “Çin’in gelişen gücüne karşı en önemli demokratik siper” şeklinde değerlendirenler de mevcut.

Yine AUKUS’un sonrasında bir araya gelen Dörtlü Grup toplantısı hakkında “hızla yükselen düşman Çin karşısında, ABD dış politikasının uzun savaşlardan ve Avrupa’daki geleneksel ittifaklardan uzaklaş(tırılma)sı ve bunun yerine bir savaşa karşı koymaya odaklanmaya yönelik baskının bir parçası olacağı” ifade ediliyor.

Dörtlü Grub’un liderleri ABD Başkanı Joe Biden, Japonya Başbakanı Yoshihide Suga, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Avustralya Başbakanı Scott Morrison’un Covid-19 salgını döneminde yüz yüze toplantı yapmaları, konuya verdikleri önemi gösteriyor.

Dörtlü Grub’un önceki toplantısını 12 Mart 2021’de yapmış ve “Dörtlü Liderlerin Ortak Açıklaması: Dörtlülerin Ruhu” başlıklı ortak sonuç bildirgesi yayınlamışlardı. Ortak bildirgede “hukukun üstünlüğü ve seyrüsefer hürriyeti”ne atıf yapılarak, Çin’in, Güney Çin Denizi’ndeki iddialarını da gayrimeşrû gördüklerini vurguladılar. Birde Covid-19 aşısı üretimini arttırmak ve dağıtımını sağlamak için de beraber çalışmayı kabul ettikleri belirtiliyor.

Dörtlü Grub’un 24 Eylül’deki zirvesinde “aşı ihracatındaki ilerlemenin araştırılması, 5G telekomünikasyon teknolojisi, siber güvenlik, deniz tatbikatları ve istihbarat paylaşımı” başlıklarında daha fazla işbirliğinin gündem edildiği kaydediliyor.

Dörtlü Grub’un üyeleri ortak tatbikatlar yapmış olsa da, Grup hakkında askerî bir ittifak olmadığına dair yaklaşım söz konusudur. Hatta Dörtlü Grub’un üyelerinin bazen Dörtlü değil de, Grup içinden ülkelerle ikili veya üçlü düzeyde işbirliğine gittikleri bildiriliyor. Japonya’nın 2008 ve 2009 yıllarında Avustralya’nın “Kakadu” ve “Nichi Trou Trident” deniz tatbikatlarına katılması; Japonya ve Hindistan arasında ilk kez 2012’de ortak deniz tatbikatı düzenlemesi; yine Avustralya ve Hindistan’ın 2015’te ortak deniz tatbikatı gerçekleştirmesi; Avustralya’nın ilk defa 2014’te ABD-Filipinler’in “Balikatan” tatbikatında yer alması; Japonya’nın Hindistan’ın 2015’te “Malabar” tatbikatında bulunması; yine Japonya 2015’te, Avustralya-ABD “Ortak Savunma Tatbikatı Talisman Sabre”ye ve 2017’de de ABD-Filipinler’in tatbikatına katıldı. 

Resmî bir askerî bir ittifak olmaması dolayısıyla, Dörtlü Grub’un, Çin’e karşı gevşek bir stratejik ortaklık olduğuna ihtimal veriliyor. Bununla ilgili olarak Tokyo Dış Politika Enstitüsü Başkanı ve eski diplomat Kunihiko Miyake “Dörtlü Grup, yekpare, birleşik, NATO gibi toplu güvenlik ittifakı değildir. Daha çok çeşitli gruplamalardan ve varlıklardan oluşan çok katmanlı bir sistemdir” beyanında bulunuyor. Ancak her halükârda “Beş Göz İstihbarat Paylaşımı Anlaşması, AUKUS ve Dörtlü Grub”un hedefleri arasında Çin’e caydırıcı bir mesaj göndermek pek tabi mümkündür.

Her uluslar arası yapı gibi Dörtlü Grub’un da olgunlaşması ve belirli bir seviyeye gelmesi zaman alacaktır. Fakat “gevşek yapılı” eleştiriye rağmen, Dörtlü Grup, temkinli adımlarla Çin karşıtı duruşunu netleştirmektedir.

Okunma Sayısı: 972
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
    (*)

    Namaz Vakitleri

    • İmsak

    • Güneş

    • Öğle

    • İkindi

    • Akşam

    • Yatsı