Ahlak kelimesi, huy, karakter ve seciye anlamlarına gelmektedir. Ahlak, neyin doğru veya yanlış olduğuyla ilgilenen iradi bir eylemdir. Ahlak, ferdi ve toplumsal hayatı düzenleyen önemli bir değerdir. İyi ve doğru davranışlar, güzel ahlak kavramıyla açıklanır. Kötü, yanlış ve fena davranışlar da ahlaksızlık olarak ifade edilir.
Güzel ahlak ile kişi kötü alışkanlıklardan uzak durur. Daima hayır düşünür ve hayırlı işler yapar. Böylece üzüntüden kurtulur, depresyon ve stresten uzaklaşır. Hayırlı ve güzel davranışlar, kişide ruhsal anlamda bir rahatlık ve ferahlık oluşturur. Güzel ahlak, kişinin sosyal ilişkilerini de düzenler. Doğru, dürüst, uyumlu, güvenilir kişiler, toplumsal hayatın da en değerli bireyleridir.
Rabbimiz, Kur’an-ı Kerîm’de, Peygamber Efendimize (asm) hitaben; “Sen en yüce bir ahlâk üzeresin” (el-Kalem, 68/4) buyurmuştur.
Peygamber Efendimiz (asm): “Ben ahlâkî prensipleri tamamlamak üzere gönderildim” buyurmuştur. (İbn Hanbel, Müsned, II, 381)
“Mîzana konan ameller arasında güzel ahlâktan daha ağır gelecek hiçbir şey yoktur. İnsan güzel ahlâkı sayesinde, oruç tutup namaz kılan kimseler derecesine yükselir.” (Tirmizî, Birr, 62) hadisiyle Peygamber Efendimiz (asm) güzel ahlakın önemine vurgu yapar.
Yine bu konuyla alakalı olarak, Hz. Ayşe’ye (ra) sorarlar: “Resûlullah’ın (asm.) ahlâkı nasıldı?” Aldıkları cevap şu olur:
“Siz Kur’an’ı okumadınız mı? Resûlullah’ın (asm.) ahlâkı Kur’an’dı.” (Müslim, Müsafirîn, 139).
İman, ibadet, ahlak birbirini tamamlayan, bir bütünün parçalarıdır.
“Müminlerin iman açısından en mükemmel olanı, ahlâkı en iyi olanıdır.” (Buhârî, Edeb, 39)
Güzel ahlaktan yoksun hal ve hareketler, dinin özünden kopuktur.
Güzel ahlak ile tamamlanmayan ibadetler eksiktir, yarımdır.
Güzel ahlak ile yetişmemiş bireyler, eğitimde, kültürde, sanatta, ticarette, evde, işte, çarşıda, pazarda, her yerde ve her durumda toplumsal çürümenin sebepleridir.
Yine Peygamber Efendimiz (asm); “Hayırlınız, ahlâkı güzel olanınızdır.” (Buhârî, Menâkıb 23) buyurmuştur.
Üstad Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri, Hutbe-i Şâmiye’de; “Eğer biz ahlâk-ı İslâmiyenin ve hakaik-i imaniyenin kemâlâtını ef’âlimizle izhar etsek, sair dinlerin tâbileri, elbette cemaatlerle İslâmiyete girecekler; belki küre-i arzın bazı kıt’aları ve devletleri de İslâmiyete dehâlet edecekler” diyerek, ahlakın ve imanın önemine dikkatlerimizi çekmiş ve Müslümanların sorumluluğunu dile getirmiştir.
İslam ahlakıyla yetişmiş, gerçek imanın ve ihlaslı ibadetin lezzetini tatmış nesillere sahip olabilmek niyet, gayret ve duasıyla...
(Bizim Aile dergisi, Haziran 2024 sayısından alınmıştır.)