"Ümitvar olunuz, şu istikbal inkılâbı içinde en yüksek gür sada İslâm'ın sadası olacaktır."

Piyasalar

Haz, bir de şu lezzetlerimiz...

Orhan Ali YILMAZ
30 Temmuz 2022, Cumartesi
Uzak Doğu Dinleri’nden olan Budizm’in kurucusu Siddhartha Gautama (Buda) (MÖ: 563-483)’ya göre, hayattaki şu bütün üzüntü ve elemlerimizin yegâne kaynağı üç şeydir: Hazlarımız, zevklerimiz ve de beklentilerimiz. Eğer bunları terk eder(edebilir) ya da ne kadar aza indirgersek, yani azaltırsak, şu üzüntü, elem, hem de kederlerimiz o oranda azalacak, aynı nispette de şu çok müştak olduğumuz mutluluğu, hem de saadeti yakalayacağızdır.

Aslında, lâkabı üzere Buda’nın şu öğreti ya da felsefesi, bizim literatürümüze hiç de yabancı olmayan şu Tasavvuf’taki, insan nefsinin terbiyesi ile ilgili pratikleri ifade eden zühd ve riyâzet ahlâkıyla tıpatıp, birebir örtüşmektedir. 

Onlar da, “Ölmeden evvel ölünüz!” hem de “Lezzetleri tahrip eden ölümü çok zikrediniz!” ve benzeri emr-i Nebevîsi mûcibince, şu doymak bilmeyen nefsin, şu haz, zevk, hem de tutkularını yok etmeye, veyahut  asgariye düşürmeye, hem cehd, hem de gayret etmişlerdir. 

Bin üç yüz yıllık İslâm Tarihi, bunun en güzel anlatımları ve örnekleri ile doludur..

Üstâd Hazretleri ise, “Lezzetin, ‘tasavvur-u zevâli’ dahi elemdir.. ‘Düşünmek’ ise, o elemi deşmektir.. Devamı olmayan şeyde lezzet yoktur..” demekle, konuyu, çok daha girift, daha bir hassas, bir o kadar da felsefî, farklı bir merhaleye taşır ve 17. Söz’de, sözü şâirlerin şu meşhur bildiğimiz gazellerine ve dîvanlarına getirir ve,

“Bütün mecazî âşıkların dîvanları, yani aşknâmeleri olan manzûm kitapları, şu ‘tasavvur-u zeval’den gelen ‘elem’den birer feryattır.. 

Her birinin, bütün dîvan-ı eş’ârının ruhunu eğer sıksan, elemkârâne birer ‘feryat’ damlar...” demektedir.

“Lezzetleri” de ikiye ayırmakta..  

Helâl olanlar, bir de memnu’/yasak olanlar olarak...

Helâl olan şu lezzetlerin terkine, belki de en uç bir örnek olarak da, İstanbul’da bulunan şu meşhur “Sanki Yedim” Camisi/Mescidi’ni gösterir.

Ayrıca, hayvanlarla benzerlik/ayrılık noktasında ise şunu söylemektedir: “Hem insan, amelinde nefsi için bir haz ve zatı için bir hisse aradığı için hayvana benzer..

Öyle ise; insanın iki maaşı var: Biri; cüz’îdir, hayvanîdir, muâcceldir. İkincisi; melekîdir, küllîdir, müecceldir..”

Mektubat’ında ise, “Lezzetli bir nimeti insan yese, eğer şükür etse o yediği nimet o şükür vasıtasıyla bir nur olur, uhrevî bir meyve-i cennet olur.. 

Verdiği lezzet ile, Cenab-ı Hakk’ın iltifat-ı rahmetinin eseri olduğunu düşünmekle, büyük ve daimî bir lezzet ve zevk veriyor.. 

Bu gibi manevî lübleri ve hülâsaları ve manevî maddeleri ulvi makamlara gönderip maddî ve tüflî (posa) ve kışrî, yani vazifesini bitiren ve lüzumsuz kalan maddeleri füzulât olup, aslına, yani anâsıra inkılab etmeye gidiyor..

Eğer şükür etmezse, o muvakkat lezzet, zeval ile bir elem ve teessüf bırakır ve kendisi dahi kazurat olur.. 

Elmas mâhiyetindeki nimet, kömüre kalbolur..

Şükür ile, zâil rızıklar, daimî lezzetler, bâki meyveler verir.. 

Şükürsüz, nimet, en güzel bir suretten çirkin bir surete döner.. Çünkü o gâfile göre, rızkın âkıbeti, muvakkat bir lezzetten sonra füzulâttır..

Evet, rızkın aşka lâyık bir sureti var; o da şükür ile o suret görünür.. 

Yoksa, ehl-i gaflet ve dalaletin rızka aşkları bir ‘hayvanlık’tır.. Daha buna göre kıyas et ki, ehl-i dalâlet ve gaflet ne derece hasâret ediyorlar...” diyerek konuyu daha bir tavzih ederek sonuca bağlar. 

Okunma Sayısı: 1451
YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haber ve yazıların tüm hakları Yeni Asya Gazetesi'ne aittir. Hiçbir haber veya yazının tamamı, kaynak gösterilse dahi özel izin alınmadan kullanılamaz. Ancak alıntılanan haber veya yazının bir bölümü, alıntılanan haber veya yazıya aktif link verilerek kullanılabilir.

Yorumlar

(*)

(*)

(*)

Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve tamamı büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. İstendiğinde yasal kurumlara verilebilmesi için IP adresiniz kaydedilmektedir.
  • Orhan Ali YILMAZ

    30.7.2022 17:20:52

    Muvakkat lezzetten ziyade, muvakkat eleme tebessüm etmeli; hoş geldin demeli.. Geçmiş lezâiz, "Âh vâh!" dedirtir. "Âh!" müstetir bir elemin tercümanıdır. Geçmiş âlâm "Oh!" dedirtir. O "Oh!" muzmer bir lezzet ve nimetin muhbiridir... Mektubat

  • A. AYDIN

    30.7.2022 03:12:33

    Bu güzel yazıdan, lezzetleri azaltarak (riyazet) mutlu olmanın Budizmin ve tasavvufun yolu olduğunu, buna karşı lezzetleri keyfe kâfi gelen helâl dairesi ile sınırlandırıp marifet ve şükür gibi ulvi lezzetlere vasıta ve sebep yapmanın ise Risale-i Nurun yolu olduğunu anlıyorum.

(*)

Namaz Vakitleri

  • İmsak

  • Güneş

  • Öğle

  • İkindi

  • Akşam

  • Yatsı